Một số ý kiến:
Quá trình hoạt động sản xuất kinh doanh, doanh nghiệp lựa chọn và áp dụng 1 trong 2 phương pháp hạch toán hàng tồn kho: phương pháp kê khai thường xuyên (KKTX) & phương pháp kiểm kê định kỳ (KKĐK); Việc lựa chọn phương pháp hạch toán hàng tồn kho có ảnh hưởng lớn đến tổ chức công tác kế toán của doanh nghiệp.
a/ Phương pháp kê khai thường xuyên(KKTX):
- Theo dõi thường xuyên, lên tục, có hệ thống;
- Phản ánh tình hình nhập, xuất, tồn của hàng tồn kho;
- Trị giá hàng tồn kho cuối kỳ = trị giá hàng tồn kho đầu kỳ + trị giá hàng nhập kho trong kỳ - trị giá hàng xuất kho trong kỳ.
- Chứng từ sử dụng:
+ Phiếu nhập kho, phiếu xuất kho;
+ Biên bản kiểm kê vật tư, hàng hoá.
b/ Phương pháp kiểm kê định kỳ (KKĐK):
- Không theo dõi, phản ánh thường xuyên, liên tục;
- Chỉ phản ánh hàng tồn đầu kỳ và cuối kỳ, không phản ánh nhập - xuất trong kỳ;
- Trị giá hàng xuất kho trong kỳ = trị giá hàng tồn kho đầu kỳ + trị giá hàng nhập kho trong kỳ - trị giá hàng tồn kho cuối kỳ. (cuối kỳ mới tính được)
(cuối kỳ kiểm kê, xác định hàng tồn kho; sau đó, kết chuyển trị giá hàng xuất trong kỳ)
- Chứng từ sử dụng: chứng từ sử dụng như pp KKTX ;
Cuối kỳ kế toán nhận chứng từ nhập xuất hàng hoá từ thủ kho, kiểm tra và phân loại chứng từ theo từng chủng loại, từng nhóm hàng hoá, ghi giá hạch toán và tính tiền cho từng chứng từ.
c/ Những điểm lưu ý:
* Đối với phương pháp kê khai thường xuyên:
+ Xác định, đánh giá về số lượng và trị giá hàng tồn kho vào từng thời điểm xảy ra nghiệp vụ.
+ Nắm bắt, quản lý hàng tồn kho thường xuyên, liên tục, góp phần điều chỉnh nhanh chóng kịp thời tình hình hoạt động sản xuất kinh doanh .
+ Giảm tình trạng sai sót trong việc ghi chép và quản lý (giữa thủ kho và kế toán).
- Tuy nhiên: tăng khối lượng ghi chép hằng ngày, gây áp lực cho người làm công tác kế toán. nhưng được khắc phục khi đã tin học hoá công tác kế toán.
* Đối với phương pháp kiểm kê định kỳ::
- Giảm khối lượng ghi chép cho người làm công tác kế toán.
- Tuy nhiên:
+ công việc kế toán dồn vào cuối kỳ.
+ công việc kiểm tra không thường xuyên trong tình hình nhập, xuất kho là liên tục sẽ gây hạn chế chức năng kiểm tra của kế toán trong quản lý.
+ khó phát hiện sai sót nếu khi kiểm kê hàng thực tế nhập kho không trùng với ghi sổ kế toán.
Như vậy, có thể phân tích sự ảnh hưởng của mỗi phương pháp đến tổ chức công tác kế toán , từ đó đưa ra quyết định lựa chọn phương pháp hạch toán thích hợp, mang lại hiệu quả trong công việc.
