Trong thời đại công nghiệp hóa, hiện đại hóa, Gen Z ngày càng năng động, sáng tạo và thông minh. Vậy Gen Z là gì? Và Gen Z có được xem là người đã đủ tuổi vị thành niên chưa? Câu hỏi của Quân (Long An).
1. Gen Z là gì?
Gen Z là một thuật ngữ viết tắt của Generation Z, được sử dụng để chỉ đến nhóm người sinh ra giữa thế hệ Millennials và thế hệ Alpha.
Nói một cách đơn giản, Gen Z là cách gọi những người có năm sinh trong khoảng từ 1997 đến 2012.
Vào tháng 9 năm 2000, thuật ngữ thế hệ Z xuất hiện đầu tiên trong một bài báo. Hầu hết các thành viên của Thế hệ Z sinh ra trong thời kỳ bùng nổ công nghệ và Internet, vì vậy, họ đã tiếp xúc với các thiết bị di động từ khi còn nhỏ. Họ dễ dàng tiếp cận thông tin một cách nhanh chóng thông qua việc sử dụng mạng xã hội như Facebook, Google, YouTube, Instagram và nhiều nền tảng khác.
Thuật ngữ “Gen Z” trên Facebook hiện nay thường được sử dụng để chỉ những người sinh ra từ năm 1997 đến 2012. Điều này tương đương với những người ở độ tuổi từ 12 đến 27 vào năm 2024. Đây là một thế hệ trẻ mà nhiều người vẫn đang theo học tại trường hoặc vừa mới tốt nghiệp và bắt đầu bước vào thị trường làm việc.
2. Gen Z đã đủ tuổi vị thành niên chưa?
Căn cứ Điều 1 Luật Trẻ em 2016 quy định về trẻ em là người dưới 16 tuổi.
Đồng thời, khoản 1 Điều 20 Bộ luật Dân sự 2015 quy định về người thành niên là người từ đủ mười tám tuổi trở lên.
Và theo khoản 1 Điều 21 Bộ luật Dân sự 2015 quy định về người chưa thành niên là người chưa đủ mười tám tuổi.
Như vậy, hiện nay pháp luật Việt Nam không có quy định cụ thể như thế nào là tuổi vị thành niên và chưa vị thành niên. Chỉ có quy định về người chưa thành niên là người dưới 18 tuổi và người thành niên là từ đủ 18 tuổi trở lên.
Tuy nhiên một thông tin có thể tham khảo là tổ chức Y tế Thế giới (WHO) quy định lứa tuổi 10 - 19 tuổi là độ tuổi vị thành niên.
Gen Z là cách gọi những người có năm sinh trong khoảng từ 1997 đến 2012. Tính đến năm 2024 thì Gen Z sẽ vào khoảng từ 12 tuổi đến 27 tuổi.
Như vậy, Gen Z sinh trong khoảng từ năm 1997 đến năm 2006 (từ 18 đến 27 tuổi) thì được xem là người thành niên.
3. Gen Z chưa thành niên có được đi làm không?
Căn cứ quy định tại Điều 143 Bộ luật Lao động 2019 về lao động chưa thành niên thì lao động chưa thành niên là người lao động chưa đủ 18 tuổi:
- Người từ đủ 15 tuổi đến chưa đủ 18 tuổi không được làm công việc hoặc làm việc ở nơi làm việc quy định tại Điều 147 Bộ luật Lao động 2019.
- Người từ đủ 13 tuổi đến chưa đủ 15 tuổi chỉ được làm công việc nhẹ theo danh mục do Bộ trưởng Bộ Lao động - Thương binh và Xã hội ban hành.
- Người chưa đủ 13 tuổi chỉ được làm các công việc theo quy định tại khoản 3 Điều 145 Bộ luật Lao động 2019.
Và theo quy định tại Điều 144 Bộ luật Lao động 2019 về nguyên tắc sử dụng lao động chưa thành niên thì:
- Lao động chưa thành niên chỉ được làm công việc phù hợp với sức khỏe để bảo đảm sự phát triển thể lực, trí lực, nhân cách.
- Người sử dụng lao động khi sử dụng lao động chưa thành niên có trách nhiệm quan tâm chăm sóc người lao động về các mặt lao động, sức khỏe, học tập trong quá trình lao động.
- Khi sử dụng lao động chưa thành niên, người sử dụng lao động phải có sự đồng ý của cha, mẹ hoặc người giám hộ; lập sổ theo dõi riêng, ghi đầy đủ họ tên, ngày tháng năm sinh, công việc đang làm, kết quả những lần kiểm tra sức khỏe định kỳ và xuất trình khi cơ quan nhà nước có thẩm quyền yêu cầu.
- Người sử dụng lao động phải tạo cơ hội để lao động chưa thành niên được học văn hóa, giáo dục nghề nghiệp, đào tạo, bồi dưỡng, nâng cao trình độ kỹ năng nghề.
Như vậy, Gen Z chưa thành niên vẫn được đi làm, tuy nhiên sẽ chỉ được làm những công việc mà pháp luật cho phép với đối tượng lao động chưa đủ 18 tuổi.
