Tình huống phát sinh là đơn vị có hợp đồng dịch vụ thuê xe ô tô. Trước đây làm hình thức chào hàng cạnh tranh ký hợp đồng thuê trọn gói 24 tháng và đã thực hiện xong. Bây giờ đơn vị muốn gia hạn thêm 3 tháng với giá trị chỉ 40.000.000 đồng thì làm như nào cho phù hợp? Có được ký phụ lục gia hạn hợp đồng này không?
Nguyên tắc điều chỉnh hợp đồng dịch vụ sau khi đấu thầu xong
Liên quan vấn đề này, tại Điều 67 Luật Đấu thầu 2013 có nêu các nguyên tắc điều chỉnh hợp đồng như sau:
- Việc điều chỉnh hợp đồng phải được quy định cụ thể trong văn bản hợp đồng, văn bản thỏa thuận về điều kiện của hợp đồng (nếu có).
- Việc điều chỉnh hợp đồng chỉ được áp dụng trong thời gian hợp đồng còn hiệu lực.
- Việc điều chỉnh giá hợp đồng chỉ được áp dụng đối với hợp đồng theo đơn giá cố định, hợp đồng theo đơn giá điều chỉnh và hợp đồng theo thời gian.
- Giá hợp đồng sau khi điều chỉnh phải bảo đảm không vượt giá gói thầu hoặc dự toán được phê duyệt. Trường hợp dự án, dự toán mua sắm gồm nhiều gói thầu, tổng giá hợp đồng sau khi điều chỉnh phải bảo đảm không vượt tổng mức đầu tư, dự toán mua sắm được phê duyệt.
- Đối với hợp đồng theo đơn giá điều chỉnh, việc điều chỉnh đơn giá được thực hiện từ thời điểm phát sinh yếu tố làm thay đổi giá và chỉ áp dụng đối với khối lượng được thực hiện theo đúng tiến độ ghi trong hợp đồng hoặc tiến độ được điều chỉnh theo quy định tại khoản 6 và khoản 7 Điều này.
- Tiến độ thực hiện hợp đồng chỉ được điều chỉnh trong trường hợp sau đây: Trường hợp bất khả kháng, không liên quan đến vi phạm hoặc sơ suất của các bên tham gia hợp đồng; Thay đổi phạm vi công việc, thiết kế, biện pháp thi công do yêu cầu khách quan làm ảnh hưởng đến tiến độ thực hiện hợp đồng; Việc bàn giao mặt bằng không đúng với các thỏa thuận trong hợp đồng ảnh hưởng đến tiến độ thực hiện hợp đồng mà không do lỗi của nhà thầu gây ra.
- Trường hợp điều chỉnh tiến độ thực hiện hợp đồng mà không làm kéo dài tiến độ hoàn thành dự án thì các bên tham gia hợp đồng thỏa thuận, thống nhất việc điều chỉnh. Trường hợp điều chỉnh tiến độ thực hiện hợp đồng làm kéo dài tiến độ hoàn thành dự án thì phải báo cáo người có thẩm quyền xem xét, quyết định.
Theo đó, trước tiên muốn điều chỉnh thì cần phải có quy định cụ thể trong văn bản hợp đồng, văn bản thỏa thuận về điều kiện của hợp đồng (nếu có). Mặt khác, việc điều chỉnh thời hạn như trong trường hợp như đơn v nêu cũng không thuộc trường hợp cho phép nào theo quy định trên.
Bản chất là gói thầu chỉ cung cấp trong vòng 24 tháng và bên nhà thầu sẽ thực hiện xong trong thời gian này. Việc kéo dài mà đơn vị nêu đang phát sinh thêm phần công việc mới nằm ngoài dự toán, kế hoạch, gói thầu đã ký kết ban đầu. Do đó, để tiến hành thì cần thực hiện chào thầu mới chứ không có căn cứ để ký phụ lục gia hạn hợp đồng.
Lựa chọn nhà thầu trong trường hợp đặc biệt khi phát sinh công việc mới
Như đã phân tích ở phần trên thì trường hợp đơn vị cần thực hiện chào thầu mới. Với thông tin giá trị 40.000.000 đồng thì đơn vị có thuộc danh mục điều chỉnh tại Khoản 19 Điều 3 Quyết định 17/2019/QĐ-TTg về một số gói thầu, nội dung mua sắm nhằm duy trì hoạt động thường xuyên được áp dụng hình thức lựa chọn nhà thầu trong trường hợp đặc biệt do Thủ tướng Chính phủ ban hành là Gói thầu có giá gói thầu không quá 50.000.000 đồng.
Lúc này, tại Khoản 7 Điều 4 Quyết định 17/2019/QĐ-TTg có nêu về quy trình lựa chọn nhà thầu trong trường hợp đặc biệt này với những đặc điểm như sau:
- Thủ trưởng cơ quan, đơn vị quyết định việc mua sắm bảo đảm nguyên tắc tiết kiệm, hiệu quả và tự chịu trách nhiệm về quyết định của mình;
- Đơn vị không bắt buộc phải ký hợp đồng với nhà cung cấp nhưng phải bảo đảm chế độ hoá đơn, chứng từ đầy đủ theo đúng quy định của pháp luật;
- Đơn vị không phải lập, thẩm định, phê duyệt kế hoạch lựa chọn nhà thầu).
Có thể thấy rằng trong trường hợp của đơn vị thì thủ trưởng hoàn toàn có thể tự quyết chứ không cần ràng buộc, thực hiện các bước phức tạp theo quy trình đấu thầu thông thường.
