Quỹ phòng, chống thiên tai là gì? Doanh nghiệp có bắt buộc phải đóng không? Không thực hiện đóng Quỹ thì bị xử phạt như thế nào? Bài viết sau đây sẽ giải đáp cho những thắc mắc nêu trên.
(1) Quỹ phòng, chống thiên tai là gì?
Căn cứ theo Điều 3 Nghị định 78/2021/NĐ-CP quy định về Quỹ phòng, chống thiên tai như sau:
- Quỹ phòng, chống thiên tai là quỹ tài chính nhà nước ngoài ngân sách, có tư cách pháp nhân, con dấu riêng và được mở tài khoản tại Kho bạc Nhà nước và các ngân hàng thương mại hoạt động hợp pháp tại Việt Nam.
- Quỹ phòng, chống thiên tai trung ương hay viết tắt là Quỹ Trung ương: Được Chính phủ thành lập theo quy định tại Nghị định này, do Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn quản lý. Tên giao dịch quốc tế của Quỹ này là Vietnam Disaster Management Fund (VNDMF).
- Quỹ phòng, chống thiên tai cấp tỉnh hay viết tắt là Quỹ Cấp tỉnh: Do Chủ tịch Ủy ban nhân dân tỉnh, thành phố trực thuộc trung ương quyết định thành lập, do Ủy ban nhân dân tỉnh, thành phố trực thuộc trung ương quản lý. Tên giao dịch quốc tế được đặt theo từng tỉnh, thành phố trực thuộc trung ương.
- Mô hình hoạt động: Quỹ phòng, chống thiên tai hoạt động theo mô hình công ty trách nhiệm hữu hạn một thành viên do Nhà nước nắm giữ 100% vốn điều lệ.
(2) Doanh nghiệp có bắt buộc phải đóng Quỹ phòng chống thiên tai không?
Căn cứ theo quy định tại Điều 12 Nghị định 78/2021/NĐ-CP về nguồn tài chính của Quỹ phòng chống thiên tai như sau:
- Đối với các tổ chức kinh tế trong nước và nước ngoài: Mức đóng góp bắt buộc một năm là 0,02% trên tổng giá trị tài sản hiện có theo báo cáo tài chính lập ngày 31 tháng 12 hàng năm của tổ chức báo cáo cơ quan Thuế nhưng tối thiểu 500 nghìn đồng, tối đa 100 triệu đồng và được hạch toán vào chi phí hoạt động sản xuất kinh doanh của tổ chức.
Các tổ chức, doanh nghiệp có thể tự nguyện đóng góp, tài trợ, hỗ trợ cho Quỹ phòng, chống thiên tai cấp tỉnh. Số tiền này sẽ được tính vào chi phí trừ khi được xác định là thu nhập chịu thuế thu nhập doanh nghiệp.
- Đối với đóng góp của cá nhân:
+ Cán bộ, công chức, viên chức, người hưởng lương, phụ cấp: đóng một phần hai của mức lương cơ sở chia cho số ngày làm việc trong tháng.
+ Người lao động làm việc theo hợp đồng lao động: đóng một phần hai của mức lương tối thiểu vùng chia cho số ngày làm việc trong tháng. Trường hợp giao kết nhiều hợp đồng với nhiều doanh nghiệp thì chỉ phải đóng 01 lần theo 01 hợp đồng lao động có thời gian dài nhất.
+ Người lao động khác: đóng 10.000 đồng/người/năm.
- Nguồn thu khác:
+ Hỗ trợ, đóng góp tự nguyện của các tổ chức, cá nhân trong nước và nước ngoài.
+ Điều tiết từ Quỹ trung ương và giữa các Quỹ cấp tỉnh.
+ Thu lãi từ tài khoản tiền gửi.
+ Các nguồn hợp pháp khác (nếu có).
+ Tồn dư Quỹ cấp tỉnh cuối năm trước được chuyển sang năm sau.
Từ quy định nêu trên, có thể thấy, việc đóng góp vào Quỹ phòng chống thiên tai là bắt buộc không chỉ đối với doanh nghiệp và các tổ chức kinh tế, mà còn áp dụng cho cả người lao động. Theo đó, mức đóng góp hằng năm của doanh nghiệp là 0,02% trên tổng giá trị tài sản hiện có, với mức tối thiểu là 500 nghìn đồng và tối đa là 100 triệu đồng.
(3) Doanh nghiệp không thực hiện đóng Quỹ phòng, chống thiên tai thì bị xử phạt như thế nào?
Theo quy định tại Khoản 1 Điều 17 Nghị định 03/2022/NĐ-CP thì mức xử phạt đối với hành vi không đóng Quỹ phòng, chống thiên tai sẽ được căn cứ theo mức tiền không đóng Quỹ, cụ thể như sau:
- Dưới 300 nghìn đồng: Phạt tiền từ 300 đến 500 nghìn đồng.
- Từ 300 nghìn đồng đến dưới 500 nghìn đồng: Phạt tiền từ 500 nghìn đồng đến 01 triệu đồng.
- Từ 500 nghìn đồng đến dưới 03 triệu đồng: Phạt tiền từ 01 đến 03 triệu đồng.
- Từ 03 đến dưới 05 triệu đồng: Phạt tiền từ 03 đến 05 triệu đồng.
- Từ 05 đến dưới 10 triệu đồng: Phạt tiền từ 05 đến 08 triệu đồng.
- Từ 10 đến dưới 20 triệu đồng: Phạt tiền từ 08 đến 12 triệu đồng.
- Từ 20 đến dưới 40 triệu đồng: Phạt tiền từ 12 đến 20 triệu đồng.
- Từ 40 đến dưới 60 triệu đồng: Phạt tiền từ 20 đến 30 triệu đồng.
- Từ 60 đồng đến dưới 80 triệu đồng: Phạt tiền từ 30 đến 40 triệu đồng.
- Từ 80 đến 100 triệu đồng: Phạt tiền từ 40 đến 50 triệu đồng.
Bên cạnh đó, trường hợp phát hiện hành vi không cung cấp hoặc cung cấp không đầy đủ danh sách kế hoạch thu, nộp Quỹ phòng, chống thiên tai của các cá nhân do mình quản lý cho cơ quan có thẩm quyền thì sẽ bị xử phạt từ 05 đến 10 triệu đồng.
Ngoài những mức phạt tiền như đã nêu trên, doanh nghiệp còn bị buộc phải đóng Quỹ phòng, chống thiên tai đối với hành vi vi phạm.
Đối với địa bàn TP. HCM, vừa qua, UBND TP.HCM đã có văn bản gửi các đơn vị có liên quan về hoạt động Quỹ phòng, chống thiên tai TP.HCM. Trong đó có đề cập đến việc tăng cường công tác thông tin, tuyên truyền, vận động các tổ chức kinh tế trong nước và nước ngoài tham gia đóng góp. Đồng thời, thực hiện thí điểm xử phạt một số doanh nghiệp không chấp hành nghĩa vụ đóng quỹ.
