Trách nhiệm sau ly hôn - Minh họa
Nhiều người vẫn nhầm tưởng sau khi bản án ly hôn có hiệu lực thì hai vợ chồng sẽ “hết chuyện” với nhau, tức là không còn có nghĩa vụ gì liên quan đến gia đình cũ của mình nữa, tuy nhiên thực tế không phải như vậy!
Sau khi bản án ly hôn có hiệu lực, về cơ bản quan hệ vợ chồng của 2 người đã chấm dứt, tuy nhiên họ còn phải giải quyết những nghĩa vụ sau đây:
1. Nghĩa vụ chung trong việc chăm sóc con cái
Căn cứ Điều 81 Luật Hôn nhân và Gia đình 2014 (LHNGĐ), nghĩa vụ này được thực hiện như sau:
- Sau khi ly hôn, cha mẹ vẫn có quyền, nghĩa vụ trông nom, chăm sóc, nuôi dưỡng, giáo dục con chưa thành niên, con đã thành niên mất năng lực hành vi dân sự hoặc không có khả năng lao động và không có tài sản để tự nuôi mình.
- Vợ, chồng thỏa thuận về người trực tiếp nuôi con, nghĩa vụ, quyền của mỗi bên sau khi ly hôn đối với con; trường hợp không thỏa thuận được thì Tòa án quyết định giao con cho một bên trực tiếp nuôi căn cứ vào quyền lợi về mọi mặt của con (như điều kiện công việc, tài chính, nơi ở, học tập,…) nếu con từ đủ 07 tuổi trở lên thì phải xem xét nguyện vọng của con.
2. Nghĩa vụ của người không trực tiếp nuôi con sau ly hôn
Điều 82 LHNGĐ quy định cha, mẹ không trực tiếp nuôi con có nghĩa vụ cấp dưỡng cho con và có quyền thăm non con mà không bị cản trở.
Cấp dưỡng là việc một người có nghĩa vụ đóng góp tiền hoặc tài sản khác để đáp ứng nhu cầu thiết yếu của người không sống chung với mình mà có quan hệ hôn nhân, huyết thống hoặc nuôi dưỡng trong trường hợp người đó là người chưa thành niên, người đã thành niên mà không có khả năng lao động và không có tài sản để tự nuôi mình hoặc người gặp khó khăn, túng thiếu.
Việc cấp dưỡng có thể được thực hiện định kỳ hàng tháng, hàng quý, nửa năm, hàng năm hoặc một lần, nếu thực hiện nghĩa vụ cấp dưỡng 1 lần thì sau đó người này không còn nghĩa vụ cấp dưỡng nữa.
Mức cấp dưỡng được quy định tại Điều 116 LHNGĐ: D o người có nghĩa vụ cấp dưỡng và người được cấp dưỡng hoặc người giám hộ của người đó thỏa thuận căn cứ vào thu nhập, khả năng thực tế của người có nghĩa vụ cấp dưỡng và nhu cầu thiết yếu của người được cấp dưỡng; nếu không thỏa thuận được thì yêu cầu Tòa án giải quyết.
3. Nghĩa vụ của người không trực tiếp nuôi con với người trực tiếp nuôi con
Căn cứ Điều 83 quy định về nghĩa vụ, quyền của cha mẹ trực tiếp nuôi con đối với người không trực tiếp nuôi con sau khi ly hôn thì người trực tiếp nuôi con có quyền yêu cầu người không trực tiếp nuôi con thực hiện các nghĩa vụ như:
- Tôn trọng quyền của con được sống chung với người trực tiếp nuôi.
- Cấp dưỡng cho con
- Thăm non con
Ngoài ra, theo quy định tại Điều 60 LHNGĐ thì Quyền, nghĩa vụ tài sản của vợ chồng đối với người thứ ba vẫn có hiệu lực sau khi ly hôn, trừ trường hợp vợ chồng và người thứ ba có thỏa thuận khác, vì vậy nếu có một khoản nợ chung mà chủ nợ yêu cầu cả 2 vợ chồng cùng giải quyết thì hiệu lực của thỏa thuận đó vẫn tồn tại dù bản án ly hôn đã có hiệu lực.