Hỏi về thủ tục cho mượn Sổ đỏ thế chấp vay vốn

Cháu Kính thưa Luật Sư :

Cháu có một mảnh đất mang tên chính chủ, thời gian trước cháu có cho người nhà mượn để thế chấp cho một cá nhân vay vốn kinh doanh. Đến nay đã gần 10 năm nhiều lần cháu đòi lại nhưng luôn nhận được câu trả lời "chưa có tiền trả họ nên không lấy lại được", rồi cứ đợi mãi chẳng biết đến khi nào mới có thể đòi lại sổ đỏ được. Khi cháu cho mượn chỉ đưa tay không có giấy tờ hay cam kết gì cả. Vậy nay với sổ đỏ như vậy liệu thửa đất sở hữu của cháu có vấn đề gì về pháp lý nếu không lấy lại được sổ đã cho mượn hay không, sổ đó có giá trị gì nếu xảy ra tranh chấp của người vay và người cho vay nếu xảy ra kiện tụng tạ tòa. Trường hợp cháu báo mất Sổ có làm lại được không và cần những thủ tục gì ? Hoặc nếu có thể xảy ra giữa người vay và người cho vay kết hợp với cán bộ địa chính sang tên thửa đất mà không có sự ký kết và nhất trí của cháu thì họ sẽ phải chịu những vấn đề pháp lý gì. Cháu mong Luật sư tư vấn giúp cháu để cháu có kế hoạch lấy lại mảnh đất để sử dụng.

Một lần nữa cháu xin trân trọng cảm ơn LS và kính chào !