Từ thực tiễn áp dụng Luật khiếu nại 2011 và Nghị định 75/2012/NĐ-CP hướng dẫn Luật khiếu nại cho thấy, trên thực tế áp dụng còn gặp nhiều khó khăn, vì chưa quy định rõ ràng, thiếu các biện pháp chế tài cụ thể trong việc xử lý trách nhiệm đối với chủ thể trong quá trình giải quyết khiếu nại khi có hành vi vi phạm pháp luật như: cản trở, gây khó khăn, phiền hà cho người thực hiện quyền khiếu nại, can thiệp trái pháp luật vào việc giải quyết khiếu nại, cố tình khiếu nại sai sự thật, kích động, xúi giục, dụ dỡ, mua chuộc, lôi kéo người khác tập trung đông người khiếu nại, gây rối an ninh trật tự công cộng.
Do vậy, việc ban hành Nghị định quy định chi tiết một số điều của Luật khiếu nại thay thế Nghị định 75/2012/NĐ-CP là điều cần thiết.
Theo đó, Nghị định này bổ sung quy định về xử lý kỷ luật đối cán bộ, công chức có liên quan đến hoạt động khiếu nại và xử lý vi phạm đối với người khiếu nại. Cụ thể như sau:
1. Đối với người có thẩm quyền giải quyết khiếu nại
Khiển trách:
- Quá hạn quy định mà không thụ lý giải quyết khiếu nại
- Quá thời gian quy định mà không ban hành quyết định giải quyết khiếu nại
Cảnh cáo:
Khi có 2 hành vi nêu trên hoặc có 1 trong các hành vi sau:
- Gây khó khăn, phiền hà, cản trở đối với việc thực hiện quyền khiếu nại của người khiếu nại.
- Sách nhiễu, gây khó khăn, phiền hà cho người bị khiếu nại
- Không ban hành quyết định giải quyết khiếu nại
Hạ bậc lương:
Khi có 2 hành vi thuộc trường hợp bị cảnh cáo hoặc có 1 trong các hành vi sau:
- Không tổ chức đối thoại
- Không công khai quyết định giải quyết khiếu nại theo quy định
Giáng chức:
Khi có 2 hành vi thuộc trường hợp bị hạ bậc lương hoặc có 1 trong các hành vi sau:
- Cố ý làm sai lệch hồ sơ vụ việc trong quá trình giải quyết khiếu nại
- Cố ý bao che người bị khiếu nại
- Đe doạ, trả thù, trù dập người khiếu nại.
Cách chức
Khi có 2 hành vi thuộc trường hợp bị giáng chức hoặc có 1 trong các hành vi sau:
- Cố ý kết luận, ra quyết định giải quyết khiếu nại trái pháp luật
- Lợi dụng chức vụ, quyền hạn trong việc giải quyết khiếu nại để thực hiện hành vi trái pháp luật
Buộc thôi việc:
Khi bị phạt tù mà không được hưởng án treo.
2. Đối với người được giao nhiệm vụ xác minh nội dung khiếu nại
Khiển trách:
- Quá thời hạn xác minh được ghi trong quyết định xác minh nội dung khiếu nại mà không báo cáo kết quả xác minh cho người giải quyết khiếu nại
- Sách nhiễu, gây khó khăn, phiền hà cho người khiếu nại, người bị khiếu nại
Cảnh cáo:
Khi có 2 hành vi vi phạm nêu trên hoặc có 1 trong các hành vi sau:
- Xúc phạm, đe dọa, trả thù, trù dập người khiếu nại
- Bao che cho người bị khiếu nại
Hạ bậc lương:
Khi có 2 hành vi thuộc trường hợp bị cảnh cáo hoặc 1 trong các hành vi sau:
- Không xác minh đầy đủ các nội dung được ghi trong quyết định xác minh nội dung khiếu nại
- Bỏ qua các bằng chứng, bỏ lọt các thông tin, tài liệu hoặc làm sai lệch hồ sơ vụ việc trong quá trình xác minh nội dung khiếu nại
Giáng chức:
Khi có 2 hành vi thuộc trường hợp bị hạ bậc lương hoặc có 1 trong các hành vi sau:
- Cố ý báo cáo sai lệch kết quả xác minh nội dung khiếu nại
- Cố ý kiến nghị những biện pháp xử lý không phù hợp với kết quả xác minh, kết luận nội dung khiếu nại
Cách chức:
Khi có 2 hành vi thuộc trường hợp bị giáng chức hoặc có 1 trong các hành vi sau:
- Trả thù, trù dập người khiếu nại
- Lợi dụng việc xác minh thực hiện hành vi trái pháp luật
Buộc thôi việc:
Khi bị phạt tù về hành vi vi phạm pháp luật trong giải quyết tố cáo mà không được hưởng án treo.
3. Đối với người có trách nhiệm tổ chức thi hành quyết định giải quyết khiếu nại có hiệu lực pháp luật
Khiển trách:
- Quá thời gian quy định mà không áp dụng biện pháp theo thẩm quyền để tổ chức thi hành quyết định giải quyết khiếu nại có hiệu lực pháp luật
- Tổ chức thực hiện không đúng quyết định giải quyết khiếu nại có hiệu lực pháp luật của cơ quan có thẩm quyền
Cảnh cáo:
Khi có 2 hành vi vi phạm nêu trên hoặc có 1 trong các hành vi sau:
- Không chỉ đạo cơ quan, tổ chức, cá nhân có liên quan thực hiện quyết định giải quyết khiếu nại có hiệu lực pháp luật do mình ban hành hoặc cơ quan cấp trên có thẩm quyền ban hành.
- Không ban hành văn bản để thực hiện quyết định giải quyết khiếu nại khi quyết định giải quyết khiếu nại sửa đổi, bổ sung, hủy bỏ một phần hoặc toàn bộ quyết định hành chính.
Hạ bậc lương:
Khi có 2 hành vi thuộc trường hợp bị cảnh cáo hoặc 1 trong các hành vi sau:
- Bao che, dung túng, không xử lý đối với cơ quan,tổ chức, cá nhân thuộc thẩm quyền không thi hành quyết định giải quyết khiếu nại có hiệu pháp luật
- Can thiệp trái pháp luật vào việc thi hành quyết định giải quyết khiếu nại.
- Không tổ chức việc cưỡng chế thi hành quyết định hành chính.
4. Người khiếu nại, người có liên quan
Tùy tính chất, mức độ vi phạm sẽ bị xử lý hành chính, hình sự hoặc biện pháp xử lý khác nếu có 1 trong các hành vi sau:
- Cố tình khiếu nại sai sự thật.
- Kích động, xúi giục, cưỡng ép, dụ dỗ, mua chuộc, lôi kéo người khác tập trung đông người khiếu nại, gây rối an ninh trật tự công cộng.
- Lợi dụng việc khiếu nại để tuyên truyền chống Nhà nước, xâm phạm lợi ích của Nhà nước.
- Xuyên tạc, vu khống, đe dọa, xúc phạm uy tín, danh dự của cơ quan, tổ chức, người có trách nhiệm giải quyết khiếu nại, người thi hành nhiệm vụ, công vụ khác.
- Không chấp hành quyết định hành chính, hành vi hành chính đã được cấp có thẩm quyền giải quyết đúng pháp luật.
- Không chấp hành quyết định giải quyết khiếu nại có hiệu lực pháp luật.
Xem chi tiết Dự thảo Nghị định quy định chi tiết một số điều của Luật khiếu nại.
