Cha mất không để lại di chúc, nếu là con ruột nhưng trong giấy khai sinh không ghi tên cha thì có được hưởng thừa kế khi cha mất không? Cụ thể qua bài viết sau.
Ai sẽ được quyền thừa kế theo pháp luật?
Theo Điều 650 Bộ luật Dân sự 2015 quy định một trong những trường hợp được thừa kế theo pháp luật là người chết không có di chúc. Theo đó, tại Điều 651 Bộ luật Dân sự 2015 quy định về người thừa kế theo pháp luật như sau:
- Những người thừa kế theo pháp luật được quy định theo thứ tự sau đây:
+ Hàng thừa kế thứ nhất gồm: vợ, chồng, cha đẻ, mẹ đẻ, cha nuôi, mẹ nuôi, con đẻ, con nuôi của người chết;
+ Hàng thừa kế thứ hai gồm: ông nội, bà nội, ông ngoại, bà ngoại, anh ruột, chị ruột, em ruột của người chết; cháu ruột của người chết mà người chết là ông nội, bà nội, ông ngoại, bà ngoại;
+ Hàng thừa kế thứ ba gồm: cụ nội, cụ ngoại của người chết; bác ruột, chú ruột, cậu ruột, cô ruột, dì ruột của người chết; cháu ruột của người chết mà người chết là bác ruột, chú ruột, cậu ruột, cô ruột, dì ruột; chắt ruột của người chết mà người chết là cụ nội, cụ ngoại.
- Những người thừa kế cùng hàng được hưởng phần di sản bằng nhau.
- Những người ở hàng thừa kế sau chỉ được hưởng thừa kế, nếu không còn ai ở hàng thừa kế trước do đã chết, không có quyền hưởng di sản, bị truất quyền hưởng di sản hoặc từ chối nhận di sản.
Như vậy, con cái sẽ thuộc hàng thừa kế thứ nhất nếu thừa kế theo pháp luật. Theo đó, khi cha mất không để lại di chúc thì di sản của cha sẽ chia đều cho người ở hàng thừa kế thứ nhất.
Cha mất không di chúc, giấy khai sinh không ghi cha thì có được hưởng thừa kế không?
Tuy nhiên, trường hợp giấy khai sinh không ghi cha thì sẽ không có giấy tờ gì để chứng minh quan hệ cha - con ruột, bởi lẽ:
Theo khoản 1, khoản 2 Điều 6 Nghị định 123/2015/NĐ-CP quy định giấy khai sinh là giấy tờ hộ tịch gốc của cá nhân và mọi hồ sơ, giấy tờ của cá nhân có nội dung về họ, chữ đệm, tên; ngày, tháng, năm sinh; giới tính; dân tộc; quốc tịch; quê quán; quan hệ cha, mẹ, con phải phù hợp với Giấy khai sinh của người đó.
Như vậy, nếu không có giấy tờ để chứng minh quan hệ thì sẽ khó có thể hưởng thừa kế theo quy định. Tuy nhiên, người con có thể làm thủ tục nhận cha để được hưởng quyền thừa kế của mình bởi vì theo Điều 90 Luật Hôn nhân và Gia đình 2014 quy định:
- Con có quyền nhận cha, mẹ của mình, kể cả trong trường hợp cha, mẹ đã chết.
- Con đã thành niên nhận cha, không cần phải có sự đồng ý của mẹ; nhận mẹ, không cần phải có sự đồng ý của cha.
Thủ tục con nhận cha khi cha đã mất
Theo khoản 2 Điều 101 Luật Hôn nhân và Gia đình 2014 thì Tòa án sẽ là cơ quan có thẩm quyền giải quyết việc xác định cha, mẹ, con trong trường hợp có tranh chấp hoặc người được yêu cầu xác định là cha, mẹ, con đã chết.
Theo đó, thủ tục con nhận cha khi cha đã mất được thực hiện theo Bộ luật Tố tụng dân sự 2015 như sau:
Đương sự có quyền quyết định việc khởi kiện, yêu cầu Tòa án có thẩm quyền giải quyết vụ việc dân sự. Tòa án chỉ thụ lý giải quyết vụ việc dân sự khi có đơn khởi kiện, đơn yêu cầu của đương sự và chỉ giải quyết trong phạm vi đơn khởi kiện, đơn yêu cầu đó.
Vậy, để nhận cha thì sẽ phải làm đơn yêu cầu. Theo đó hồ sơ cần nộp lên Tòa án bao gồm:
- Đơn khởi kiện yêu cầu xác định cha con;
- CMND/CCCD/Căn cước, sổ hộ khẩu của các bên;
- Giấy tờ chứng minh quan hệ cha, mẹ, con;
Đồng thời, theo Theo Điều 35, Điều 39 Bộ luật Tố tụng dân sự 2015 thì tranh chấp về xác định cha, mẹ cho con hoặc xác định con cho cha, mẹ thuộc thẩm quyền của Toà án nhân dân cấp huyện nơi cư trú, làm việc của người yêu cầu (người con yêu cầu nhận cha).
Như vậy, để làm thủ tục con nhận cha khi cha đã mất thì người con sẽ nộp hồ sơ khởi kiện lên Toà án nhân dân cấp huyện nơi người con cư trú, làm việc và làm theo hướng dẫn tiếp theo của Toà.
