Thuê mua nhà ở? Thuật ngữ pháp lý mà khi mới nghe khiến chúng ta cảm thấy bối rối, tại sao lại có “thuê” rồi còn “mua”, nó khác gì với hoạt động thuê nhà ở bình thường, mục đích của hoạt động thuê mua để làm gì?
Thuê mua nhà
|
Thuê nhà
|
Thuê mua nhà ở là việc người thuê mua thanh toán trước cho bên cho thuê mua 20% giá trị của nhà ở thuê mua, trừ trường hợp người thuê mua có điều kiện thanh toán trước thì được thanh toán không quá 50% giá trị nhà ở thuê mua; số tiền còn lại được tính thành tiền thuê nhà để trả hàng tháng cho bên cho thuê mua trong một thời hạn nhất định; sau khi hết hạn thuê mua nhà ở và khi đã trả hết số tiền còn lại thì người thuê mua có quyền sở hữu đối với nhà ở đó
(Khoản 17 Điều 3 Luật Nhà ở 2014)
|
Đây là giao dịch dân sự, theo đó, bên cho thuê nhà có nghĩa vụ giao nhà cho bên thuê nhà sử dụng trong thời hạn thỏa thuận và bên thuê nhà có nghĩa vụ trả tiền thuê nhà theo thỏa thuận hoặc theo quy định của pháp luật.
( Điều 472 Bộ Luật Dân sự 2015)
|
Như vậy, điều luật đã có thể cho thấy, việc thuê mua nhà khác với việc thuê nhà. Theo đó, thuê nhà là bên đi thuê chỉ có quyền sử dụng trong một thời gian với các điều kiện theo Hợp đồng thuê; khi hết hạn phải trả lại nhà cho chủ nhà (nếu không gia hạn thời gian thuê); trên giấy đăng ký quyền sở hữu nhà vẫn đứng tên chủ cho thuê. Còn thuê mua nhà được hiểu là một hình thức hoạt động đầu tư bất động sản được chuyển giao từ bên cho thuê sang bên thuê trong một thời hạn nhất định, theo những điều kiện mà hai bên thoả thuận. Quyền sở hữu bất động sản cuối cùng được chuyển giao cho bên thuê khi kết thúc hợp đồng thuê mua.
Thuê mua nhà gần giống như hình thức "bán hàng trả góp" nhưng có ưu điểm hơn: Sau một thời gian sử dụng ban đầu; nếu bên thuê mua nhận thấy không thích hợp thì có thể không phải tiếp tục "mua" lại căn nhà (vì trong thời gian này căn nhà vẫn thuộc sở hữu của bên cho thuê).
Trước đây, theo quy định của Luật nhà ở 2005, thuê mua nhà ở là một hình thức dành riêng cho nhà ở xã hội, thường dành cho những đối tượng có thu nhập thấp không có đủ tài chính để mua nhà một lần, đồng thời hạn chế trường hợp người mua nhà không có nhu cầu thực mà mua nhà ở xã hội để kiếm lời, đầu cơ trục lợi. Hiện nay, theo quy định của Luật nhà ở 2014, Luật kinh doanh bất động sản 2014, việc thuê mua nhà ở đã được mở rộng thêm nhiều hình thức như thuê mua nhà ở thương mại, thuê mua nhà ở thuộc sở hữu nhà nước chứ không chỉ áp dụng một hình thức thuê mua nhà ở xã hội như https://thuvienphapluat.vn/van-ban/Bat-dong-san/Luat-nha-o-2005-56-2005-QH11-6918.aspxLuật nhà ở 2005 trước đó. Đây là một giải pháp giúp cho những người dân, doanh nghiệp không đủ tiềm lực tài chính để mua nhà, công trình xây dựng ngay một lúc nhưng vẫn được sử dụng tài sản và được mua sau khi đã hoàn thành nghĩa vụ tài chính sau một thời gian kiếm tiền, tìm cơ hội kinh doanh, sản suất mang lại hiệu quả tốt. Giải pháp này có tính an toàn cao, ít rủi ro cho các bên tham gia hợp đồng thuê mua.
Từ đó mà hợp đồng cho thuê nhà và hợp đồng thuê mua nhà cũng dẫn đến những sự khác biệt. Điều này đương nhiên sẽ làm ảnh hưởng tới quyền lợi của người thuê nhà. Đó là từ việc trả trước một khoản tiền để có thể trở thành chủ nhân căn nhà sau một thời gian thuê thì lại chỉ có thể mãi mãi trả tiền thuê mà không thể mua căn nhà. Nếu muốn mua căn nhà, lại phải lập lại một hợp đồng mới khi mà cả bên thuê và bên cho thuê đều đi đến một thống nhất chung. Thế nên tuỳ thuộc vào mục đích đầu tư hay đơn thuần thuê chỗ ở mà các cá nhân có thể lựa chọn hình thức phù hợp.