Có nên cho phá sản ngân hàng thương mại

Việc phá sản ngân hàng, vì thế, có thể sẽ không dễ nhìn thấy như việc phá sản một doanh nghiệp thông thường. Bởi lẽ Phá sản một ngân hàng thường không đơn giản. Bởi điều khác biệt lớn nhất giữa một ngân hàng và doanh nghiệp phi tài chính là hệ thống người gửi tiền và sự liên hệ chặt chẽ giữa các ngân hàng với nhau. Vì thế, phá sản ngân hàng là lựa chọn cuối cùng, khi những nỗ lực xử lý trước đó của ngân hàng trung ương không thành công. Khi một ngân hàng nộp thủ tục xin phá sản, phần tiền thu được từ việc thanh lý tài sản sẽ được trả cho các chủ nợ theo thứ tự ưu tiên: cơ quan thuế, người gửi tiền, các tổ chức tín dụng trên thị trường liên ngân hàng, người sở hữu trái phiếu của ngân hàng, các nhà cung cấp sản phẩm dịch vụ và cuối cùng là cổ đông của ngân hàng. Bên cạnh đó  vấn đề bảo vệ người gửi tiền, cổ đông lớn ở những ngân hàng yếu kém chưa kịp tẩu tán tài sản thường có xu hướng trì hoãn sự can thiệp của Nhà nước hoặc yêu cầu hỗ trợ thanh khoản, với lý do đảm bảo các khoản tiền gửi cho dân chúng. Tục ngữ có câu “ còn nước còn tác” trường hợp này áp dụng với việc phá sản cho hệ thống ngân hàng rất phù hợp.

Một số cơ sở pháp lý về việc Ngân hàng nhà nước(NHNN) mua lại các Tổ chức tín dụng (điển hình là Ngân hàng Đại dương) với giá 0đ như sau:

Đây là một trong những chức năng của NHNN, khi tác tổ chức tín dụng có nguy cơ mất khả năng chi trả, tổ chức tín dụng phải kịp thời báo cáo với Ngân hàng Nhà nước về thực trạng tài chính, nguyên nhân và các biện pháp đã áp dụng, dự kiến áp dụng để khắc phục. Đây được gọi là tình trạng kiểm soát đặc biệt.

Kiểm soát đặc biệt là việc một tổ chức tín dụng bị đặt dưới sự kiểm soát trực tiếp của Ngân hàng Nhà nước do có nguy cơ mất khả năng chi trả, mất khả năng thanh toán. NHNN quyết định đặt một Tổ chức tín dụng (TCTD) vào tình trạng kiểm soát đặc biệt và sẽ lập ra Ban kiểm soát.

Đây là quyền chỉ có ở Ngân hàng nhà nước, thể hiện được vị trí, vai trò của NHNN trong việc kiểm soát hoạt động của các TCTD.

Cụ thể Khoản 12 Điều 4 Luật NHNN 2010 quy định về quyền hạn của NHNN như sau:  "Quyết định áp dụng biện pháp xử lý đặc biệt đối với tổ chức tín dụng vi phạm nghiêm trọng các quy định của pháp luật về tiền tệ và ngân hàng, gặp khó khăn về tài chính, có nguy cơ gây mất an toàn cho hệ thống ngân hàng, gồm mua cổ phần của tổ chức tín dụng; đình chỉ, tạm đình chỉ, miễn nhiệm chức vụ người quản lý, người điều hành của tổ chức tín dụng; quyết định sáp nhập, hợp nhất, giải thể tổ chức tín dụng; đặt tổ chức tín dụng vào tình trạng kiểm soát đặc biệt; thực hiện nhiệm vụ, quyền hạn của mình theo quy định của pháp luật về phá sản đối với tổ chức tín dụng." 

Như vậy, trước tiên khi một TCTD lâm vào tình trạng mất khả năng thanh toán bắt buộc NHNN phải đặt vào tình trạng kiểm soát đặc biệt. Sau đó, trong quá trình kiểm soát đặc biệt, tổ chức tín dụng sẽ rơi vào một trong các trường hợp sau:

- Thứ nhất, TCTD đó có thể được vay khoản vay đặc biệt của NHNN quy định để trở lại hoạt động bình thường. 

- Thứ hai, tổ chức tín dụng được sáp nhập, hợp nhất vào một tổ chức tín dụng khác

- Thứ ba, TCTD không khôi phục khả năng thanh toán.

Dù rơi vào trường hợp nào thì cũng làm chấm dứt tình trạng kiểm soát đặc biệt. Có thể thấy rằng vai trò NHNN là quan trọng, trong các tình trạng này NHNN luôn là cứu cánh cho các TCTD nhằm đảm bảo quyền lợi cao nhất là của khách hàng, gánh thay trách nhiệm của các TCTD đối với các khoản tiền gửi của khách,..Mình thấy rằng, cơ chế nằm giúp ổn định nền kinh tế, không làm thị trường tín dụng lung lay gây hệ hụy đến toàn bộ nền kinh tế.  Vì hoạt động tín dụng chiếm một vai trò rất lớn trong nên kinh tế của mỗi quốc gia nên phải hy sinh lợi ích nhỏ vì lợi ích chung.

Cơ sở pháp lý: Luật Ngân hàng nhà nước 2010; Luật các tổ chức tín dụng 2010

Trên đây là một vài ý kiến chia sẻ của mình ^^