BOT không thu phí mà thu “Giá”

Bên hành lang Quốc hội ngày 22/5, Bộ trưởng Giao thông Vận tải Nguyễn Văn Thể đề cập việc đổi tên trạm thu phí BOT thành "trạm thu giá".

Bộ trưởng lý giải, BOT là một sản phẩm của doanh nghiệp nên họ tự định giá; còn phí thì mang tính chất Nhà nước. Theo Bộ trưởng Giao thông, việc chuyển đổi này dựa trên quy định của Chính phủ.

Luật Phí & lệ phí định nghĩa, phí là khoản tiền mà tổ chức, cá nhân phải trả nhằm cơ bản bù đắp chi phí và mang tính phục vụ khi được cơ quan nhà nước, đơn vị sự nghiệp công lập và tổ chức được cơ quan nhà nước có thẩm quyền giao cung cấp dịch vụ công.

Trước đây hệ thống hạ tầng đường bộ do Nhà nước đầu tư, thu tiền nên được gọi là phí sử dụng đường bộ. Sau này khi tư nhân tham gia đầu tư, không còn là dịch vụ công nên “nếu gọi là phí sử dụng đường bộ sẽ trái luật”.

Bình luận về đề xuất này, ông Nguyễn Minh Đức - chuyên gia chính sách công (Ban Pháp chế - Phòng Thương mại & Công nghiệp Việt Nam - VCCI) cho rằng: Đổi từ phí dịch vụ đường bộ sang giá dịch vụ đường bộ là đúng, nhưng đổi từ trạm thu phí thành trạm thu giá BOT là máy móc. Thay vào đó, nhà quản lý có thể gọi đó là trạm thu, trạm thu tiền…

một số chuyên gia cho rằng, việc đổi tên này có lẽ không chỉ dừng ở "máy móc" cho phù hợp Luật hiện hành mà còn liên quan tới mức phí thu ở BOT sẽ thay đổi.

Phí BOT và giá BOT có gì khác nhau:

Phí là khoản tiền tổ chức, cá nhân sử dụng đường bộ phải trả cho đơn vị quản lý nhằm bù đắp chi phí và đặc biệt mang tính chất phục vụ mà cơ quan nhà nước giao cho đơn vị cung ứng dịch vụ đó thực hiện.

Giá được tính toán bảo đảm bù đắp chi phí và có lợi nhuận hợp lý cho nhà đầu tư, phù hợp với chính sách phát triển kinh tế trong từng thời kỳ

Như vậy, bản chất của phí là dịch vụ công, mang tính phục vụ, trong khi giá mang tính thị trường, có cân đối lợi nhuận của nhà đầu tư.

Mục đích của việc chuyển thu phí BOT thành thu giá BOT

Theo ông Nguyễn Văn Thể (Bộ trưởng Bộ GTVT), phí liên quan đến hoạt động Nhà nước, Quốc hội quyết định. Còn giá là dịch vụ của một DN cung cấp. Đây là sản phẩm của DN thì điểu chỉnh gọi là thu “giá” là hợp lý.

Khi chuyển qua giá, giá sẽ được cân đối cho hợp lý theo phương án tài chính, còn phí muốn thay đổi sẽ qua một và thủ tục nên rất chậm

Chuyển tên thành thu giá BOT chỉ là hình thức làm linh động hơn, bản chất không có gì khác.

Trong thời gian gần đây, vấn đề thu phí BOT vô cùng nổi cộm. Theo bạn, việc đổi thu phí thành thu giá như phương án Bộ trưởng đưa ra có hợp lý?

Ngôn ngữ luật pháp cần có sự chính xác và chuẩn mực, vì chỉ cần thêm bớt một chữ thôi cũng đã làm thay đổi ý nghĩa của nó và làm ảnh hưởng trực tiếp đến cuộc sống của hàng triệu con người, hàng triệu tổ chức. Vì vậy ngôn ngữ luật pháp là sản phẩm khắt khe nhất, vừa làm sao đảm bảo được tính chính xác của khái niệm mà vẫn có thể đạt được sự đơn giản, trong sáng để về cơ bản, hàng chục triệu người có thể hiểu và thực thi trên cùng một diễn giải.

Mình khá ngạc nhiên khi Bộ GTVT đưa ra thuật ngữ "thu giá" để thay thay thế cho "thu phí". Chưa cần nói đến ý nghĩa pháp lý, "thu giá" bản thân nó đã là một thuật ngữ xa lạ không có trong từ điển lẫn quy tắc tiếng việt. Đơn giản giá là từ chỉ đơn vị đo lường, và đã là người việt thì chỉ nói "thu tiền" chứ ko ai nói "thu giá" cả

Bạn Kimhuyentr này hình như nhầm lẫn giữa BOT với BTO và BT rồi:

BOT (Xây dựng - Vận hành - chuyển giao)

BTO (Xây dựng - Chuyển giao - Vận hành)

BT (Xây dựng - Chuyển giao)

Mình thấy gần đây dự luận đang dậy sóng với việc thu phí và thu giá BOT. Thu giá là một từ ngữ không có trong từ điển tiếng việt và đang gây tranh cãi bởi nhiều chuyên gia. Thực sự nếu việc thu phí hay thu giá nhưng đảm bảo là mức thu phải hợp lý chứ không phải là tận thu như hiện tại, thứ hai cần sử dụng số tiền thu đó để hoàn vốn đầu tư và nâng cấp dịch vụ.

Các lý do đưa ra cho việc chuyển từ phí sáng giá nghe có vẻ cũng hợp lý, tuy nhiên khi đọc cụm từ "thu giá" thì nghe có chút buồn cười, có thể vì từ ngữ quá mới mẻ với mọi người. Tuy nhiên, phí hay giá thì phần lớn người dân cũng không quan tâm tới ý nghĩa, khái niệm của nó cho lắm, cái họ quan tâm là mức thu, cách thu có hợp lý không.

Theo mình thấy thực ra bây giờ có quy định là thu phí hay thu giá thì người dân cũng chẳng có khả năng kiểm soát hay đòi hỏi gì cả. Có chuyển từ ngữ từ Phí qua giá thì cũng vậy thôi. Người dân vẫn phải chi trả từng đó tiền, hoặc nhiều hơn thôi chứ đâu có được giảm.

Về vấn đề này thì theo quan điểm của mình, phí là do cơ quan nhà nước đặt ra để áp cho một hoạt động nào đó, còn giá ở để thể hiện tính chất kinh doanh, đáp ứng thì dùng, không thì thôi. Việc gọi là Giá theo mình là chính xác đối với các dự án BOT. Tuy nhiên khi ghép lại thành Trạm thu giá thì đọc không được thuận miệng cho lắm.

Như thời qua ta có thấy, thuật ngữ thu phí chuyển thành "thu giá" còn được liên đới sử dụng sang nhiều lĩnh vục khác chứ ko chỉ trong giao thông - vận tải.  Học phí cũng chuyển thành giá... Tuy nhiên, bàn bạo bao lâu rồi hiện giờ đã "dẹp" luôn từ này rồi

Phí là khoản tiền mà tổ chức, cá nhân phải trả khi được một tổ chức, cá nhân khác cung cấp dịch vụ. Lệ phí là khoản tiền mà tổ chức, cá nhân phải nộp khi được cơ quan nhà nước hoặc tổ chức được ủy quyền phục vụ công việc quản lý nhà nước như lệ phí tuyển sinh, lệ phí giấy tờ, lệ phí trước bạ... bản chất nó là biểu hiện giá trị bằng tiền của thù lao, giá cả và chi phí bỏ ra để thực hiện hoặc buộc phải thực hiện một hoạt động nhất định nào. Việc thu phí, thu lệ phí thường được quy định cụ thể ở mỗi quốc gia.

Căn cứ trên cho thấy phí thì được quy định cụ thể, do đó không thể tăng phí một cách tùy tiện, dẫn đến các nhà đầu tư khi đầu tư vào BOT thì việc hoàn vốn là khá lâu, do đó các bên mới nghĩ đến "giá". Vì giá có thể tăng giảm theo thị trường, không bị kẹp bởi quy định pháp luật. Tuy nhiên, trên thực tế từ "thu giá" không có ý nghĩa, dẫn đến sự tranh cải gay gắt giữa các thành phần trong xã hội. Và kết quả là dư luận đã đạp đổ đi cụm từ "trạm thu giá"

Riêng tôi cũng nhận thấy trạm thu giá không có ý nghĩa, bởi vì giá là vô hình không đụng chạm được, vậy thu giá thì thu bằng cách nào được.