Hiến tạng, bộ phận cơ thể cho người đang trong tình trạng nguy cấp là một trong những nghĩa cử cao đẹp bên cạnh việc cứu chữa được người bệnh thì việc hiến tạng còn giúp khoa học y khoa nghiên cứu phát triển cho ngành y.
Hành động cao quý nào được nhà nước và ngành y khuyến khích và trân trọng đối với người hiến tạng, bộ phận cơ thể. Vậy người hiến có được nhận chế độ bảo hiểm y tế (BHYT) miễn phí?
1. Quyền lợi của người hiến tạng
Người đã hiến mô được chăm sóc, phục hồi sức khỏe miễn phí ngay sau khi thực hiện việc hiến mô tại cơ sở y tế.
Người đã hiến bộ phận cơ thể người có các quyền lợi sau đây:
- Được chăm sóc, phục hồi sức khỏe miễn phí ngay sau khi thực hiện việc hiến bộ phận cơ thể người tại cơ sở y tế và được khám sức khỏe định kỳ miễn phí.
- Được cấp thẻ bảo hiểm y tế miễn phí.
- Được ưu tiên ghép mô, bộ phận cơ thể người khi có chỉ định ghép của cơ sở y tế.
- Được tặng Kỷ niệm chương vì sức khỏe nhân dân theo quy định của Bộ trưởng Bộ Y tế.
Bộ trưởng Bộ Tài chính quy định cụ thể chế độ tài chính về khám sức khỏe định kỳ và cấp thẻ bảo hiểm y tế cho người đã hiến bộ phận cơ thể người.
Theo đó, người hiến tạng sẽ được Bộ Y tế với cơ quan Bảo hiểm y tế phối hợp thực hiện cấp bảo hiểm y tế. Việc chi trả tiền BHYT cho người hiến sẽ được Bộ Tài chính quy định. Bên cạnh đó còn được tặng Kỷ niệm chương vì sức khỏe nhân dân.
2. Chế độ đối với người đã hiến bộ phận cơ thể khi còn sống
Căn cứ Điều 2 Thông tư 104/2017/TT-BTC quy định chế độ khám sức khỏe định kỳ đối với người đã hiến bộ phận cơ thể khi còn sống như sau:
(1) Người đã hiến bộ phận cơ thể người khi còn sống được hưởng chế độ khám sức khỏe định kỳ bao gồm các nội dung hỗ trợ sau:
Được miễn chi phí khám sức khỏe định kỳ theo hướng dẫn về chuyên môn y tế do Bộ trưởng Bộ Y tế quy định theo giá dịch vụ khám sức khỏe cho người đã hiến bộ phận cơ thể do cơ quan có thẩm quyền ban hành.
Được hỗ trợ tiền thuê phòng ngủ trong trường hợp người đã hiến bộ phận cơ thể người ở xa cơ sở khám bệnh, chữa bệnh không thể đi về trong ngày: 450.000 đồng/ngày/người, tối đa không quá 02 ngày.
Được hỗ trợ tiền ăn trong những ngày thực tế đi khám sức khỏe định kỳ, tối đa không quá 03 ngày/lần khám định kỳ: 200.000 đồng/ngày.
Được hỗ trợ chi phí đi lại từ nhà đến cơ sở khám bệnh, chữa bệnh thực hiện khám sức khỏe định kỳ và ngược lại theo mức giá phương tiện vận tải công cộng.
Trường hợp sử dụng phương tiện đi lại của cá nhân thì căn cứ xác định mức hỗ trợ chi phí đi lại là khoảng cách từ nhà đến cơ sở khám bệnh, chữa bệnh và ngược lại, với mức tiêu hao nhiên liệu bằng 0,2 lít xăng/km và giá xăng tại địa phương nơi thực hiện vận chuyển.
(2) Người đã hiến bộ phận cơ thể người được cơ sở khám sức khỏe định kỳ xác nhận thời gian thực hiện khám sức khỏe định kỳ để làm căn cứ hưởng các chế độ theo quy định của Bộ luật lao động 2019, Luật bảo hiểm xã hội 2014 và các văn bản hướng dẫn (nếu có).
(3) Người đã hiến bộ phận cơ thể người khi đi khám sức khỏe định kỳ phải xuất trình giấy ra viện (trong đó ghi rõ “đã hiến bộ phận cơ thể”) hoặc một loại giấy tờ chứng minh về việc đã hiến bộ phận cơ thể và một loại giấy tờ chứng minh về nhân thân.
3. Chế độ tổ chức tang lễ đối với người hiến tạng sau khi chết
Người hiến bộ phận cơ thể người sau khi chết, hiến xác sẽ được hưởng chế độ tổ chức tang lễ, mai táng di hài theo Điều 3 Thông tư 104/2017/TT-BTC như sau:
Theo đó, trường hợp thân nhân của người hiến bộ phận cơ thể người sau khi chết, hiến xác có nhu cầu tổ chức tang lễ và mai táng di hài cho người hiến bộ phận cơ thể người sau khi chết, hiến xác được hỗ trợ mai táng phí bằng 10 tháng lương cơ sở.
Thân nhân của người hiến bộ phận cơ thể người sau khi chết, hiến xác phải xuất trình với cơ sở y tế, cơ sở tiếp nhận và bảo quản xác của người hiến giấy tờ chứng minh là thân nhân của người đã hiến bộ phận cơ thể người sau khi chết, hiến xác để nhận chế độ tổ chức tang lễ và mai táng di hài.
Trường hợp cơ sở y tế, cơ sở tiếp nhận và bảo quản xác của người hiến tổ chức tang lễ và mai táng được thanh toán chi phí theo thực tế phát sinh nhưng tối đa không quá 10 tháng lương cơ sở.
Như vậy, người hiến tạng sẽ được hưởng BHYT miễn phí theo quy định pháp luật ngoài ra còn được hưởng trợ cấp đối với người hiến tạng khi còn sống hoặc trợ cấp mai táng khi người hiến tạng đã mất.
