Dự thảo Luật sửa đổi Luật công chứng đã đưa ra những quy định mang tính đột phá, trong đó đáng chú ý nhất là quy định về hợp đồng có công chứng sẽ được đưa ra thi hành án.
Điều 6. Giá trị pháp lý của văn bản công chứng
Trường hợp các bên tham gia hợp đồng, giao dịch có thỏa thuận về quyền được yêu cầu cưỡng chế thi hành nghĩa vụ thì khi một bên không thực hiện nghĩa vụ của mình thì bên kia có quyền được yêu cầu cơ quan thi hành án dân sự có thẩm quyền cưỡng chế thi hành hợp đồng, giao dịch đó.
Trong trường hợp các bên không thỏa thuận thì một bên có quyền yêu cầu tòa án giải quyết theo quy định như lâu nay.
Giải thích cho đề xuất trên, Bộ Tư pháp cho rằng đây là một bước đột phá. Theo đó, trách nhiệm của các bên ký kết hợp đồng và công chứng viên được nâng cao, giảm thiểu khiếu kiện tranh chấp ra tòa án nên tiết kiệm chi phí, công sức của nhân dân.
Quy định này nếu áp dụng cũng không làm giảm vai trò của tòa án vì trong trường hợp các bên không thỏa thuận hoặc có thỏa thuận nhưng vi phạm điều cấm của pháp luật, trái đạo đức xã hội thì vẫn có quyền đề nghị tòa án giải quyết.
Theo ông Phạm Trí Thức, Ủy viên Thường trực Ủy ban Pháp luật, kiến nghị này là sự đổi mới mang tính đột phá nhưng phải cân nhắc. “Ở nước ngoài, nhà 1 triệu đô thì hợp đồng công chứng đúng là 1 triệu đô. Nhưng ở Việt Nam, giá trị hợp đồng tại văn bản công chứng và thực tế lại cách xa nhau do các bên né thuế. Chưa kể nhiều trường hợp lách luật như lập hợp đồng ủy quyền thay cho mua bán…”
.jpg)
Bà Lưu Ngọc Trâm (Tòa Phúc thẩm TAND Tối cao) cho rằng trong quá trình giải quyết án dân sự, thương mại và cả hình sự có liên quan đến hợp đồng công chứng thì nhiều trường hợp văn bản công chứng che giấu cho giao dịch khác như một “bức bình phong bảo vệ cho người có tiền, người cho vay lãi nặng”.
Phó Chánh án TAND Tối cao Trần Văn Độ cũng cho hay:“Phán quyết của tòa rất chặt mà nhiều trường hợp còn khó thi hành. Trong khi văn bản công chứng chỉ do một CCV lập ra nhưng lại sử dụng bộ máy cưỡng chế của Nhà nước là không phù hợp”
Mở rộng quyền chứng thực bản dịch
Đề xuất mở rộng quyền chứng thực bản dịch cho cơ quan công chứng thay Phòng Tư pháp quận, huyện như hiện nay trong dự thảo cũng gây nhiều ý kiến khác nhau.
Theo ông Phạm Trí Thức, chứng thực bản dịch là công việc đặc thù do nhiều văn bản tiếng nước ngoài có những ngôn ngữ lạ. CCV dù có giỏi cách mấy cũng không thể đảm đương nổi.
Nếu chỉ công chứng về mặt hình thức thì không có ý nghĩa gì nhưng nếu yêu cầu công chứng về mặt nội dung thì không đơn giản. Một vị đại biểu khác nhận xét hiện nay việc công chứng bản dịch chỉ có ý nghĩa là chứng thực chữ ký người dịch chứ không phải chứng thực bản dịch. Tuy nhiên, nếu giao cho CCV thì cũng không thể đáp ứng được yêu cầu là kiểm soát được nội dung bản dịch.
Bộ trưởng Bộ Tư pháp khẳng định không có yếu tố lợi ích nhóm khi chuyển việc công chứng bản dịch về lại cho công chứng. “Trước kia là do cơ quan công chứng quá tải nên phải chuyển mảng này cho Phòng Tư pháp thực hiện. Hiện nay, giao việc này cho cơ quan chuyên môn sâu như công chứng thì tôi yên tâm hơn rất nhiều vì đó là nghề nghiệp của họ, khác với cơ quan hành chính nhà nước”
Thep phapluattp
