Tình huống phát sinh là công trình xây dựng đã được chủ đầu tư nghiệm thu xong, đáp ứng yêu cầu về xây dựng. Vậy chủ đầu tư đã có thể sử dụng ngay chưa hay cần cơ quan chuyên môn về xây dựng của nhà nước kiểm tra lại?
Kiểm tra công tác nghiệm thu công trình xây dựng
Liên quan vấn đề này, tại Khoản 1 Điều 24 Văn bản hợp nhất 05/VBHN-BXD năm 2023 do Bộ Xây dựng ban hành có liệt kê các trường hợp công trình xây dựng phải được cơ quan nhà nước có thẩm quyền kiểm tra công tác nghiệm thu trong quá trình thi công và khi hoàn thành thi công xây dựng công trình như sau:
- Công trình xây dựng sử dụng vốn đầu tư công;
- Công trình có ảnh hưởng lớn đến an toàn, lợi ích cộng đồng theo quy định của pháp luật về quản lý dự án đầu tư xây dựng ngoài các công trình đã nêu tại điểm a, điểm b khoản 1 Điều 24 Văn bản hợp nhất 05/VBHN-BXD năm 2023.
Do đó, cần xác định công trình có thuộc một trong ba trường hợp trên hay không? Nếu thuộc thì sau khi chủ đầu tư nghiệm thu đưa vào sử dụng, chủ đầu tư cần thông báo với cơ quan có thẩm quyền để tiến hành kiểm tra. Thẩm quyền kiểm tra được nêu tại Khoản 2 Điều 24 Văn bản hợp nhất 05/VBHN-BXD năm 2023 như sau:
- Cơ quan chuyên môn về xây dựng thuộc Bộ quản lý công trình xây dựng chuyên ngành kiểm tra công trình không phân biệt nguồn vốn đầu tư thuộc trách nhiệm quản lý của Bộ theo quy định tại khoản 3 Điều 52 Văn bản hợp nhất 05/VBHN-BXD năm 2023 bao gồm: công trình do Thủ tướng Chính phủ giao, công trình cấp đặc biệt, công trình cấp I, công trình nằm trên địa bàn hành chính của 02 tỉnh trở lên; trừ các công trình theo quy định;
- Cơ quan chuyên môn về xây dựng thuộc Ủy ban nhân dân thành phố Hà Nội, Thành phố Hồ Chí Minh kiểm tra công trình thuộc dự án được đầu tư bằng nguồn vốn đầu tư công do Chủ tịch Ủy ban nhân dân thành phố quyết định đầu tư hoặc phân cấp, ủy quyền quyết định đầu tư, trừ các công trình quy định tại điểm a khoản 2 Điều 24 Văn bản hợp nhất 05/VBHN-BXD năm 2023;
- Cơ quan chuyên môn về xây dựng thuộc Ủy ban nhân dân cấp tỉnh kiểm tra các loại công trình xây dựng trên địa bàn thuộc trách nhiệm quản lý theo quy định tại khoản 4 Điều 52 Văn bản hợp nhất 05/VBHN-BXD năm 2023, trừ các công trình quy định tại điểm a, điểm b Khoản 2 Điều 24 Văn bản hợp nhất 05/VBHN-BXD năm 2023; Ủy ban nhân dân cấp tỉnh có thể phân cấp thực hiện kiểm tra công tác nghiệm thu cho cơ quan chuyên môn thuộc Ủy ban nhân dân cấp huyện;
- Bộ trưởng Bộ Quốc phòng, Bộ trưởng Bộ Công an quy định về thẩm quyền thực hiện kiểm tra đối với các công trình phục vụ quốc phòng, an ninh;
- Trong trường hợp dự án đầu tư xây dựng công trình gồm nhiều công trình, hạng mục công trình có loại và cấp khác nhau thì cơ quan chủ trì tổ chức thực hiện kiểm tra là cơ quan có trách nhiệm thực hiện kiểm tra đối với công trình, hạng mục công trình chính có cấp cao nhất của dự án đầu tư xây dựng công trình.
Chủ đầu tư căn cứ các trường hợp thẩm quyền nêu trên, xác định chính xác chủ thể để thông báo thực hiện kiểm tra nếu thuộc diện thực hiện.
Thủ tục bàn giao hạng mục công trình, công trình xây dựng
- Căn cứ vào điều kiện cụ thể, công trình, từng phần công trình, hạng mục công trình đã hoàn thành và được nghiệm thu theo quy định được bàn giao đưa vào khai thác, sử dụng theo yêu cầu của chủ đầu tư hoặc đơn vị khai thác, sử dụng. Trường hợp bàn giao công trình, hạng mục công trình thuộc dự án đầu tư xây dựng khu đô thị, trước khi bàn giao phải hoàn thành xây dựng các công trình thuộc hệ thống hạ tầng kỹ thuật, hạ tầng xã hội và các công trình khác (nếu có) trong dự án theo kế hoạch xây dựng nêu tại báo cáo nghiên cứu khả thi đầu tư xây dựng của dự án hoặc dự án thành phần đã được thẩm định, phê duyệt theo quy định.
- Chủ đầu tư tổ chức lập 01 bộ hồ sơ phục vụ quản lý, vận hành và bảo trì công trình theo quy định tại Phụ lục IX Văn bản hợp nhất 05/VBHN-BXD năm 2023, bàn giao cho chủ sở hữu hoặc người quản lý, sử dụng công trình khi tổ chức bàn giao hạng mục công trình, công trình xây dựng. Chủ sở hữu hoặc người quản lý, sử dụng công trình có trách nhiệm lưu trữ hồ sơ này trong suốt quá trình khai thác, sử dụng.
- Trường hợp đưa hạng mục công trình, công trình xây dựng vào sử dụng từng phần thì chủ đầu tư có trách nhiệm tổ chức lập hồ sơ hoàn thành công trình, lập và bàn giao hồ sơ phục vụ quản lý, vận hành, bảo trì công trình đối với phần công trình được đưa vào sử dụng.
Theo đó, khi thực hiện các yêu cầu trên, chủ đầu tư phối hợp thực hiện bàn giao, lập hồ sơ phục vụ quản lý, vận hành và bảo trì công trình cho thời gian sau khi bàn giao.
