Liên đoàn Thương mại và Công nghiệp Việt Nam (VCCI) vừa qua đã đề xuất mọi doanh nghiệp, người dân có nhu cầu đều có thể mua điện tái tạo, bao gồm điện mặt trời và điện gió trực tiếp thay vì qua EVN như hiện nay.
Trước đó, Bộ Công thương đã Công văn 2539/BCT-ĐTĐL về việc đề nghị góp ý Dự thảo Nghị định quy định về cơ chế mua bán điện trực tiếp giữa đơn vị phát điện năng lượng tái tạo với khách hàng sử dụng điện lớn. Theo đó, VCCI trên cơ sở ý kiến của doanh nghiệp và chuyên gia, đã có những ý kiến góp ý ban đầu với như sau:
(1) Mua điện tái tạo mà không cần qua EVN
Góp ý cho Điều 7 về đối tượng khách hàng tại Dự thảo Nghị định về cơ chế mua bán điện trực tiếp giữa đơn vị phát điện với khách hàng sử dụng điện lớn (DPPA) vừa được Bộ Công thương hoàn thiện.
VCCI cho biết, hiện nội dung này chỉ đề cập đến việc cho phép khách hàng sử dụng điện lớn được tham gia. Các khách hàng sử dụng điện khác chưa được tham gia mà sẽ phải đợi giai đoạn tiếp theo. Do các bên sử dụng đường dây riêng nên tác động đến hệ thống điện quốc gia không đáng kể. Từ đó, đề nghị cơ quan soạn thảo sửa đổi theo hướng cho phép không giới hạn vào nhóm khách hàng sử dụng điện lớn mà mở rộng cho mọi khách hàng có nhu cầu.
Ngoài ra, theo VCCI thì Điều 7.2 và Điều 7.3 của Dự thảo Nghị định yêu cầu người sử dụng điện khi mua điện trực tiếp qua đường dây riêng phải đầu tư hạ tầng lưới điện và có đội ngũ quản lý, vận hành lưới điện. Việc đầu tư và quản lý, vận hành đường dây truyền tải riêng này có thể thuộc về đơn vị phát điện, cũng có thể thuộc về khách hàng sử dụng điện, tuỳ vào thỏa thuận cụ thể giữa hai bên.
Vì lẽ đó, VCCI đề nghị cơ quan soạn thảo quy định theo hướng cả hai bên mua bán điện đều có quyền thỏa thuận về việc đầu tư và quản lý vận hành đường dây.
(2) Xử lý trường hợp khách hàng sử dụng nhiều điện hơn sản lượng mua theo HĐ kỳ hạn
Theo VCCI, tại Mục 3 của Dự thảo Nghị định có đề cập đến những quy định về việc mua bán điện giữa khách hàng sử dụng điện và tổng công ty điện lực khi mua bán điện trực tiếp qua lưới điện quốc gia. Tuy nhiên, đối với trường hợp sản lượng điện khách hàng này sử dụng lớn hơn so với sản lượng điện họ mua theo các hợp đồng kỳ hạn thì chưa có phương án xử lý.
Tại đât, VCCI cho rằng trên thực tế có không ít khách hàng sử dụng điện chỉ cần chuyển đổi một phần nguồn năng lượng, ví dụ chỉ cần 60-70% tiêu thụ điện từ các nguồn điện tái tạo, phần còn lại vẫn có thể sử dụng các nguồn điện khác. Có thể hiểu rằng khách hàng đã mua một phần điện năng từ các đơn vị phát điện có hợp đồng kỳ hạn và một phần điện năng từ các đơn vị phát điện khác trên hệ thống. Khi đó, không rõ giá điện sẽ được tính toán như thế nào cho phần điện năng mua của các đơn vị khác trên hệ thống.
(3) Cần bổ sung quy định về xác nhận tỷ lệ tiêu thụ điện tái tạo
Theo VCCI, nhiều khách hàng sản xuất hiện nay có nhu cầu tham gia cơ chế mua bán điện trực tiếp nhằm có được chứng nhận chuyển đổi năng lượng để xuất khẩu sang các nước phát triển. Mà để làm được điều đó thì những khách hàng này sẽ cần được xác nhận sản lượng điện tái tạo đã mua trên tổng số sản lượng điện tiêu thụ. Vì lẽ đó, VCCI đã có đề nghị đến cơ quan soạn thảo cân nhắc về việc bổ sung thêm quy định về xác nhận tỷ lệ sử dụng điện tái tạo này nhằm tạo thuận lợi cho doanh nghiệp khi giao dịch với đối tác.
Được biết, Bộ Công thương hiện Dự thảo nghị định quy định về cơ chế mua bán điện trực tiếp đã được gửi đến Bộ Tư pháp thẩm định.
