Để tránh Giấy đăng ký kết hôn bị hủy bỏ do cấp sai thẩm quyền, sau đây hãy cùng tìm hiểu đôi nét về khái niệm, Luật quy định thế nào về trường hợp này và thủ tục để cấp lại ra sao.
(1) Đăng ký kết hôn sai thẩm quyền là gì? Cơ quan nào đủ thẩm quyền để cấp?
Để làm rõ vấn đề đã nêu ở phần tiêu đề. Đầu tiên, hãy cùng tìm hiểu sơ qua về mặt khái niệm. Căn cứ theo Điều 9 Luật Hôn nhân và gia đình 2014 có quy định về đăng ký kết hôn như sau:
“Việc kết hôn phải được đăng ký và do cơ quan nhà nước có thẩm quyền thực hiện theo quy định của Luật này và pháp luật về hộ tịch.
Việc kết hôn không được đăng ký theo quy định tại khoản này thì không có giá trị pháp lý.”
Vì thế, trường hợp người đăng ký thực hiện việc đăng ký kết hôn tại cơ quan nhà nước không có thẩm quyền thì trường hợp kết hôn này sẽ được xem như đăng ký sai thẩm quyền và không có hiệu lực pháp lý.
- Cơ quan có đủ thẩm quyền cấp Giấy chứng nhận kết hôn được Nhà Nước quy định tại Điều 17 Luật Hộ tịch 2014, như sau:
“Ủy ban nhân dân cấp xã nơi cư trú của một trong hai bên nam, nữ thực hiện đăng ký kết hôn.”
Như vậy, Giấy đăng ký kết hôn chỉ có giá trị pháp lý khi được cấp bởi cơ quan có thẩm quyền là UBND cấp xã nơi cư trú của một trong hai người đăng ký.
(2) Có bắt buộc phải đăng ký lại Giấy đăng ký kết hôn bị cấp sai thẩm quyền hay không?
Căn cứ theo Điều 13 Luật Hôn nhân và gia đình 2014 quy định về việc xử lý việc đăng ký kết hôn không đúng thẩm quyền như sau:
“Trong trường hợp việc đăng ký kết hôn không đúng thẩm quyền thì khi có yêu cầu, cơ quan nhà nước có thẩm quyền thu hồi, hủy bỏ giấy chứng nhận kết hôn theo quy định của pháp luật về hộ tịch và yêu cầu hai bên thực hiện lại việc đăng ký kết hôn tại cơ quan nhà nước có thẩm quyền. Trong trường hợp này, quan hệ hôn nhân được xác lập từ ngày đăng ký kết hôn trước.”
Để dễ hiểu, thì theo quy định này, khi giấy đăng ký kết hôn bị hủy do cấp sai thẩm quyền thì hai bên phải thực hiện lại việc đăng ký kết hôn tại cơ quan có thẩm quyền. Việc đăng ký kết hôn lại này không làm thay đổi thời điểm xác lập quan hệ hôn nhân của hai bên. Ngoài ra, việc đăng ký kết hôn lại giúp đảm bảo tính pháp lý của quan hệ hôn nhân giữa hai bên, đồng thời giúp hai bên thuận tiện trong việc thực hiện các quyền và nghĩa vụ của vợ chồng.
(3) Thủ tục các bước đăng ký kết hôn lại được quy định như thế nào?
Cụ thể, khi giấy đăng ký kết hôn bị hủy do cấp sai thẩm quyền, hai bên chuẩn bị những giấy tờ và thực hiện những thủ tục đăng ký kết hôn lại theo Điều 27 của Nghị định 123/2015/NĐ-CP như sau:
- Hồ sơ gồm:
+ Tờ khai theo mẫu được quy định tại Thông tư 04/2020/TT-BTP;
+ Bản sao Giấy chứng nhận kết hôn được cấp trước đây. Trường hợp nếu không có bản sao Giấy chứng nhận kết hôn thì nộp bản sao hồ sơ, giấy tờ cá nhân có các thông tin liên quan đến nội dung đăng ký kết hôn.
- Nơi tiếp nhận hồ sơ: UBND cấp xã hoặc UBND cấp huyện có thẩm quyền.
- Trình tự và thời gian giải quyết hồ sơ:
+ Trong thời gian 05 ngày, kể từ ngày tiếp nhận hồ sơ, công chức tư pháp - hộ tịch kiểm tra, xác minh hồ sơ. Thời gian gửi văn bản yêu cầu xác minh và trả lời kết quả xác minh không tính vào thời hạn giải quyết.
+ Trường hợp nhận thấy hồ sơ đăng ký lại kết hôn là đầy đủ, chính xác, đúng quy định pháp luật thì công chức tư pháp - hộ tịch thực hiện đăng ký lại kết hôn theo trình tự được quy định tại Điều 18 Luật Hộ Tịch 2014.
+ Sau đó, Cán bộ tư pháp - hộ tịch báo cáo Chủ tịch UBND cấp xã hoặc cấp huyện để trao giấy chứng nhận đăng ký kết hôn cho hai vợ, chồng.
+ Trường hợp nếu phải xác minh do không cùng thực hiện đăng ký lại tại nơi đã đăng ký trước đây thì việc xác minh sẽ tiến hành trong 05 ngày làm việc kể từ ngày nhận được văn bản đề nghị.
+ Cuối cùng, trong thời hạn 03 ngày làm việc kể từ ngày nhận được kết quả xác minh về việc không còn lưu giữ sổ hộ tịch tại nơi đã đăng ký, nếu hồ sơ của người đăng ký hợp lệ, đầy đủ, chính xác thì thực hiện đăng ký lại kết hôn.
