Bảo hiểm xã hội là sự bảo đảm thay thế hoặc bù đắp một phần thu nhập của người lao động khi họ bị giảm hoặc mất thu nhập do ốm đau, thai sản, tai nạn lao động, bệnh nghề nghiệp, hết tuổi lao động hoặc chết, trên cơ sở đóng vào quỹ bảo hiểm xã hội( Tại Điều 3 Luật bảo hiểm xã hội 2014)
Căn cứ tại Điều 99 Luật bảo hiểm xã hội 2014 quy định việc giải quyết đăng ký tham gia bảo hiểm xã hội lần đầu như sau:
- Trong thời hạn 30 ngày kể từ ngày giao kết hợp đồng lao động, hợp đồng làm việc hoặc tuyển dụng, người sử dụng lao động nộp hồ sơ quy định tại khoản 1 Điều 97 của Luật bảo hiểm xã hội 2014 cho cơ quan bảo hiểm xã hội;
- Người lao động tham gia bảo hiểm xã hội tự nguyện nộp hồ sơ quy định tại điểm b khoản 1 Điều 97 của Luật Bảo hiểm xã hội 2014 cho cơ quan bảo hiểm xã hội.
- Người lao động nộp hồ sơ cấp lại sổ bảo hiểm xã hội theo quy định tại khoản 2 Điều 97 của Luật Bảo hiểm xã hội 2014 cho cơ quan bảo hiểm xã hội.
Theo đó, có 02 trường hợp người lao động được cấp sổ bảo hiểm xã hội lần đầu.
Trường hợp 1:
Người lao động lần đầu tiên tham gia quan hệ lao động, ký kết loại HĐLĐ thuộc đối tượng tham gia đóng bảo hiểm xã hội bắt buộc.
Trường hợp 2:
Người lao động tham gia bảo hiểm xã hội tự nguyện lần đầu cũng được cấp sổ bảo hiểm xã hội.
Hồ sơ, thủ tục tham gia BHXH lần đầu
Căn cứ Điều 23 và Điều 24 Quyết định 595/QĐ-BHXH thì thủ tục tham gia BHXH như sau:
- Trường hợp tham gia BHXH bắt buộc:
Hồ sơ cần chuẩn bị gồm có:
(1) Người lao động
+ Tờ khai tham gia, điều chỉnh thông tin BHXH, BHYT (Mẫu TK1-TS).
+ Trường hợp người lao động được hưởng quyền lợi BHYT cao hơn: bổ sung Giấy tờ chứng minh (nếu có) theo Phụ lục 03.
(2) Đơn vị:
+ Tờ khai đơn vị tham gia, điều chỉnh thông tin BHXH, BHYT (Mẫu TK3-TS).
+ Danh sách lao động tham gia BHXH, BHYT, BHTN, BHTNLĐ, BNN (Mẫu D02-LT được ban hành kèm theo Quyết định 1040/QĐ-BHXH).
+ Bảng kê thông tin (Mẫu D01-TS).
Hồ sơ trên sẽ được nộp tới cơ quan BHXH cấp huyện nơi đơn vị bạn đang có trụ sở hoặc chi nhánh.
- Trường hợp tham gia BHXH tự nguyện:
Hồ sơ cần chuẩn bị gồm có:
+ Tờ khai tham gia, điều chỉnh thông tin BHXH, BHYT (Mẫu TK1-TS).
+ Chứng minh nhân dân/Căn cước công dân.
+ Sổ hộ khẩu hoặc sổ tạm trú.
Hồ sơ trên sẽ được nộp tới cơ quan BHXH cấp huyện nơi bạn đang có sổ hộ khẩu hoặc tạm trú.
