Hộ gia đình, cá nhân là những đối tượng kinh doanh buôn bán nhỏ lẻ, nhưng số lượng lại rất lớn tại Việt Nam, thông thường khi thực hiện giao dịch mua bán hóa đơn được sử dụng nhiều nhất là hóa đơn trực tiếp do Chi cục Thuế cấp. Tuy nhiên, để thuận tiện và nhanh gọn hơn trong việc lập hóa đơn cũng như khai thuế thì hộ gia đình, cá nhân có được sử dụng hóa đơn điện tử?
Hóa đơn điện tử là gì?
Để tìm hiểu rõ hơn về loại hóa đơn này được sử dụng ra sao, đầu tiên chúng ta phải hiểu được hóa đơn điện tử là như thế nào, thì theo khoản 2 Điều 3 Nghị định 123/2020/NĐ-CP giải thích hóa đơn điện tử như sau:
Đây là hóa đơn có mã hoặc không có mã của cơ quan thuế được thể hiện ở dạng dữ liệu điện tử do tổ chức, cá nhân bán hàng hóa, cung cấp dịch vụ lập bằng phương tiện điện tử để ghi nhận thông tin bán hàng hóa, cung cấp dịch vụ theo quy định của pháp luật về kế toán, pháp luật về thuế, bao gồm cả trường hợp hóa đơn được khởi tạo từ máy tính tiền có kết nối chuyển dữ liệu điện tử với cơ quan thuế, trong đó:
- Hóa đơn điện tử có mã của cơ quan thuế.
Là hóa đơn điện tử được cơ quan thuế cấp mã trước khi tổ chức, cá nhân bán hàng hóa, cung cấp dịch vụ gửi cho người mua.
Mã của cơ quan thuế trên hóa đơn điện tử bao gồm số giao dịch là một dãy số duy nhất do hệ thống của cơ quan thuế tạo ra và một chuỗi ký tự được cơ quan thuế mã hóa dựa trên thông tin của người bán lập trên hóa đơn.
- Hóa đơn điện tử không có mã của cơ quan thuế.
Là hóa đơn điện tử do tổ chức bán hàng hóa, cung cấp dịch vụ gửi cho người mua không có mã của cơ quan thuế.
Có thể hiểu đơn giản hóa đơn điện tử là loại hóa đơn được xuất dưới dạng dữ liệu điện tử bao gồm hai loại có mã và không có mã qua đó ghi nhận lại các giao dịch mua bán hàng hóa.
Đối tượng áp dụng hóa đơn điện tử
Theo quy định về hóa đơn điện tử thì các doanh nghiệp lớn phải kê khai thuế thông qua hóa đơn điện tử bán hàng vì các đối tượng này có mức độ giao dịch cao và số lượng lớn nên cần phải thực hiện bằng hóa đơn điện tử để đảm bảo tính chính xác, minh bạch. Căn cứ khoản 3, 4 Điều 91 Luật Quản lý thuế 2019 quy định áp dụng hóa đơn điện tử đối với hộ gia đình, cá nhân như sau:
Hộ gia đình, cá nhân có quy mô về doanh thu, lao động đáp ứng từ mức cao nhất về tiêu chí của doanh nghiệp siêu nhỏ theo quy định pháp luật về hỗ trợ doanh nghiệp nhỏ và vừa phải thực hiện chế độ kế toán và nộp thuế và các trường hợp xác định được doanh thu khi bán hàng hóa, dịch vụ sử dụng hóa đơn điện tử có mã của cơ quan thuế khi bán hàng hóa, cung cấp dịch vụ.
Hộ kinh doanh, cá nhân kinh doanh không đáp ứng điều kiện phải sử dụng hóa đơn điện tử có mã của cơ quan thuế nhưng cần có hóa đơn để giao cho khách hàng hoặc trường hợp doanh nghiệp, tổ chức kinh tế, tổ chức khác được cơ quan thuế chấp nhận cấp hóa đơn điện tử để giao cho khách hàng thì được cơ quan thuế cấp hóa đơn điện tử có mã theo từng lần phát sinh và phải khai thuế, nộp thuế trước khi cơ quan thuế cấp hóa đơn điện tử theo từng lần phát sinh.
Ngoài ra, theo khoản 2 Điều 6 Thông tư 78/2021/TT-BTC quy định cụ thể hộ kinh doanh, cá nhân kinh doanh có thể áp dụng hóa đơn điện tử bao gồm:
- Hộ kinh doanh, cá nhân kinh doanh nộp thuế theo phương pháp kê khai phải sử dụng hóa đơn điện tử.
- Hộ kinh doanh, cá nhân kinh doanh nộp thuế theo phương pháp khoán nếu có yêu cầu sử dụng hóa đơn thì cơ quan thuế cấp lẻ hóa đơn điện tử theo từng lần phát sinh.
- Hộ kinh doanh, cá nhân kinh doanh khai thuế theo từng lần phát sinh nếu có yêu cầu sử dụng hóa đơn thì cơ quan thuế cấp lẻ hóa đơn điện tử theo từng lần phát sinh.
Như vậy, hộ cá nhân, gia đình vẫn có thể áp dụng hóa đơn điện tử vào việc xuất hóa đơn khai thuế, tuy nhiên không có quy định bắt buộc đối tượng này phải sử dụng hoàn toàn hóa đơn điện tử. Việc chuyển đổi hình thức xuất hóa đơn hoàn toàn tùy thuộc vào nhu cầu và loại hình doanh nghiệp theo quy định.