Trường hợp con cái ngược đãi, hành hạ, đối xử tệ bạc đối với cha mẹ không còn là hiếm. Hành vi này không những sai trái với đạo đức mà còn vi phạm pháp luật. Vậy không chăm sóc, nuôi dưỡng cha mẹ thì con có được nhận di sản thừa kế không?
Con cái buộc phải chăm sóc, nuôi dưỡng cha mẹ không?
Theo Điều 71 Luật Hôn nhân và Gia đình 2014 quy định cụ thể về nghĩa vụ chăm sóc, nuôi dưỡng của con đã thành niên có nghĩa vụ và quyền chăm sóc, nuôi dưỡng cha mẹ, đặc biệt khi cha mẹ mất năng lực hành vi dân sự, ốm đau, già yếu, khuyết tật.
Trường hợp gia đình có nhiều con thì các con phải cùng nhau chăm sóc, nuôi dưỡng cha mẹ.
Ngoài ra, nếu con đã thành niên không sống chung với cha mẹ thì phải có nghĩa vụ cấp dưỡng khi cha mẹ không có khả năng lao động và không có tài sản để tự nuôi mình.
Có thể thấy, việc chăm sóc cha mẹ đặc biệt là lúc ốm đau, bệnh tật không chỉ thể hiện sự hiếu thảo và yêu thương từ con cái mà còn là nghĩa vụ bắt buộc đối với mỗi người.
Con không chăm sóc, nuôi dưỡng cha mẹ có được hưởng thừa kế?
Căn cứ theo Điều 621 Bộ luật Dân sự 2015 quy định những người sau đây không được hưởng di sản theo quy định của pháp luật, bao gồm:
- Người bị kết án về hành vi cố ý xâm phạm tính mạng, sức khỏe hoặc về hành vi ngược đãi nghiêm trọng, hành hạ người để lại di sản, xâm phạm nghiêm trọng danh dự, nhân phẩm của người đó;
- Người vi phạm nghiêm trọng nghĩa vụ nuôi dưỡng người để lại di sản;
- Người bị kết án về hành vi cố ý xâm phạm tính mạng người thừa kế khác nhằm hưởng một phần hoặc toàn bộ phần di sản mà người thừa kế đó có quyền hưởng;
- Người có hành vi lừa dối, cưỡng ép hoặc ngăn cản người để lại di sản trong việc lập di chúc; giả mạo di chúc, sửa chữa di chúc, hủy di chúc, che giấu di chúc nhằm hưởng một phần hoặc toàn bộ di sản trái với ý chí của người để lại di sản.
Theo đó, con vi phạm nghiêm trọng nghĩa vụ nuôi dưỡng với cha mẹ thì thuộc một trong các đối tượng không được quyền hưởng di sản theo quy định pháp luật.
Tuy nhiên, đối tượng này vẫn có thể được hưởng di sản, nếu người để lại di sản đã biết hành vi của những người đó, nhưng vẫn cho họ hưởng di sản theo di chúc.
Như vậy, nếu con vi phạm nghiêm trọng nghĩa vụ nuôi dưỡng đối với cha mẹ (người để lại di sản) nhưng cha mẹ đã biết hành vi này mà vẫn cho họ hưởng di sản theo di chúc thì họ vẫn được hưởng.
Hành vi ngược đãi, hành hạ cha mẹ sẽ bị xử lý thế nào?
Tại Điều 53 Nghị định 144/2021/NĐ-CP quy định về hành vi hành hạ, ngược đãi thành viên gia đình có thể bị phạt từ 10-20 triệu đồng. Ngoài ra còn buộc xin lỗi công khai khi nạn nhân có yêu cầu.
Bên cạnh đó, tùy theo tính chất và mức độ vi phạm, hành vi này có thể bị truy cứu trách nhiệm hình sự.
Cụ thể, theo quy định tại Điều 185 Bộ luật Hình sự 2015 thì người nào đối xử tồi tệ, bạo lực xâm phạm thân thể, khiến cha mẹ, người có công nuôi dưỡng thường xuyên bị đau đớn về thể xác và tinh thần thì có thể bị phạt đến 05 năm tù.
