Ngay sau khi Thủ tướng phát thông điệp VN đủ khả năng giữ ổn định nội tệ và Ngân hàng Nhà nước ra thông báo sẽ siết chặt thị trường USD tự do bằng việc kiểm tra, giám sát các hoạt động thu đổi ngoại tệ, giá USD trên thị trường tự do lập tức hạ 600 đồng/USD ngay trong ngày (7-6) và đang tiếp tục giảm. Trước đó, suốt cả tuần liền, USD liên tục dao động trong cơn “sốt” mà phần lớn là do yếu tố tâm lý và tin đồn.
Những thông tin “rỉ tai” kiểu như: lạm phát sẽ khiến VNĐ mất giá 20% - 30%, thâm hụt thương mại khó bù đắp, ngân hàng mất khả năng thanh khoản... đã khiến người dân hoang mang, rút tiền tiết kiệm, đổ xô đi mua vàng, USD để “trú ẩn”.
“Trong bối cảnh thiếu thông tin, chắc chắn các phân tích kinh tế, cả ở trong và ngoài nước, sẽ phải dựa vào tin đồn và đầu cơ”- đó là cảnh báo của ông Benedict Bingham, Trưởng đại diện Quỹ Tiền tệ Quốc tế (IMF) tại VN. Cũng theo ông này, chính việc cung cấp không kịp thời các biến số về kinh tế và tài chính chủ yếu là nguyên nhân quan trọng dẫn đến sự không ổn định (về tâm lý) của các nhà đầu tư hiện nay.
Trên thực tế, yếu tố mất lòng tin cũng đã tác động mạnh đến thị trường chứng khoán, khiến từ đầu năm đến nay, VN-Index liên tục tuột dốc. Cao điểm là suốt cả tháng qua không có nổi một phiên tăng giá. Nhiều cổ phiếu xuống dưới nửa mệnh giá. Như vậy, người dân và nhà đầu tư không chỉ cần được củng cố niềm tin về sự ổn định của hệ thống ngân hàng mà còn cần được đầu tư lòng tin vào thị trường chứng khoán. Và sự đầu tư này không chỉ từ phía cơ quan quản lý mà còn từ các doanh nghiệp (DN) niêm yết.
Còn nhớ tháng 7 năm ngoái, khi thông tin về một số DN đầu tư ra ngoài ngành có chiều bất ổn, một loạt DN niêm yết như REE, SAM, KDC, GMD, FPT... đã đăng đàn, giải trình với các nhà đầu tư. Lập tức, các cổ phiếu trên đã lấy đà tăng giá, góp phần đưa VN-Index đến đỉnh 1.106,6 điểm vào đầu tháng 10-2007. Vậy mà năm nay, chứng khoán liên tục tuột dốc; thông tin các DN đầu tư đa ngành nghề vào các lĩnh vực nhạy cảm như tài chính, ngân hàng, bất động sản đang thua lỗ nặng râm ran trong các nhà đầu tư, dày đặc trên các trang web vẫn không thấy người trong cuộc lên tiếng trấn an. Nhà đầu tư quay lưng tháo chạy là hiển nhiên. Một số quỹ đầu tư thấy giá chứng khoán đã xuống quá đà, muốn nhảy vào thị trường nhưng việc thiếu thông tin chính thức từ DN vẫn khiến họ ngần ngại. Một cố vấn quỹ đầu tư tài chính cho rằng các thông tin đến tay họ qua các bản cáo bạch, hay công bố qua đại hội cổ đông đa phần là thông tin cũ, không phản ánh được tình hình thực tế hiện nay của DN. “Hãy nói sự thật để chúng tôi cùng chia sẻ và cân nhắc. Thông tin “đánh bóng” chỉ khiến nhà đầu tư thêm hoang mang” - ông này nói.
Mất lòng tin sẽ mất tất cả. Vì vậy đầu tư để củng cố lòng tin không bao giờ cũ cũng như không bao giờ muộn.
Bài này được đăng trên báo Người lao động online ngày 09/06/2008.
