Đã sắp đến ngày công bố Quyết định đặc xá của Chủ tịch nước năm 2024 dịp kỷ niệm 79 năm Quốc khánh và 70 năm ngày Giải phóng Thủ đô. Vậy các đối tượng được đặc xá thì có đương nhiên được xóa án tích không?
Xem thêm:
TAND Tối cao hướng dẫn chi tiết điều kiện, hồ sơ xét đặc xá năm 2024
Năm 2024, ngày nào sẽ công bố Quyết định đặc xá tha tù trước thời hạn của Chủ tịch nước ?
Hướng dẫn một số trường hợp không được đề nghị đặc xá theo Quyết định đặc xá năm 2024
1 năm có mấy lần đặc xá? Điều kiện để được đặc xá năm 2024
Được đặc xá có đương nhiên được xóa án tích không?
Theo khoản 1 Điều 3 Luật đặc xá 2018 quy định đặc xá là sự khoan hồng đặc biệt của Nhà nước do Chủ tịch nước quyết định tha tù trước thời hạn cho người bị kết án phạt tù có thời hạn, tù chung thân nhân sự kiện trọng đại, ngày lễ lớn của đất nước hoặc trong trường hợp đặc biệt.
Đồng thời theo khoản 1, khoản 2, khoản 3 Điều 70 Bộ luật Hình sự 2015 quy định về điều kiện đương nhiên được xóa án tích như sau:
- Đương nhiên được xóa án tích được áp dụng đối với người bị kết án không phải về các tội quy định tại Chương XIII và Chương XXVI Bộ luật Hình sự 2015 khi họ đã chấp hành xong hình phạt chính, thời gian thử thách án treo hoặc hết thời hiệu thi hành bản án và đáp ứng các điều kiện quy định tại khoản 2 và khoản 3 Điều 3 Luật đặc xá 2018.
- Người bị kết án đương nhiên được xóa án tích, nếu từ khi chấp hành xong hình phạt chính hoặc hết thời gian thử thách án treo, người đó đã chấp hành xong hình phạt bổ sung, các quyết định khác của bản án và không thực hiện hành vi phạm tội mới trong thời hạn sau đây:
+ 01 năm trong trường hợp bị phạt cảnh cáo, phạt tiền, cải tạo không giam giữ, phạt tù nhưng được hưởng án treo;
+ 02 năm trong trong trường hợp bị phạt tù đến 05 năm;
+ 03 năm trong trường hợp bị phạt tù từ trên 05 năm đến 15 năm;
+ 05 năm trong trường hợp bị phạt tù từ trên 15 năm, tù chung thân hoặc tử hình nhưng đã được giảm án.
Trường hợp người bị kết án đang chấp hành hình phạt bổ sung là quản chế, cấm cư trú, cấm đảm nhiệm chức vụ, cấm hành nghề hoặc làm công việc nhất định, tước một số quyền công dân mà thời hạn phải chấp hành dài hơn thời hạn quy định thì thời hạn đương nhiên được xóa án tích sẽ hết vào thời điểm người đó chấp hành xong hình phạt bổ sung.
- Người bị kết án đương nhiên được xóa án tích, nếu từ khi hết thời hiệu thi hành bản án, người đó không thực hiện hành vi phạm tội mới trong thời hạn quy định trên.
Như vậy, hiện nay không có quy định người được đặc xá không đồng nghĩa với việc đương nhiên được xóa án tích mà người được đặc xá phải đáp ứng các điều kiện theo quy định trên mới đương nhiên được xóa án tích.
Người được đề nghị đặc xá có quyền và nghĩa vụ gì?
Theo Điều 13 Luật Đặc xá 2018 quy định quyền và nghĩa vụ của người được đề nghị đặc xá như sau:
- Được phổ biến chính sách, pháp luật về đặc xá; thông báo Quyết định về đặc xá, văn bản hướng dẫn của cơ quan có thẩm quyền về điều kiện của người được đề nghị đặc xá và thông tin khác về đặc xá liên quan đến người được đề nghị đặc xá.
- Liên hệ với thân nhân để thu thập giấy tờ, tài liệu cần thiết cho việc hoàn thiện hồ sơ đề nghị đặc xá.
- Đề nghị cơ quan, tổ chức, cá nhân có thẩm quyền cấp, xác nhận giấy tờ, tài liệu cần thiết cho việc hoàn thiện hồ sơ đề nghị đặc xá.
- Cung cấp giấy tờ, tài liệu theo yêu cầu của cơ quan có thẩm quyền đề nghị đặc xá; khai báo đầy đủ, trung thực thông tin về cá nhân liên quan đến việc đề nghị đặc xá.
- Khiếu nại, tố cáo theo quy định.
Như vậy, người được đề nghị đặc xá sẽ có các quyền và nghĩa vụ theo quy định trên.
Khi nào phạm nhân được khiếu nại công tác đặc xá?
Theo Điều 36 Luật Đặc xá 2018 quy định khiếu nại về việc lập danh sách người đủ điều kiện được đề nghị đặc xá nhân sự kiện trọng đại, ngày lễ lớn của đất nước như sau:
- Người có đơn xin đặc xá có quyền khiếu nại về việc người đó có đủ điều kiện được đề nghị đặc xá nhưng không được Giám thị trại giam, Giám thị trại tạm giam thuộc Bộ Công an, Bộ Quốc phòng, Thủ trưởng cơ quan thi hành án hình sự Công an cấp tỉnh, Thủ trưởng cơ quan thi hành án hình sự cấp quân khu, Chánh án Tòa án nhân dân cấp tỉnh, Chánh án Tòa án quân sự cấp quân khu đưa vào danh sách người đủ điều kiện được đề nghị đặc xá.
- Người khiếu nại có thể tự mình hoặc thông qua người đại diện hợp pháp khiếu nại đến người có thẩm quyền quy định tại khoản 1 Điều 37 Luật Đặc xá 2018.
- Thời hạn khiếu nại là 05 ngày kể từ ngày thông báo, niêm yết danh sách người đủ điều kiện được đề nghị đặc xá quy định tại khoản 4 Điều 15 Luật Đặc xá 2018.
Như vậy, phạm nhân được khiếu nại công tác đặc xá khi họ có đơn xin đặc xá, có đủ điều kiện được đề nghị đặc xá nhưng không được người có thẩm quyền đưa vào danh sách người đủ điều kiện được đề nghị đặc xá.