Thứ nhất:
Về thẩm quyền giải quyết thủ tục nhận cha mẹ cho con và thủ tục bổ sung hộ tịch:
- Thẩm quyền đăng ký nhận cha, mẹ, con được quy định tại Điều 24 Luật Hộ tịch 2014:
"Điều 24. Thẩm quyền đăng ký nhận cha, mẹ, con
Ủy ban nhân dân cấp xã nơi cư trú của người nhận hoặc người được nhận là cha, mẹ, con thực hiện đăng ký nhận cha, mẹ, con".
- Thẩm quyền đăng ký thay đổi, cải chính, bổ sung hộ tịch được quy định tại Điều 27 Luật Hộ tịch 2014:
"Điều 27. Thẩm quyền đăng ký thay đổi, cải chính, bổ sung hộ tịch
Ủy ban nhân dân cấp xã nơi đã đăng ký hộ tịch trước đây hoặc nơi cư trú của cá nhân có thẩm quyền giải quyết việc thay đổi, cải chính hộ tịch cho người chưa đủ 14 tuổi; bổ sung hộ tịch cho công dân Việt Nam cư trú ở trong nước".
Để thực hiện đồng thời và nhanh chóng hai thủ tục pháp lý trên, nên thực hiện tại nơi đăng ký khai sinh của bé trước đây
Thứ hai: Thủ tục chuyển từ họ của mẹ sang họ của cha
Theo quy định hiện nay thì cá nhân chỉ được thay đổi họ trong một số trường hợp theo quy định tại Điều 27 Bộ luật dân sự 2015 và Điều 7 Nghị định 123/2015/NĐ-CP. Cụ thể,
“1. Cá nhân có quyền yêu cầu cơ quan nhà nước có thẩm quyền công nhận việc thay đổi họ trong trường hợp sau đây:
a) Thay đổi họ cho con đẻ từ họ của cha đẻ sang họ của mẹ đẻ hoặc ngược lại;
b) Thay đổi họ cho con nuôi từ họ của cha đẻ hoặc mẹ đẻ sang họ của cha nuôi hoặc họ của mẹ nuôi theo yêu cầu của cha nuôi, mẹ nuôi;
c) Khi người con nuôi thôi làm con nuôi và người này hoặc cha đẻ, mẹ đẻ yêu cầu lấy lại họ cho người đó theo họ của cha đẻ hoặc mẹ đẻ;
...”.
Như vậy, theo Điểm a Khoản 1, hoàn toàn có thể thay đổi họ cho con từ họ mẹ đẻ sang họ cha đẻ.
Khi thực hiện thủ tục thay đổi họ cho người dưới 9 tuổi thì cần sự đồng ý của cha mẹ, nếu thay đổi họ của người từ đủ 9 tuổi trở lên thì cần có sự đồng ý của người đó, việc đồng ý này cần thể hiện rõ trên tờ khai.
Theo đó nếu thuộc một trong các trường hợp theo quy định trên thì có thể nộp tờ khai và các giấy tờ có liên quan đến Ủy ban nhân dân nơi đã đăng ký khai sinh theo quy định tại Điều 28 Luật hộ tịch 2014:
"Điều 28. Thủ tục đăng ký thay đổi, cải chính hộ tịch
1. Người yêu cầu đăng ký thay đổi, cải chính hộ tịch nộp tờ khai theo mẫu quy định và giấy tờ liên quan cho cơ quan đăng ký hộ tịch.
2. Trong thời hạn 03 ngày làm việc kể từ ngày nhận đủ giấy tờ theo quy định tại khoản 1 Điều này, nếu thấy việc thay đổi, cải chính hộ tịch là có cơ sở, phù hợp với quy định của pháp luật dân sự và pháp luật có liên quan, công chức tư pháp - hộ tịch ghi vào Sổ hộ tịch, cùng người yêu cầu đăng ký thay đổi, cải chính hộ tịch ký vào Sổ hộ tịch và báo cáo Chủ tịch Ủy ban nhân dân cấp xã cấp trích lục cho người yêu cầu.
Trường hợp thay đổi, cải chính hộ tịch liên quan đến Giấy khai sinh, Giấy chứng nhận kết hôn thì công chức tư pháp - hộ tịch ghi nội dung thay đổi, cải chính hộ tịch vào Giấy khai sinh, Giấy chứng nhận kết hôn.
Trường hợp cần phải xác minh thì thời hạn được kéo dài thêm không quá 03 ngày làm việc.
3. Trường hợp đăng ký thay đổi, cải chính hộ tịch không phải tại nơi đăng ký hộ tịch trước đây thì Ủy ban nhân dân cấp xã phải thông báo bằng văn bản kèm theo bản sao trích lục hộ tịch đến Ủy ban nhân dân nơi đăng ký hộ tịch trước đây để ghi vào Sổ hộ tịch.
Trường hợp nơi đăng ký hộ tịch trước đây là Cơ quan đại diện thì Ủy ban nhân dân cấp xã phải thông báo bằng văn bản kèm theo bản sao trích lục hộ tịch đến Bộ Ngoại giao để chuyển đến Cơ quan đại diện ghi vào Sổ hộ tịch."
* Thủ tục thay đổi họ cho con.
- Cơ quan giải quyết:
+ Ủy ban nhân dân cấp xã nơi đã đăng ký hộ tịch trước đây hoặc nơi cư trú của cá nhân có thẩm quyền giải quyết việc thay đổi, cải chính hộ tịch cho người chưa đủ 14 tuổi;
+ Uỷ ban nhân dân huyện nơi đã đăng ký hộ tịch trước đây hoặc nơi cư trú của cá nhân có thẩm quyền giải quyết việc thay đổi, cải chính hộ tịch cho người từ đủ 14 tuổi
- Hồ sơ bao gồm:
+ Tờ khai (theo mẫu quy định);
+ Bản chính Giấy khai sinh của người cần thay đổi.
Thứ ba: Khi thực hiện thủ tục chuyển khẩu cho con (khác quận/ huyện), phải thực hiên thủ tục Xin giấy chuyển hộ khẩu theo quy định tại Điều 28 Luật Cư trú 2006. Cụ thể, theo quy định tại Điều 28 Luật Cư trú 2006 sửa đổi, bổ sung 2013 về giấy xin chuyển hộ khẩu: Việc làm đầu tiên trong thủ tục chuyển hộ khẩu đó là phải xin giấy chuyển khẩu cho con theo cha của công an quận/huyện/thị xã. Hồ sơ cấp giấy chuyển hộ khẩu bao gồm: sổ hộ khẩu và phiếu báo thay đổi hộ khẩu, nhân khẩu.
