ASEAN là gì? ASEAN hiện nay có bao nhiêu quốc gia là thành viên chính thức? ASEAN có mục tiêu là gì? Khi nào SEAN sẽ kết nạp thành viên mới? Bài viết sau đây sẽ giải đáp các thắc mắc trên.
ASEAN là gì?
ASEAN là Hiệp hội các Quốc gia Đông Nam Á, (Association of South East Asian Nations) là một tổ chức kinh tế, văn hóa và xã hội của các quốc gia trong khu vực Đông Nam Á.
ASEAN được thành lập ngày 08/8/1967, tại Bangkok, Thái Lan. ASEAN là một khu vực năng động và đa dạng, có diện tích khoảng 4,5 triệu km2 và dân số khoảng 675 triệu người.
Hiện nay ASEAN có bao nhiêu quốc gia là thành viên chính thức?
Theo Điều 4 Hiến chương ASEAN 2007:
Các Quốc gia thành viên ASEAN gồm: Bru-nây Đa-rút-xa-lam (Brunei), Vương quốc Căm-pu-chia (Campuchia), Cộng hoà In-đô-nê-xia (Indonesia), Cộng hòa Dân chủ Nhân dân Lào, Ma-lai-xi-a (Malaysia), Liên bang Mi-an-ma (Myanmar), Cộng hoà Phi-líp-pin (Philippines), Cộng hoà Xinh-ga-po (Singapore), Vương quốc Thái Lan và Cộng hoà Xã hội Chủ nghĩa Việt Nam.
Trong đó:
- Các quốc gia sáng lập (ngày 08/8/1967):
+ Cộng hòa Indonesia
+ Liên bang Malaysia
+ Cộng hòa Philippines
+ Cộng hòa Singapore
+ Vương quốc Thái Lan
- Các quốc gia gia nhập sau:
+Nhà nước Brunei Darussalam (ngày 08/01/1984)
+ Cộng hòa Xã hội chủ nghĩa Việt Nam (ngày 28/7/1995).
+ Cộng hòa Dân chủ Nhân dân Lào (ngày 23/7/1997)
+ Cộng hòa Liên bang Myanmar (ngày 23/7/1997)
+ Vương quốc Campuchia (ngày 30/4/1999)
- Ứng viên xin gia nhập, hiện đang là quan sát viên:
+ Nhà nước Độc lập Papua New Guinea (quan sát viên từ năm 1976)
+ Cộng hòa Dân chủ Timor-Leste (quan sát viên từ năm 2015)
Như vậy, hiện nay ASEAN có 10 quốc gia là thành viên chính thức.
Mục tiêu của ASEAN là gì?
Theo Điều 1 Hiến chương ASEAN 2007:
Các mục tiêu của ASEAN là:
1) Duy trì và thúc đẩy hòa bình, an ninh và ổn định và tăng cường hơn nữa các giá trị hướng tới hòa bình trong khu vực;
2) Nâng cao khả năng tự cường khu vực thông qua đẩy mạnh hợp tác chính trị, an ninh, kinh tế và văn hóa - xã hội;
3) Duy trì Đông Nam Á là một Khu vực không có vũ khí hạt nhân và các loại vũ khí hủy diệt hàng loạt khác;
4) Đảm bảo rằng nhân dân và các Quốc gia thành viên ASEAN được sống hoà bình với toàn thế giới nói chung trong một môi trường công bằng, dân chủ và hoà hợp;
5) Xây dựng một thị trường và cơ sở sản xuất duy nhất với sự ổn định, thịnh vượng, khả năng cạnh tranh và liên kết kinh tế cao, tạo thuận lợi cho thương mại và đầu tư, bao gồm sự chu chuyển tự do hàng hóa, dịch vụ và dòng đầu tư; di chuyển thuận lợi của các doanh nhân, những người có chuyên môn cao, những người có tài năng và lực lượng lao động, và sự chu chuyển tự do hơn các dòng vốn;
6) Giảm nghèo và thu hẹp khoảng cách phát triển trong ASEAN thông qua hợp tác và giúp đỡ lẫn nhau;
7) Tăng cường dân chủ, thúc đẩy quản trị tốt và pháp quyền, thúc đẩy và bảo vệ nhân quyền và các quyền tự do cơ bản, với sự tôn trọng thích đáng các quyền và trách nhiệm của các Quốc gia thành viên ASEAN;
8) Đối phó hữu hiệu với tất cả các mối đe dọa, các loại tội phạm xuyên quốc gia và các thách thức xuyên biên giới, phù hợp với nguyên tắc an ninh toàn diện;
9) Thúc đẩy phát triển bền vững nhằm bảo vệ môi trường khu vực, tính bền vững của các nguồn tài nguyên thiên nhiên, bảo tồn di sản văn hóa và chất lượng cuộc sống cao của người dân khu vực;
10) Phát triển nguồn nhân lực thông qua hợp tác chặt chẽ hơn trong lĩnh vực giáo dục và đào tạo lâu dài, trong khoa học và công nghệ, để tăng cường quyền năng cho người dân ASEAN và thúc đẩy Cộng đồng ASEAN;
11) Nâng cao phúc lợi và đời sống của người dân ASEAN thông qua việc tạo điều kiện để họ tiếp cận bình đẳng các cơ hội về phát triển con người, phúc lợi và công bằng xã hội;
12) Tăng cường hợp tác trong việc xây dựng cho người dân ASEAN một môi trường an toàn, an ninh và không có ma túy;
13) Thúc đẩy hình thành một ASEAN hướng về nhân dân, trong đó khuyến khích mọi thành phần xã hội tham gia và hưởng lợi từ tiến trình liên kết và xây dựng cộng đồng ASEAN;
14) Đề cao bản sắc ASEAN thông qua việc nâng cao hơn nữa nhận thức về sự đa dạng văn hoá và các di sản của khu vực; và
15) Duy trì vai trò trung tâm và chủ động của ASEAN như là động lực chủ chốt trong quan hệ và hợp tác với các đối tác bên ngoài trong một cấu trúc khu vực mở, minh bạch và thu nạp.
Như vậy, mục tiêu của ASEAN sẽ bao gồm những mục tiêu như trên, có thể khái quát là thúc đẩy tăng trưởng kinh tế, ủng hộ hòa bình khu vực, và phát triển văn hóa giữa các thành viên.
Khi nào ASEAN sẽ kết nạp thành viên mới?
Theo Điều 6 Hiến chương ASEAN 2007 quy định:
- Thủ tục xin gia nhập và kết nạp vào ASEAN sẽ được Hội đồng Điều phối ASEAN quy định.
- Việc kết nạp dựa trên các tiêu chí sau đây:
+ Có vị trí nằm trong khu vực địa lý Đông Nam Á;
+ Được tất cả các Quốc gia thành viên ASEAN công nhận;
+ Chấp nhận sự ràng buộc và tuân thủ Hiến chương; và
+ Có khả năng và sẵn sàng thực hiện các nghĩa vụ Thành viên.
- Việc kết nạp sẽ do Cấp cao ASEAN quyết định theo đồng thuận, dựa trên khuyến nghị của Hội đồng Điều phối ASEAN.
- Một Quốc gia xin gia nhập sẽ được kết nạp vào ASEAN sau khi Quốc gia đó ký Văn kiện tham gia Hiến chương.
Như vậy, ASEAN sẽ kết nạp thành viên mới khi một quốc gia trong Đông Nam á có đầy đủ các tiêu chí, thực hiện các thủ tục theo quy định và được Cấp cao ASEAN quyết định.
