Với những thông tin mà bạn cung cấp và giấy tờ bạn có về lối đi này thì chưa thể kết luận được lối đi này là của riêng gia đình bạn hay không vì gia đình nhà hàng xóm cũng có sổ đỏ thể hiện lối đi này nên có thể đây là lối đi chung của hai gia đình. Để xác định được lối đi này là lối đi chung hay thuộc quyền sử dụng của riêng gia đình nào cần phải xem xét về nguồn gốc của lối đi này và các giấy tờ, hồ sơ địa chính được lưu trữ cũng như các văn bản thỏa thuận về lối đi chung của những người chủ trước khi chuyển nhượng lại cho gia đình bạn và gia đình hàng xóm.
Nếu trong hồ sơ địa chính, giấy tờ đều thể hiện lối đi này đã hình thành từ trước đó và nằm trong phần diện tích đất của gia đình nhà bạn đã được cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất và cũng chưa có sự thỏa thuận nào về lối đi này thì đây là cơ sở cho việc gia đình bạn có quyền sử dụng đất đối với lối đi đó. Trường hợp thửa đất của nhà hàng xóm bị bao bọc bởi các mảnh đất khác, lối đi qua phần diện tích đất nhà bạn là lối đi duy nhất thì theo Điều 254 Bộ luật dân sự năm 2015 bạn phải có nghĩa vụ dành lối đi đó cho nhà hàng xóm và gia đình nhà hàng xóm phải có nghĩa vụ đền bù. Cụ thể:
"Điều 254. Quyền về lối đi qua
1. Chủ sở hữu có bất động sản bị vây bọc bởi các bất động sản của các chủ sở hữu khác mà không có hoặc không đủ lối đi ra đường công cộng, có quyền yêu cầu chủ sở hữu bất động sản vây bọc dành cho mình một lối đi hợp lý trên phần đất của họ.
Lối đi được mở trên bất động sản liền kề nào mà được coi là thuận tiện và hợp lý nhất, có tính đến đặc điểm cụ thể của địa điểm, lợi ích của bất động sản bị vây bọc và thiệt hại gây ra là ít nhất cho bất động sản có mở lối đi.
Chủ sở hữu bất động sản hưởng quyền về lối đi qua phải đền bù cho chủ sở hữu bất động sản chịu hưởng quyền, trừ trường hợp có thỏa thuận khác.
2. Vị trí, giới hạn chiều dài, chiều rộng, chiều cao của lối đi do các bên thỏa thuận, bảo đảm thuận tiện cho việc đi lại và ít gây phiền hà cho các bên; nếu có tranh chấp về lối đi thì có quyền yêu cầu Tòa án, cơ quan nhà nước có thẩm quyền khác xác định.
3. Trường hợp bất động sản được chia thành nhiều phần cho các chủ sở hữu, chủ sử dụng khác nhau thì khi chia phải dành lối đi cần thiết cho người phía trong theo quy định tại khoản 2 Điều này mà không có đền bù."
Trong trường hợp tại hồ sơ địa chính thể hiện đây là lối đi chung của hai gia đình đã hình thành từ trước hoặc lối đi riêng thuộc phần đất của một bên nhưng đã có văn bản thỏa thuận đây là lối đi chung của những người chủ trước khi chuyển nhượng thì gia đình hàng xóm đương nhiên được sử dụng lối đi chung đó. Về phần thủ tục, trước hết các gia đình phải tự hòa giải. Trường hợp không hòa giải được bạn có thể gửi đơn yêu cầu hòa giải lên Ủy ban nhân dân xã, phường, thị trấn nơi có đất tranh chấp. Nếu hòa giải không thành, thì bạn phải gửi đơn khởi kiện lên Tòa án nhân dân quận/huyện nơi có thửa đất để yêu cầu giải quyết, đồng thời kèm theo các giấy tờ liên quan để chứng minh về quyền sử dụng đất của gia đình bạn.
Luật sư: Vũ Văn Toàn - Đoàn Luật sư Thành phố Hà Nội; Điện thoại: 0978 99 4377
Website: https://myskincare.vn ; https://tplgiabinh.blogspot.com ; Email: luatsuvutoan@gmail.com.
