Thỏa ước lao động tập thể là gì?
Theo quy định tại Bộ Luật lao động 2019, định nghĩa về thỏa ước lao động tập thể được nêu tại Điều 75 như sau:
Điều 75. Thỏa ước lao động tập thể
1. Thỏa ước lao động tập thể là thỏa thuận đạt được thông qua thương lượng tập thể và được các bên ký kết bằng văn bản.
Thỏa ước lao động tập thể bao gồm thỏa ước lao động tập thể doanh nghiệp, thỏa ước lao động tập thể ngành, thỏa ước lao động tập thể có nhiều doanh nghiệp và các thỏa ước lao động tập thể khác.
2. Nội dung thỏa ước lao động tập thể không được trái với quy định của pháp luật; khuyến khích có lợi hơn cho người lao động so với quy định của pháp luật.
Theo đó, thỏa ước lao động tập thể được hiểu một cách đơn giản là những thỏa thuận giữa người sử dụng lao động và người lao động thông qua thương lương tập thể với những nội dung không trái với quy định pháp luật nhưng hơi hướng có lợi hơn cho người lao động.
Hiệu lực và thời hạn của thỏa ước lao động tập thể
Tại Điều 78 Bộ Luật lao động 2019, thời hạn và hiệu lực của thỏa ước như sau:
Điều 78. Hiệu lực và thời hạn của thỏa ước lao động tập thể
1. Ngày có hiệu lực của thỏa ước lao động tập thể do các bên thỏa thuận và được ghi trong thỏa ước. Trường hợp các bên không thỏa thuận ngày có hiệu lực thì thỏa ước lao động tập thể có hiệu lực kể từ ngày ký kết.
Thỏa ước lao động tập thể sau khi có hiệu lực phải được các bên tôn trọng thực hiện.
2. Thỏa ước lao động tập thể doanh nghiệp có hiệu lực áp dụng đối với người sử dụng lao động và toàn bộ người lao động của doanh nghiệp. Thỏa ước lao động tập thể ngành và thỏa ước lao động tập thể có nhiều doanh nghiệp có hiệu lực áp dụng đối với toàn bộ người sử dụng lao động và người lao động của các doanh nghiệp tham gia thỏa ước lao động tập thể.
3. Thỏa ước lao động tập thể có thời hạn từ 01 năm đến 03 năm. Thời hạn cụ thể do các bên thỏa thuận và ghi trong thỏa ước lao động tập thể. Các bên có quyền thỏa thuận thời hạn khác nhau đối với các nội dung của thỏa ước lao động tập thể.
Theo đó, thỏa ước lao động tập thể có hiệu lực tại thời điểm ký kết, trừ trường hợp trong thỏa ước có quy định về thời điểm cụ thể khác. Thời hạn của thỏa ước là 1 đến 3 năm tùy theo thỏa thuận. Trường hợp Thỏa ước hết hạn thì các bên có thể thỏa thuận để gia hạn thỏa ước đã ký hoặc thỏa thuận, thương lương nhằm ban hành thỏa ước lao động tập thể mới.
Xử lý hành vi không ký thỏa ước lao động tập thể
Theo quy định tại Nghị định 12/2022/NĐ-CP về xử phạt vi phạm hành chính trong lĩnh vực lao động, bảo hiểm xã hội, người lao động Việt Nam đi làm việc ở nước ngoài theo hợp đồng có nêu:
Điều 16. Vi phạm quy định về thương lượng tập thể, thỏa ước lao động tập thể
...
2. Phạt tiền từ 3.000.000 đồng đến 5.000.000 đồng đối với người sử dụng lao động có một trong các hành vi sau đây:
...
b) Không bố trí thời gian, địa điểm hoặc các điều kiện cần thiết để tổ chức các phiên họp thương lượng tập thể.
Căn cứ các quy định trên, thỏa ước lao động tập thể thực hiện thông qua thương lượng tập thể và được các bên ký kết bằng văn bản. Việc đơn vị không bố trí thời gian, địa điểm hoặc các điều kiện cần thiết để tổ chức các phiên họp thương lượng tập thể thì có thể bị xử phạt theo Khoản 2 Điều 16 là từ 3.000.000 đồng đến 5.000.000 đồng.
