Vừa qua, một cô gái trẻ có tên là “Anna Bắc Giang” đã lừa đảo hàng loạt vụ tổ chức đám cưới giả với số tiền lên đến hàng chục tỷ đồng. Điều này đã gây bức xúc dư luận trong những ngày qua, sau khi nhận được tin tố cáo cơ quan điều tra đã vào cuộc và bắt tạm giam cô này.
Sau đó, anh trai (ruột) của cô đã đến cơ quan điều tra để thực hiện việc bảo lĩnh để cô được tại ngoại chờ kết quả điều tra của cơ quan công an. Tuy nhiên, sau vài ngày có tin cô gái này đã trộm xe của anh và bỏ trốn. Từ vụ việc trên thì theo quy định làm thế nào để thực hiện thủ tục bảo lĩnh một người đang bị tạm giam? Hãy cùng tìm hiểu ngay sau đây!
1. Bảo lĩnh là gì?
Có thể hiểu bảo lĩnh là hình thức một cá nhân làm đơn cam kết xin tại ngoại đối với người có hành vi phạm tội đang trong quá trình điều tra.
Cụ thể tại khoản 1 Điều 121 Bộ luật Tố tụng hình sự 2015 giải thích thuật ngữ bảo lĩnh là biện pháp ngăn chặn thay thế tạm giam. Căn cứ vào tính chất, mức độ nguy hiểm cho xã hội của hành vi và nhân thân của bị can, bị cáo, Cơ quan điều tra, Viện kiểm sát, Tòa án có thể quyết định cho họ được bảo lĩnh.
Theo đó, đối với những người đang trong quá trình điều tra cơ quan có thẩm quyền xét thấy người này không gây nguy hại hay vi phạm các quy định sau khi được người thân bảo lĩnh, thì có thể cho họ tại ngoại về với cộng đồng chờ kết quả điều tra.
Đối với trường của cô gái lừa đảo đám cưới hàng tỷ đồng, thì người anh của cô đã làm đơn cam kết đảm bảo theo quy định trên và được cơ quan có thẩm quyền đồng ý tại ngoại cùng với gia đình.
2. Người nào có thể thực hiện bảo lĩnh?
Căn cứ khoản 2 Điều 121 Bộ luật Tố tụng hình sự 2015 có quy định cụ thể 02 đối tượng được quyền thực hiện biện pháp bảo lĩnh đối với người đang bị tạm giam điều tra bao gồm:
(1) Cơ quan, tổ chức của bị can, bị cáo
Cơ quan, tổ chức có thể nhận bảo lĩnh cho bị can, bị cáo là người của cơ quan, tổ chức mình. Cơ quan, tổ chức nhận bảo lĩnh phải có giấy cam đoan và có xác nhận của người đứng đầu cơ quan, tổ chức.
(2) Thân nhân của bị can, bị cáo
Cá nhân là người đủ 18 tuổi trở lên, nhân thân tốt, nghiêm chỉnh chấp hành pháp luật, thu nhập ổn định và có điều kiện quản lý người được bảo lĩnh thì có thể nhận bảo lĩnh cho bị can, bị cáo là người thân thích của họ và trong trường hợp này thì ít nhất phải có 02 người.
Lưu ý: Cá nhân nhận bảo lĩnh phải làm giấy cam đoan có xác nhận của chính quyền xã, phường, thị trấn nơi người đó cư trú hoặc cơ quan, tổ chức nơi người đó làm việc, học tập.
Như vậy, người anh của cô này thuộc trường hợp là đối tượng được quyền bảo lãnh theo diện là thân nhân cho em gái của mình.
3. Nghĩa vụ của người được bảo lĩnh
Khi cá nhân, tổ chức làm giấy bảo lĩnh phải cam đoan không để bị can, bị cáo vi phạm các nghĩa vụ quy định tại khoản 3 Điều 121 Bộ luật Tố tụng hình sự 2015.
Trong đó, bị can, bị cáo được bảo lĩnh phải làm giấy cam đoan thực hiện các nghĩa vụ:
- Có mặt theo giấy triệu tập, trừ trường hợp vì lý do bất khả kháng hoặc do trở ngại khách quan.
- Không bỏ trốn hoặc tiếp tục phạm tội.
- Không mua chuộc, cưỡng ép, xúi giục người khác khai báo gian dối, cung cấp tài liệu sai sự thật; không tiêu hủy, giả mạo chứng cứ, tài liệu, đồ vật của vụ án, tẩu tán tài sản liên quan đến vụ án; không đe dọa, khống chế, trả thù người làm chứng, bị hại, người tố giác tội phạm và người thân thích của những người này.
Không may thay sự việc trên người anh của Anna BG đã vi phạm các quy định cam kết về bảo lãnh khi để cô này bỏ trốn sau vài ngày tại ngoại. Theo đó, trường hợp bị can, bị cáo vi phạm nghĩa vụ cam đoan quy định tại khoản này thì bị tạm giam.
4. Thẩm quyền phê duyệt bảo lĩnh
(1) Thủ trưởng, Phó Thủ trưởng Cơ quan điều tra các cấp. Trường hợp này, lệnh bắt phải được Viện kiểm sát cùng cấp phê chuẩn trước khi thi hành.
(2) Viện trưởng, Phó Viện trưởng Viện kiểm sát nhân dân và Viện trưởng, Phó Viện trưởng Viện kiểm sát quân sự các cấp.
(3) Chánh án, Phó Chánh án Tòa án nhân dân và Chánh án, Phó Chánh án Tòa án quân sự các cấp; Hội đồng xét xử.
Sau đó, Thẩm phán chủ tọa phiên tòa có quyền ra quyết định bảo lĩnh.
5. Thời hạn bảo lĩnh
Thời hạn bảo lĩnh không được quá thời hạn điều tra, truy tố hoặc xét xử theo quy định của Bộ luật Tố tụng hình sự 2015. Thời hạn bảo lĩnh đối với người bị kết án phạt tù không quá thời hạn kể từ khi tuyên án cho đến thời điểm người đó đi chấp hành án phạt tù.
Cơ quan, tổ chức, cá nhân nhận bảo lĩnh để bị can, bị cáo vi phạm nghĩa vụ đã cam đoan thì tùy tính chất, mức độ vi phạm mà bị phạt tiền theo quy định của pháp luật.
Như vậy, khi thực hiện bảo lĩnh bị can, bị cáo thì đối tượng được quyền thực hiện biện pháp bảo lĩnh chỉ có thể là cơ quan, tổ chức hoặc là người thân của người đang bị tạm giam. Khi thực hiện bảo lĩnh tùy mức độ hành vi vi phạm mà cơ quan có thẩm quyền sẽ phê duyệt và được sự đồng ý của Tòa án, người được tại ngoại phải tuân thủ các quy định như đã cam kết nếu vi phạm cơ quan có thẩm quyền sẽ thực hiện lệnh bắt người.
