Nay UBND xã nói thay người khác vì Dì của tôi đã đến tuổi nghỉ hưu, nhưng Dì của tôi thấy sức khoẻ vẫn cho phép làm việc được nên muốn ký hợp đồng gia hạn. Vậy cho hỏi Dì của tôi có được ký hợp đồng không, cần làm những thủ tục gì?
Lê Thị Thanh Thảo
Theo quy định của pháp luật lao động, trong trường hợp có sử dụng lao động không phải là công chức, viên chức nhà nước thì UBND xã (cơ quan hành chính nhà nước) phải thực hiện giao kết hợp đồng lao động (Điều 2 Nghị định 44/2003/NĐ-CP). Do đó, nếu không phải là viên chức và đã được UBND xã sử dụng như một người lao động nhưng không ký hợp đồng lao động thì dì của bạn cũng được xem như đã làm việc cho UBND xã theo HĐLĐ không xác định thời hạn.
Pháp luật lao động hiện hành cũng không có quy định HĐLĐ sẽ chấm dứt khi người lao động đến tuổi nghỉ hưu. Vì vậy, ngoại trừ các trường hợp quy định tại Điều 38 Bộ luật lao động, UBND xã không được quyền đơn phương chấm dứt HĐLĐ với dì của bạn vì lý do nghỉ hưu. Điều 38 Bộ luật lao động quy định người sử dụng lao động có quyền đơn phương chấm dứt hợp đồng lao động trong những trường hợp sau đây:
a ) Người lao động thường xuyên không hoàn thành công việc theo hợp đồng;
b) Người lao động bị xử lý kỷ luật sa thải theo quy định tại Điều 85 của Bộ luật này;
c) Người lao động làm theo hợp đồng lao động không xác định thời hạn ốm đau đã điều trị 12 tháng liền, người lao động làm theo hợp đồng lao động xác định thời hạn từ đủ 12 tháng đến 36 tháng ốm đau đã điều trị sáu tháng liền và người lao động làm theo hợp đồng lao động theo mùa vụ hoặc theo một công việc nhất định có thời hạn dưới 12 tháng ốm đau đã điều trị quá nửa thời hạn hợp đồng lao động, mà khả năng lao động chưa hồi phục. Khi sức khỏe của người lao động bình phục, thì được xem xét để giao kết tiếp hợp đồng lao động;
d) Do thiên tai, hỏa hoạn hoặc những lý do bất khả kháng khác theo quy định của Chính phủ, mà người sử dụng lao động đã tìm mọi biện pháp khắc phục nhưng vẫn buộc phải thu hẹp sản xuất, giảm chỗ làm việc;
đ) Doanh nghiệp, cơ quan, tổ chức chấm dứt hoạt động.
2 - Trước khi đơn phương chấm dứt hợp đồng lao động theo các điểm a, b và c khoản 1 Điều này, người sử dụng lao động phải trao đổi, nhất trí với Ban chấp hành công đoàn cơ sở. Trong trường hợp không nhất trí, hai bên phải báo cáo với cơ quan, tổ chức có thẩm quyền. Sau 30 ngày, kể từ ngày báo cho cơ quan quản lý nhà nước về lao động địa phương biết, người sử dụng lao động mới có quyền quyết định và phải chịu trách nhiệm về quyết định của mình. Trường hợp không nhất trí với quyết định của người sử dụng lao động, Ban chấp hành công đoàn cơ sở và người lao động có quyền yêu cầu giải quyết tranh chấp lao động theo trình tự do pháp luật quy định.
3 - Khi đơn phương chấm dứt hợp đồng lao động, trừ trường hợp quy định tại điểm b khoản 1 Điều này, người sử dụng lao động phải báo cho người lao động biết trước:
a) ít nhất 45 ngày đối với hợp đồng lao động không xác định thời hạn;
b) ít nhất 30 ngày đối với hợp đồng lao động xác định thời hạn từ đủ 12 tháng đến 36
tháng;
c) ít nhất ba ngày đối với hợp đồng lao động theo mùa vụ hoặc theo một công việc nhất định có thời hạn dưới 12 tháng. Theo đó, trong trường hợp UBND xã đơn phương chấm dứt HĐLĐ với dì bạn không đúng quy định tại Điều 37 Bộ luật lao động thì dì bạn có quyền khởi kiện UBND xã ra Tòa án nhân dân cấp huyện nơi đặt trụ sở UBND xã để yêu cầu Tòa án buộc UBND xã phải nhận dì bạn trở lại làm việc theo hợp đồng lao động đã ký và phải bồi thường một khoản tiền tương ứng với tiền lương và phụ cấp lương (nếu có) trong những ngày người lao động không được làm việc cộng với ít nhất hai tháng tiền lương và phụ cấp lương (nếu có).
Trong Chuyên mục Gõ cửa luật sư chúng tôi tư vấn rất thường xuyên về các quy định của pháp luật liên quan đến việc đơn phương chấm dứt hợp đồng lao động, thế nhưng trên thực tế rất nhiều người sử dụng lao động cũng như người lao động đếu đơn phương chấm dứt hợp đồng trái luật. Thực ra đây là một thói quen không hề tốt vì thể hiện ý thức chưa chú ý lắm đến việc tuân thủ pháp luật.
Chúng tôi thiết nghĩ người sử dụng lao động và người lao động nên cẩn thận tham khảo kỹ các quy định của pháp luật và tham khảo ý kiến của các chuyên gia pháp lý trước khi quyết định một vấn đề gì đó để đảm bảo sự an toàn cho tổ chứ và cho bản thân mình.
(Chuyên mục Gõ Cửa Luật Sư – Chương trình Sài Gòn Buổi Chiều – Đài Tiếng nói nhân dân TP.HCM)
|