Sự cố sập cầu Phong Châu vừa qua đã đặt ra nhiều câu hỏi về chất lượng công trình và trách nhiệm của các đơn vị liên quan. Việc tổ chức giải quyết sự cố này một cách nhanh chóng, hiệu quả và minh bạch là điều vô cùng cấp thiết.
(1) Tổ chức giải quyết sự cố công trình cầu Phong Châu
Theo Công văn 5273/BXD-GĐ, công trình cầu Phong Châu, tỉnh Phú Thọ đã xảy ra sự cố nghiêm trọng, sập hai nhịp dàn thép vào ngày 09/9/2024.
Thực hiện chức năng thống nhất quản lý nhà nước về chất lượng công trình xây dựng, Bộ Xây dựng đã đề nghị Ủy ban nhân dân tỉnh Phú Thọ nghiên cứu, thực hiện một số nội dung sau:
- Tổ chức giải quyết sự cố công trình cầu Phong Châu theo quy định tại Điều 44, Điều 45 Nghị định 06/2021/NĐ-CP. Trong đó, đặc biệt lưu ý đến việc tiếp tục bảo vệ hiện trường và các biện pháp đảm bảo an toàn cho đến khi hoàn thành công tác giải quyết sự cố công trình theo quy định của pháp luật.
- Theo quy định tại Điều 46 Nghị định 06/2021/NĐ-CP thì Ủy ban nhân dân tỉnh Phú Thọ (hoặc Bộ quản lý công trình xây dựng chuyên ngành, trong trường hợp này là Bộ Giao thông vận tải, khi được Thủ tướng Chính phủ giao) là cơ quan có thẩm quyền chủ trì tổ chức giám định nguyên nhân sự cố và phân định trách nhiệm của các tổ chức và cá nhân có liên quan. Trong quá trình tổ chức giám định, hiện trường sự cố cần được chụp ảnh, quay phim, thu thập chứng cứ, ghi chép tư liệu cần thiết phục vụ công tác giám định nguyên nhân sự cố và lập hồ sơ sự cố trước khi triển khai các công việc tiếp theo, lưu ý đến việc thu thập các tài liệu kỹ thuật có liên quan trong quá trình quản lý, khai thác, bảo trì, sửa chữa công trình.
- Chỉ đạo các đơn vị chức năng tiến hành trục vớt, thanh thải lòng sông để đảm bảo an toàn giao thông đường thủy nội địa khi đảm bảo các điều kiện cho công tác này; sớm báo cáo cấp có thẩm quyền, đề xuất phương án khắc phục để đảm bảo giao thông trên tuyến quốc lộ 32C.
- Chỉ đạo các cơ quan chuyên môn về xây dựng trực thuộc tiếp tục thực hiện các nội dung theo Công điện 01/CĐ-BXD ngày 04/9/2024, Công điện 02/CĐ-BXD ngày 08/9/2024 của Bộ Xây dựng để đảm bảo an toàn cho người, tài sản và hoạt động sản xuất kinh doanh của người dân và doanh nghiệp.
Sự cố sập hai nhịp dàn thép của cầu Phong Châu vào ngày 09/9/2024 vừa qua là một sự kiện nghiêm trọng, đòi hỏi sự can thiệp khẩn cấp và hiệu quả từ các cơ quan chức năng.
Công văn 5273/BXD-GĐ thể hiện sự chủ động của Bộ Xây dựng trong việc quản lý chất lượng công trình xây dựng và bảo vệ an toàn công cộng, việc tổ chức giám định nguyên nhân sự cố là rất quan trọng, không chỉ để xác định trách nhiệm mà còn để rút kinh nghiệm cho các công trình tương lai.
(2) Trách nhiệm giải quyết khi có sự cố công trình xây dựng
Theo quy định tại Điều 45 Nghị định 06/2021/NĐ-CP, khi có sự cố về công trình xây dựng, việc giải quyết được thực hiện như sau:
- Khi xảy ra sự cố, chủ đầu tư và nhà thầu thi công xây dựng công trình có trách nhiệm thực hiện các biện pháp kịp thời để tìm kiếm, cứu hộ, bảo đảm an toàn cho người và tài sản, hạn chế và ngăn ngừa các nguy hiểm có thể tiếp tục xảy ra; tổ chức bảo vệ hiện trường sự cố và thực hiện báo cáo theo quy định tại Điều 44 Nghị định 06/2021/NĐ-CP. Ủy ban nhân dân các cấp chỉ đạo, hỗ trợ các bên có liên quan tổ chức lực lượng tìm kiếm cứu nạn, bảo vệ hiện trường sự cố và thực hiện các công việc cần thiết khác trong quá trình giải quyết sự cố.
- Ủy ban nhân dân cấp tỉnh có trách nhiệm chủ trì giải quyết sự cố công trình xây dựng và thực hiện các công việc sau:
+ Xem xét, quyết định dừng, tạm dừng thi công hoặc khai thác sử dụng đối với hạng mục công trình, một phần hoặc toàn bộ công trình tùy theo tính chất, mức độ và phạm vi ảnh hưởng của sự cố;
+ Xem xét, quyết định việc phá dỡ, thu dọn hiện trường sự cố trên cơ sở đáp ứng các yêu cầu sau: Đảm bảo an toàn cho người, tài sản, công trình và các công trình lân cận. Hiện trường sự cố phải được các bên liên quan chụp ảnh, quay phim, thu thập chứng cứ, ghi chép các tư liệu cần thiết phục vụ công tác giám định nguyên nhân sự cố và lập hồ sơ sự cố trước khi phá dỡ, thu dọn;
+ Thông báo kết quả giám định nguyên nhân sự cố cho chủ đầu tư, các chủ thể khác có liên quan; các yêu cầu đối với chủ đầu tư, chủ sở hữu hoặc các bên có liên quan phải thực hiện để khắc phục sự cố;
+ Xử lý trách nhiệm của các bên có liên quan theo quy định của pháp luật;
+ Căn cứ điều kiện thực tế của địa phương, Ủy ban nhân dân cấp tỉnh có thể phân cấp cho Ủy ban nhân dân cấp huyện chủ trì giải quyết đối với sự cố công trình xây dựng cấp II, cấp III trên địa bàn.
- Chủ đầu tư, nhà thầu thi công xây dựng trong quá trình thi công xây dựng hoặc chủ sở hữu, người quản lý, sử dụng công trình trong quá trình khai thác, sử dụng có trách nhiệm khắc phục sự cố theo yêu cầu của cơ quan nhà nước có thẩm quyền. Sau khi khắc phục sự cố, cơ quan có thẩm quyền quy định tại khoản 2 Điều 45 Nghị định 06/2021/NĐ-CP quyết định việc tiếp tục thi công hoặc đưa công trình vào sử dụng.
- Tổ chức, cá nhân gây ra sự cố có trách nhiệm bồi thường thiệt hại và chi phí cho việc khắc phục sự cố tùy theo tính chất, mức độ và phạm vi ảnh hưởng của sự cố.
- Bộ trưởng Bộ Quốc phòng, Bộ trưởng Bộ Công an quy định về báo cáo và giải quyết sự cố đối với công trình phục vụ quốc phòng, an ninh.
Có thể thấy, quy trình giải quyết sự cố được quy định chi tiết, từ việc dừng thi công đến việc thu dọn hiện trường và thông báo kết quả giám định.
Các quy định về trách nhiệm bồi thường thiệt hại và chi phí khắc phục sự cố là cần thiết để đảm bảo rằng tổ chức, cá nhân gây ra sự cố phải chịu trách nhiệm về hành động của mình. Điều này không chỉ giúp bảo vệ quyền lợi của những người bị ảnh hưởng mà còn tạo ra động lực cho các bên liên quan trong việc tuân thủ quy định và nâng cao chất lượng công trình.
