Theo quy định hiện nay thì 1 năm có mấy lần đặc xá và điều kiện để được đặc xá năm 2024 là gì? Cùng tìm hiểu qua bài viết sau đây nhé!
1 năm có mấy lần đặc xá?
Theo khoản 1 Điều 3 Luật Đặc xá 2018 quy định đặc xá là sự khoan hồng đặc biệt của Nhà nước do Chủ tịch nước quyết định tha tù trước thời hạn cho người bị kết án phạt tù có thời hạn, tù chung thân nhân sự kiện trọng đại, ngày lễ lớn của đất nước hoặc trong trường hợp đặc biệt.
Đồng thời Điều 5 Luật Đặc xá 2018 quy định về thời điểm đặc xá như sau:
- Chủ tịch nước xem xét, quyết định về đặc xá nhân sự kiện trọng đại, ngày lễ lớn của đất nước.
- Chủ tịch nước xem xét, quyết định đặc xá trong trường hợp đặc biệt để đáp ứng yêu cầu đối nội, đối ngoại của Nhà nước mà không phụ thuộc vào thời điểm quy định trên.
Như vậy, đặc xá sẽ được tổ chức trong sự kiện trọng đại, ngày lễ lớn của đất nước và một số trường hợp đặc biệt khác, theo đó, không có quy định bắt buộc 1 năm có mấy lần đặc xá mà sẽ phụ thuộc vào Chủ tịch nước quyết định.
Điều kiện để được đặc xá năm 2024
Theo Điều 11 Luật Đặc xá 2018 quy định điều kiện của người được đề nghị đặc xá bao gồm:
(1) Đối với người đang chấp hành án phạt tù có thời hạn, người bị kết án phạt tù chung thân nhưng đã được giảm xuống tù có thời hạn:
(1.1) Có nhiều tiến bộ, có ý thức cải tạo tốt và được xếp loại chấp hành án phạt tù khá hoặc tốt theo quy định của pháp luật về thi hành án hình sự;
(1.2) Đã chấp hành án phạt tù được một thời gian do Chủ tịch nước quyết định nhưng ít nhất là một phần ba thời gian đối với trường hợp bị phạt tù có thời hạn, nếu trước đó đã được giảm thời hạn chấp hành án phạt tù thì thời hạn được giảm không được tính vào thời gian đã chấp hành án phạt tù;
Đã chấp hành án phạt tù ít nhất là 14 năm đối với trường hợp bị phạt tù chung thân đã được giảm xuống tù có thời hạn, nếu sau khi đã được giảm xuống tù có thời hạn mà tiếp tục được giảm thời hạn chấp hành án phạt tù thì thời hạn được giảm sau đó không được tính vào thời gian đã chấp hành án phạt tù.
Lưu ý: Đối với một số tội đặc biệt:
- Đã chấp hành án phạt tù được một thời gian do Chủ tịch nước quyết định nhưng ít nhất là một phần hai thời gian đối với trường hợp bị kết án phạt tù có thời hạn, nếu trước đó đã được giảm thời hạn chấp hành án phạt tù thì thời hạn được giảm không được tính vào thời gian đã chấp hành án phạt tù;
- Đã chấp hành án phạt tù ít nhất là 17 năm đối với trường hợp bị phạt tù chung thân nhưng đã được giảm xuống tù có thời hạn, nếu sau khi đã được giảm xuống tù có thời hạn mà tiếp tục được giảm thời hạn chấp hành án phạt tù thì thời hạn được giảm sau đó không được tính vào thời gian đã chấp hành án phạt tù.
(Xem chi tiết các tội đó tại điểm b khoản 1 Điều 11 Luật Đặc xá 2018)
(1.3) Đã chấp hành xong hình phạt bổ sung là phạt tiền, đã nộp án phí;
(1.4) Đã thi hành xong nghĩa vụ trả lại tài sản, bồi thường thiệt hại, nghĩa vụ dân sự khác đối với người bị kết án phạt tù về các tội phạm tham nhũng hoặc tội phạm khác do Chủ tịch nước quyết định trong mỗi lần đặc xá;
(1.5) Đã thi hành xong hoặc thi hành được một phần nghĩa vụ trả lại tài sản, bồi thường thiệt hại, nghĩa vụ dân sự khác nhưng do lâm vào hoàn cảnh kinh tế đặc biệt khó khăn thuộc trường hợp chưa có điều kiện thi hành tiếp phần còn lại theo quy định của pháp luật về thi hành án dân sự đối với người bị kết án phạt tù không thuộc trường hợp quy định trên.
Trường hợp phải thi hành nghĩa vụ trả lại tài sản, bồi thường thiệt hại, nghĩa vụ dân sự khác đối với tài sản không thuộc sở hữu của Nhà nước thì phải được người được thi hành án đồng ý hoãn thi hành án hoặc không yêu cầu thi hành án đối với tài sản này;
(1.6) Khi được đặc xá không làm ảnh hưởng xấu đến an ninh, trật tự;
(1.7) Không thuộc một trong các trường hợp không được đề nghị đặc xá.
(2) Đối với người đang được tạm đình chỉ chấp hành án phạt tù được đề nghị đặc xá:
(2.1) Có nhiều tiến bộ, có ý thức cải tạo tốt và được xếp loại chấp hành án phạt tù khá hoặc tốt theo quy định của pháp luật về thi hành án hình sự trong thời gian chấp hành án phạt tù trước khi có quyết định tạm đình chỉ;
(2.2) Đã có thời gian chấp hành án phạt tù như (1.2);
(2.3) Các điều kiện quy định tại các điểm (1.3), (1.4), (1.5), (1.6), (1.7)
(2.4) Chấp hành nghiêm chỉnh pháp luật trong thời gian được tạm đình chỉ chấp hành án phạt tù.
Như vậy, đối với các đối tượng khác nhau thì sẽ có các điều kiện để được đặc xá khác nhau. Tuy nhiên, dù đối với người đang chấp hành án phạt tù hay đang được tạm đình chỉ chấp hành án phạt tù thì việc người đó thể hiện thái độ trong quá trình đang/đã chấp hành án phạt tù là một trong những điều kiện tiên quyết để quyết định việc họ có được đề nghị đặc xá không.
Những trường hợp nào không được đề nghị đặc xá?
Theo Điều 12 Luật Đặc xá 2018 quy định người có đủ điều kiện được đề nghị đặc xá nhưng sẽ không được đề nghị đặc xá khi thuộc một trong các trường hợp sau đây:
- Bị kết án phạt tù về tội phản bội Tổ quốc; tội hoạt động nhằm lật đổ chính quyền nhân dân; tội gián điệp; tội xâm phạm an ninh lãnh thổ; tội bạo loạn; tội khủng bố nhằm chống chính quyền nhân dân; tội phá hoại cơ sở vật chất - kỹ thuật của nước Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam; tội làm, tàng trữ, phát tán hoặc tuyên truyền thông tin, tài liệu, vật phẩm nhằm chống Nhà nước Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam; tội phá rối an ninh; tội chống phá cơ sở giam giữ; tội khủng bố hoặc một trong các tội quy định tại Chương các tội phá hoại hòa bình, chống loài người và tội phạm chiến tranh của Bộ luật Hình sự;
- Bản án, phần bản án hoặc quyết định của Tòa án đối với người đó đang bị kháng nghị theo thủ tục giám đốc thẩm, tái thẩm theo hướng tăng nặng trách nhiệm hình sự;
- Đang bị truy cứu trách nhiệm hình sự về hành vi phạm tội khác;
- Trước đó đã được đặc xá;
- Có từ 02 tiền án trở lên;
- Trường hợp khác do Chủ tịch nước quyết định.
Như vậy, có những tội mà nếu phạm phải sẽ không bao giờ được đặc xá như tội phản bội Tổ quốc, tội gián điệp,... Theo đó, nếu thuộc một trong các trường hợp theo quy định trên thì dù người phạm tội có đủ các điều kiện đặc xá vẫn sẽ không được đề nghị đặc xá.
Xem thêm: Phân biệt ân xá, đặc xá, đại xá? Tha tù trước thời hạn có điều kiện có phải là đặc xá không?
Năm 2024, ngày nào sẽ công bố Quyết định đặc xá tha tù trước thời hạn của Chủ tịch nước ?
