Đưa thông tin vỡ đê sai sự thật gây ảnh hưởng xấu đến trật tự an toàn xã hội, khiến cho nhiều người lo lắng phải chuyển chỗ ở, tốn kém các chi phí để thực hiện các giải pháp ứng phó không cần thiết.
(1) Tác động của thông tin sai lệch
Trong bối cảnh mưa bão, nhiều con sông ở phía Bắc nước ta đã dâng cao nhanh chóng, dẫn đến tình trạng ngập lụt nghiêm trọng tại nhiều khu vực. Do đó, các thông tin về lũ lụt đang thu hút sự chú ý lớn từ dư luận xã hội.
Lợi dụng tình hình khẩn cấp này, một số cá nhân đã phát tán thông tin sai sự thật về việc vỡ đê, với mục đích câu view hoặc thỏa mãn lợi ích cá nhân. Những thông tin này không chỉ gây hoang mang cho người dân mà còn làm suy giảm hiệu quả của công tác phòng chống thiên tai.
Vừa qua, Công an tỉnh Hải Dương đã triệu tập 5 người vì đã phát tán thông tin sai lệch về việc vỡ đê tại các huyện Cẩm Giàng, Thanh Hà, Chí Linh. Những bài viết này đã thu hút hàng ngàn lượt chia sẻ, tạo ra một làn sóng hoang mang trong dư luận và ảnh hưởng nghiêm trọng đến công tác phòng chống bão lụt cũng như tình hình an ninh trật tự trong khu vực.
Trước đó, các tỉnh Bắc Ninh và Bắc Giang cũng đã phát hiện và xử lý nhiều trường hợp tương tự, khi thông tin sai lệch về vỡ đê sông Cầu và tại xã Trí Yên, huyện Yên Dũng được phát tán.
Những thông tin về diễn biến cơn bão và tình hình thời tiết sau bão rất quan trọng để người dân kịp thời ứng phó, chuẩn bị cơ sở vật chất và đảm bảo an toàn cho bản thân và gia đình.
Tuy nhiên, không phải ai cũng biết cách chọn lọc thông tin. Nhiều người đã tin vào những tin đồn không có căn cứ, dẫn đến tình trạng tích trữ thực phẩm, bỏ bê công việc, thậm chí hoang mang đến mức di tản không cần thiết.
(2) Đưa thông tin vỡ đê sai sự thật có thể bị xử lý hình sự
Hành vi phát tán thông tin sai sự thật là vi phạm pháp luật, đặc biệt là luật an ninh mạng. Tùy thuộc vào tính chất và mức độ của hành vi vi phạm, người đưa thông tin sai sự thật có thể bị xử phạt hành chính hoặc truy cứu trách nhiệm hình sự.
Xử phạt hành chính:
Theo quy định tại Điều 101 Nghị định 15/2020/NĐ-CP, phạt tiền từ 10.000.000 đồng đến 20.000.000 đồng đối với hành vi lợi dụng mạng xã hội để thực hiện một trong các hành vi sau:
- Cung cấp, chia sẻ thông tin giả mạo, thông tin sai sự thật, xuyên tạc, vu khống, xúc phạm uy tín của cơ quan, tổ chức, danh dự, nhân phẩm của cá nhân;
- Cung cấp, chia sẻ thông tin cổ súy các hủ tục, mê tín, dị đoan, dâm ô, đồi trụy, không phù hợp với thuần phong, mỹ tục của dân tộc;
- Cung cấp, chia sẻ thông tin miêu tả tỉ mỉ hành động chém, giết, tai nạn, kinh dị, rùng rợn;
- Cung cấp, chia sẻ thông tin bịa đặt, gây hoang mang trong Nhân dân, kích động bạo lực, tội ác, tệ nạn xã hội, đánh bạc hoặc phục vụ đánh bạc;
- Cung cấp, chia sẻ các tác phẩm báo chí, văn học, nghệ thuật, xuất bản phẩm mà không được sự đồng ý của chủ thể quyền sở hữu trí tuệ hoặc chưa được phép lưu hành hoặc đã có quyết định cấm lưu hành hoặc tịch thu;
- Quảng cáo, tuyên truyền, chia sẻ thông tin về hàng hóa, dịch vụ bị cấm;
- Cung cấp, chia sẻ hình ảnh bản đồ Việt Nam nhưng không thể hiện hoặc thể hiện không đúng chủ quyền quốc gia;
- Cung cấp, chia sẻ đường dẫn đến thông tin trên mạng có nội dung bị cấm.
Theo đó, người dùng mạng xã hội để cung cấp, chia sẻ thông tin giả mạo, thông tin sai sự thật sẽ bị phạt tiền lên đến 20 triệu đồng. Đồng thời người vi phạm sẽ bị buộc phải gỡ bỏ thông tin giả mạo, thông tin sai sự thật mà mình đã đăng tải trước đó.
Xử lý hình sự
Theo quy định tại Điều 331 Bộ Luật Hình sự 2015, người nào lợi dụng các quyền tự do ngôn luận, tự do báo chí, tự do tín ngưỡng, tôn giáo, tự do hội họp, lập hội và các quyền tự do dân chủ khác xâm phạm lợi ích của Nhà nước, quyền, lợi ích hợp pháp của tổ chức, cá nhân, thì bị phạt cảnh cáo, phạt cải tạo không giam giữ đến 03 năm hoặc phạt tù từ 06 tháng đến 03 năm.
Ngoài ra, nếu hành vi Phạm tội gây ảnh hưởng xấu đến an ninh, trật tự, an toàn xã hội, thì bị phạt tù từ 02 năm đến 07 năm.
Trước tình hình có nhiều thông tin sai lệch được đăng lên mạng xã hội, người dân cần thận trọng khi tiếp cận thông tin, không nên vội vàng tin vào những thông tin từ mạng xã hội mà cần tìm kiếm nguồn tin chính thống từ các đài báo và thực hiện theo chỉ dẫn của chính quyền địa phương.
Khi có thông tin mới về thiên tai, người dân cần xác minh nguồn tin có chính xác hay không và không chia sẻ những thông tin chưa được kiểm chứng. Cơ quan chức năng cũng cần thường xuyên cập nhật tình hình bão lũ trên các phương tiện truyền thông đại chúng, đồng thời tuyên truyền để người dân không bị ảnh hưởng bởi những tin đồn thất thiệt.
Việc nâng cao nhận thức về cách chọn lọc thông tin và hiểu biết về pháp luật sẽ góp phần quan trọng trong việc bảo vệ an ninh trật tự xã hội, đồng thời đảm bảo hiệu quả trong công tác phòng chống thiên tai.
