Đối với thắc mắc của bạn mình xin tư vấn như sau:
Thứ nhất là về vi phạm quy định về an toàn giao thông:
Điều 14. Vượt xe
1. Xe xin vượt phải có báo hiệu bằng đèn hoặc còi; trong đô thị và khu đông dân cư từ 22 giờ đến 5 giờ chỉ được báo hiệu xin vượt bằng đèn.
2. Xe xin vượt chỉ được vượt khi không có chướng ngại vật phía trước, không có xe chạy ngược chiều trong đoạn đường định vượt, xe chạy trước không có tín hiệu vượt xe khác và đã tránh về bên phải.
3. Khi có xe xin vượt, nếu đủ điều kiện an toàn, người điều khiển phương tiện phía trước phải giảm tốc độ, đi sát về bên phải của phần đường xe chạy cho đến khi xe sau đã vượt qua, không được gây trở ngại đối với xe xin vượt.
4. Khi vượt, các xe phải vượt về bên trái, trừ các trường hợp sau đây thì được phép vượt bên phải:
a) Khi xe phía trước có tín hiệu rẽ trái hoặc đang rẽ trái;
b) Khi xe điện đang chạy giữa đường;
c) Khi xe chuyên dùng đang làm việc trên đường mà không thể vượt bên trái được.
5. Không được vượt xe khi có một trong các trường hợp sau đây:
a) Không bảo đảm các điều kiện quy định tại khoản 2 Điều này;
b) Trên cầu hẹp có một làn xe;
c) Đường vòng, đầu dốc và các vị trí có tầm nhìn hạn chế;
d) Nơi đường giao nhau, đường bộ giao nhau cùng mức với đường sắt;
đ) Khi điều kiện thời tiết hoặc đường không bảo đảm an toàn cho việc vượt;
e) Xe được quyền ưu tiên đang phát tín hiệu ưu tiên đi làm nhiệm vụ.
Điều 17. Tránh xe đi ngược chiều
1. Trên đường không phân chia thành hai chiều xe chạy riêng biệt, hai xe đi ngược chiều tránh nhau, người điều khiển phải giảm tốc độ và cho xe đi về bên phải theo chiều xe chạy của mình.
2. Các trường hợp nhường đường khi tránh nhau quy định như sau:
a) Nơi đường hẹp chỉ đủ cho một xe chạy và có chỗ tránh xe thì xe nào ở gần chỗ tránh hơn phải vào vị trí tránh, nhường đường cho xe kia đi;
b) Xe xuống dốc phải nhường đường cho xe đang lên dốc;
c) Xe nào có chướng ngại vật phía trước phải nhường đường cho xe không có chướng ngại vật đi trước.
3. Xe cơ giới đi ngược chiều gặp nhau không được dùng đèn chiếu xa.
Đây là 2 quy định chủ yếu điều chỉnh hành vi tham gia giao thông trong trường hợp trên, ngoài ra còn các quy định khác về năng lực, điều kiện điều khiển phương tiện của chủ xe, quy định cụ thể khác về việc tham gia giao thông trên đoạn đường xảy ra tai nạn đó (thể hiện qua biển báo hiệu giao thông...), vv. Việc vi phạm những quy định trên sẽ dẫn đến việc vi phạm pháp luật giao thông đường bộ.
Thông tin bạn đưa ra rất ít và khó để đánh giá mức độ vi phạm của bạn. Nhưng với dữ liệu trên thì có thể thấy tài xế xe tải cũng là người có lỗi khi vượt trong khi đang xuống dốc (theo 2 điều 14 và 17 trên).
Việc vi phạm pháp luật giao thông có thể dẫn tới phải chịu trách nhiệm hình sự. Trong trường hợp bị khởi tố vụ án hình sự thì dù có đơn bãi nại cũng không chấm dứt được việc xử lý vụ án hình sự bởi trường hợp trên không thuộc Điều 155 BLHS. Khởi tố vụ án hình sự theo yêu cầu của bị hại, việc bãi nại không có hiệu lực.
Thứ hai là về việc tạm thu giữ phương tiện gây tai nạn
- Theo Điều 82 Nghị định 100/2019/NĐ-CP xử phạt vi phạm hành chính lĩnh vực giao thông đường bộ và đường sắt thì phương tiện vi phạm có thể bị thu giữ tối đa đến 7 ngày.
- Nếu như bị khởi tố vụ án hình sự thì phương tiên trên có thể sẽ bị tịch thu để làm bằng chứng phục vụ quá trình điều tra và xét xứ và thời hạn của việc tạm giữ phương tiện lúc này phụ thuộc vào quá trình xử lý vụ án hình sự. Cụ thể quy định tại điều 106 như sau:
1. Việc xử lý vật chứng do Cơ quan điều tra, cơ quan được giao nhiệm vụ tiến hành một số hoạt động điều tra quyết định nếu vụ án được đình chỉ ở giai đoạn điều tra; do Viện kiểm sát quyết định nếu vụ án được đình chỉ ở giai đoạn truy tố; do Chánh án Tòa án quyết định nếu vụ án được đình chỉ ở giai đoạn chuẩn bị xét xử; do Hội đồng xét xử quyết định nếu vụ án đã đưa ra xét xử. Việc thi hành quyết định về xử lý vật chứng phải được ghi vào biên bản.
2. Vật chứng được xử lý như sau:
a) Vật chứng là công cụ, phương tiện phạm tội, vật cấm tàng trữ, lưu hành thì bị tịch thu, nộp ngân sách nhà nước hoặc tiêu hủy;
b) Vật chứng là tiền bạc hoặc tài sản do phạm tội mà có thì bị tịch thu, nộp ngân sách nhà nước;
c) Vật chứng không có giá trị hoặc không sử dụng được thì bị tịch thu và tiêu hủy.
3. Trong quá trình điều tra, truy tố, xét xử, cơ quan, người có thẩm quyền quy định tại khoản 1 Điều này có quyền:
a) Trả lại ngay tài sản đã thu giữ, tạm giữ nhưng không phải là vật chứng cho chủ sở hữu hoặc người quản lý hợp pháp tài sản đó;
b) Trả lại ngay vật chứng cho chủ sở hữu hoặc người quản lý hợp pháp nếu xét thấy không ảnh hưởng đến việc xử lý vụ án và thi hành án;
c) Vật chứng thuộc loại mau hỏng hoặc khó bảo quản thì có thể được bán theo quy định của pháp luật; trường hợp không bán được thì tiêu hủy;
d) Vật chứng là động vật hoang dã và thực vật ngoại lai thì ngay sau khi có kết luận giám định phải giao cho cơ quan quản lý chuyên ngành có thẩm quyền xử lý theo quy định của pháp luật.
4. Trường hợp có tranh chấp về quyền sở hữu đối với vật chứng thì giải quyết theo quy định của pháp luật về tố tụng dân sự.
Như vậy, việc trả lại phương tiện bị tạm giữ không phụ thuộc người lái xe tải kia, việc kí bãi nại hoặc bồi thường cho người lái xe tải không liên quan gì đến việc xử lý phương tiện của cơ quan nhà nước trong trường hợp này.
Thứ ba đó là bồi thường thiệt hại
- Việc bồi thường thiệt hại được quy định tại BLDS 2015 như sau
Điều 584. Căn cứ phát sinh trách nhiệm bồi thường thiệt hại
1. Người nào có hành vi xâm phạm tính mạng, sức khỏe, danh dự, nhân phẩm, uy tín, tài sản, quyền, lợi ích hợp pháp khác của người khác mà gây thiệt hại thì phải bồi thường, trừ trường hợp Bộ luật này, luật khác có liên quan quy định khác.
2. Người gây thiệt hại không phải chịu trách nhiệm bồi thường thiệt hại trong trường hợp thiệt hại phát sinh là do sự kiện bất khả kháng hoặc hoàn toàn do lỗi của bên bị thiệt hại, trừ trường hợp có thỏa thuận khác hoặc luật có quy định khác.
3. Trường hợp tài sản gây thiệt hại thì chủ sở hữu, người chiếm hữu tài sản phải chịu trách nhiệm bồi thường thiệt hại, trừ trường hợp thiệt hại phát sinh theo quy định tại khoản 2 Điều này.
Như vậy để phát sinh nghĩa vụ bồi thường thiệt hại thì cần có Hành vi vi phạm pháp luật và hành vi đó dẫn đến phải dẫn đến hậu quả thiệt hại. Theo như thông tin bạn cung cấp thì tôi mình cho rằng tài xế xe tải trong trường hợp này cũng hành vi vi phạm pháp luật và có căn cứ để bạn được yêu cầu bồi thường thiệt hại.
Việc bồi thường thiệt hại có thể qua thỏa thuận hoặc khởi kiện vụ việc dân sự ra tòa để giải quyết.
Đối với trường hợp của bạn, có căn cứ để cho thấy người lái xe tải có lỗi vi phạm, bạn nên thuê luật sư để được bảo vệ quyền lợi thỏa đáng nhất. Thân
