Quyền đơn phương chấm dứt hợp đồng lao động của NLĐ được xác định dựa trên từng loại hợp đồng lao động được quy định cụ thể tại Điều 37 của Bộ luật Lao động 2012 sau đây:
- Đối với loại hợp đồng lao động không xác định thời hạn: Người lao động làm việc theo hợp đồng lao động không xác định thời hạn có quyền đơn phương chấm dứt hợp đồng lao động vào bất kỳ thời điểm nào mà không cần phải đưa ra bất kỳ lý do nào cả, nhưng phải báo cho người sử dụng lao động biết trước ít nhất 45 ngày.
- Đối với hợp đồng lao động xác định thời hạn, hợp đồng lao động theo mùa vụ hoặc theo một công việc nhất định có thời hạn dưới 12 tháng: Người lao động có quyền đơn phương chấm dứt hợp đồng lao động trước thời hạn nhưng phải thuộc một trong những trường hợp sau đây:
"a) Không được bố trí theo đúng công việc, địa điểm làm việc hoặc không được bảo đảm điều kiện làm việc đã thỏa thuận trong hợp đồng lao động;
b) Không được trả lương đầy đủ hoặc trả lương không đúng thời hạn đã thỏa thuận trong hợp đồng lao động;
c) Bị ngược đãi, quấy rối tình dục, cưỡng bức lao động;
d) Bản thân hoặc gia đình có hoàn cảnh khó khăn không thể tiếp tục thực hiện hợp đồng lao động;
đ) Được bầu làm nhiệm vụ chuyên trách ở cơ quan dân cử hoặc được bổ nhiệm giữ chức vụ trong bộ máy nhà nước;
e) Lao động nữ mang thai phải nghỉ việc theo chỉ định của cơ sở khám bệnh, chữa bệnh có thẩm quyền;
g) Người lao động bị ốm đau, tai nạn đã điều trị 90 ngày liên tục đối với người làm việc theo hợp đồng lao động xác định thời hạn và một phần tư thời hạn hợp đồng đối với người làm việc theo hợp đồng lao động theo mùa vụ hoặc theo một công việc nhất định có thời hạn dưới 12 tháng mà khả năng lao động chưa được hồi phục".
Khi đơn phương chấm dứt hợp đồng lao động theo các lý do trên, NLĐ phải báo trước:
+) Ít nhất 3 ngày làm việc đối với các trường hợp quy định tại các điểm a, b, c và g.
+) t nhất 30 ngày nếu là hợp đồng lao động xác định thời hạn; ít nhất 03 ngày làm việc nếu là hợp đồng lao động theo mùa vụ hoặc theo một công việc nhất định có thời hạn dưới 12 tháng đối với các trường hợp quy định tại điểm d và điểm đ.
