Người thành niên là người đủ 18 tuổi và có năng lực hành vi dân sự đầy đủ, ngoại trừ trường hợp người đó mất năng lực hành vi dân sự, hạn chế năng lực hành vi dân sự và có khó khăn trong nhận thức, làm chủ hành vi. Liệu khi một người đã đủ 18 tuổi thì quan hệ giữa người đó và cha mẹ nuôi sẽ chấm dứt?
1. Nuôi con nuôi là gì?
Theo Khoản 1 Điều 3 Luật Nuôi con nuôi 2010 thì nuôi con nuôi được hiểu là việc xác lập quan hệ cha, mẹ và con giữa người nhận con nuôi và người được nhận làm con nuôi. Như vậy, nuôi con nuôi là việc nhận người khác làm con nuôi và nhận người khác làm cha mẹ nuôi, từ đó phát sinh quan hệ cha mẹ và con với nhau. Tuy nhiên, quan hệ cha mẹ nuôi và con nuôi có thể sẽ chấm dứt khi con đã thành niên không?
2. Căn cứ chấm dứt nuôi con nuôi
Theo quy định tại Điều 25 Luật Nuôi con nuôi 2010 thì việc nuôi con nuôi có thể chấm dứt khi thuộc một trong các trường hợp sau:
- Con nuôi đã thành niên và cha mẹ nuôi tự nguyện chấm dứt việc nuôi con nuôi;
- Con nuôi bị kết án về một trong các tội cố ý xâm phạm tính mạng, sức khỏe, nhân phẩm, danh dự của cha mẹ nuôi; ngược đãi, hành hạ cha mẹ nuôi hoặc con nuôi có hành vi phá tán tài sản của cha mẹ nuôi;
- Cha mẹ nuôi bị kết án về một trong các tội cố ý xâm phạm tính mạng, sức khỏe, nhân phẩm, danh dự của con nuôi; ngược đãi, hành hạ con nuôi;
- Vi phạm quy định tại Điều 13 của Luật Nuôi con nuôi 2010.
Từ quy định trên, có thể thấy khi con nuôi đã thành niên thì quan hệ cha mẹ nuôi và con nuôi chấm dứt trong trường hợp con nuôi đã thành niên và cha mẹ nuôi tự nguyện chấm dứt việc nuôi con nuôi. Nếu cha mẹ và con không muốn chấm dứt quan hệ nuôi con nuôi thì quyền và nghĩa vụ của cha mẹ nuôi và con nuôi vẫn được pháp luật tôn trọng và bảo vệ.
3. Hệ quả của việc chấm dứt nuôi con nuôi
Khi con nuôi đã thành niên và cha mẹ nuôi tự nguyện chấm dứt việc nuôi con nuôi thì quyền và nghĩa vụ giữa cha mẹ nuôi và con nuôi chấm dứt kể từ ngày quyết định chấm dứt nuôi con nuôi của Tòa án có hiệu lực pháp luật (Khoản 1 Điều 27 Luật Nuôi con nuôi 2010). Theo đó, quan hệ giữa cha mẹ nuôi và con nuôi sẽ chấm dứt. Trường hợp con nuôi có tài sản riêng thì được nhận lại tài sản đó; nếu con nuôi có công lao đóng góp vào khối tài sản chung của cha mẹ nuôi thì được hưởng phần tài sản tương xứng với công lao đóng góp theo thỏa thuận với cha mẹ nuôi; nếu không thỏa thuận được thì yêu cầu Tòa án giải quyết.
Ngoài ra, con nuôi có quyền lấy lại họ, tên của mình trước khi được cho làm con nuôi. Trong trường hợp con nuôi đã thành niên mất năng lực hành vi dân sự, không có khả năng lao động thì Tòa án quyết định giao cho cha mẹ đẻ hoặc tổ chức, cá nhân khác chăm sóc, nuôi dưỡng, giáo dục vì lợi ích tốt nhất của người đó. Nếu con nuôi được giao lại cho cha mẹ đẻ thì các quyền và nghĩa vụ chăm sóc, nuôi dưỡng, cấp dưỡng, đại diện theo pháp luật, bồi thường thiệt hại, quản lý, định đoạt tài sản riêng đối với con được khôi phục.
Như vậy, con nuôi đã thành niên thì quan hệ với cha mẹ nuôi chấm dứt trong trường hợp con nuôi đã thành niên và cha mẹ nuôi tự nguyện chấm dứt quan hệ nuôi con nuôi, điều này phải đến từ sự mong muốn chấm dứt quan hệ của cha mẹ nuôi và con nuôi chớ không phải khi con đã thành niên thì quan hệ ấy sẽ chấm dứt. Nếu giữa cha mẹ nuôi và con nuôi không muốn chấm dứt việc nuôi con nuôi thì quyền và nghĩa vụ giữa cha mẹ nuôi và con nuôi vẫn được tiếp tục và được pháp luật bảo vệ.
