Ngày 28/6/2024, Ngân hàng Nhà nước đã ban hành Thông tư 17/2024/TT-NHNN quy định việc mở và sử dụng tài khoản thanh toán tại tổ chức cung ứng dịch vụ thanh toán.
(1) Đối tượng nào được mở tài khoản thanh toán?
Theo quy định tại Điều 11 Thông tư 17/2024/TT-NHNN quy định về những đối tượng mở tài khoản thanh toán như sau:
Đối với cá nhân:
- Người từ đủ 15 tuổi trở lên không bị hạn chế hoặc mất năng lực hành vi dân sự.
- Người chưa đủ 15 tuổi, người bị hạn chế hoặc mất năng lực hành vi dân sự mở tài khoản thanh toán thông qua người đại diện theo pháp luật.
- Người có khó khăn trong nhận thức, làm chủ hành vi theo quy định mở tài khoản thanh toán thông qua người giám hộ.
Đối với tổ chức: Được thành lập, hoạt động hợp pháp theo quy định của pháp luật Việt Nam, bao gồm:
- Tổ chức là pháp nhân (pháp nhân Việt Nam, pháp nhân nước ngoài).
- Doanh nghiệp tư nhân, hộ kinh doanh.
- Các tổ chức khác.
Theo đó, những cá nhân, tổ chức nêu trên là đối tượng được mở tài khoản thanh toán.
(2) Hồ sơ mở tài khoản thanh toán bao gồm những gì?
Căn cứ Điều 12 Thông tư 17/2024/TT-NHNN có quy định về hồ sơ mở tài khoản thành toán bao gồm những tài liệu, thông tin và dữ liệu như sau:
- Thỏa thuận mở và sử dụng tài khoản thanh toán theo quy định tại Điều 13 Thông tư 17/2024/TT-NHNN.
- Các tài liệu, thông tin, dữ liệu để xác minh thông tin nhận biết khách hàng, cụ thể:
+ Cá nhân là công dân Việt Nam: Thẻ CCCD, Thẻ căn cước hoặc Căn cước điện tử (thông qua việc truy cập vào tài khoản định danh điện từ mức độ 02) hoặc CMND hoặc Giấy khai sinh đổi với người dưới 14 tuổi.
+ Cá nhân là người gốc Việt Nam chưa xác định được quốc tịch: Giấy chứng nhận căn cước.
+ Cá nhân là người nước ngoài: Hộ chiếu, trường hợp là người nước ngoài cư trú tại Việt Nam thì phải có thêm thị thực nhập cảnh hoặc giấy tờ có giá trị thay thị thực hoặc giấy tờ chứng minh được miễn thị thực nhập cảnh.
Hoặc danh tính diện tử (thông qua việc truy cập vào tài khoản định danh điện tử mức độ 02).
+ Trường hợp khách hàng là tổ chức thì cần những tài liệu, thông tin, dữ liệu để xác minh theo quy định tại Điểm b Khoản 1 Điều 12 Luật Phòng, chống rửa tiền 2022 bao gồm các tài liệu, thông tin, dữ liệu của người đại diện hợp pháp.
- Thỏa thuận về việc quản lý và sử dụng tài khoản thanh toán chung giữa các chủ thể đứng tên mở tài khoản thanh toán (nếu có) đối với trường hợp mở tài khoản thanh toán chung.
Bên cạnh đó, trường hợp là đối tượng được quy định tại Điểm b và c Khoản 1 Điều 11 Thông tư 17/2024/TT-NHNN thì phải có thêm: các tài liệu, thông tin, dữ liệu phục vụ việc nhận biết, xác minh thông tin nhận biết của người đại diện hoặc pháp nhân.
Theo đó, để mở tài khoản thanh toán thì cá nhân có nhu cầu cần chuẩn bị đầy đủ những tài liệu, thông tin, dữ liệu như đã nêu trên.
(3) Thủ tục mở tài khoản thanh toán như thế nào?
Sau khi đã chuẩn bị hồ sơ như đã có nêu tại mục (2), người có nhu cầu mở tài khoản thanh toán thực hiện theo trình tự được quy định tại Điều 15 Thông tư 17/2024/TT-NHNN như sau:
Bước 01: Ngân hàng, chi nhánh ngân hàng nước ngoài sẽ kiểm tra tính hợp pháp, hợp lệ và đối chiếu đảm bảo sự khớp đúng, chính xác của các tài liệu, thông tin, dữ liệu mà khách hàng cung cấp và tiến hành xác minh thông tin nhận biết khách hàng theo quy định
Bước 02: Sau khi hoàn thành, ngân hàng, chi nhánh ngân hàng nước ngoài thực hiện:
+ Trường hợp đã đầy đủ, chính xác và hợp pháp, ngân hàng, chi nhánh ngân hàng nước ngoài cung cấp cho khách hàng nội dung về thỏa thuận mở và sử dụng tài khoản thanh toán theo quy định tại Điều 13 Thông tư 17/2024/TT-NHNN.
+ Trường hợp chưa đầy đủ, chính xác hoặc không khớp đúng thì thông báo cho khách hàng để kiểm tra, hoàn thiện hồ sơ hoặc từ chối mở tài khoản thanh toán và nêu rõ lý do.
+ Trường hợp phát hiện tài liệu, thông tin, dữ liệu giả mạo, không hợp pháp hoặc khách hàng thuộc Danh sách đen theo quy định thì báo cáo cho cơ quan có thẩm quyền và xử lý theo quy định pháp luật.
Bước 03: Sau khi khách hàng đồng ý với các nội dung về thỏa thuận thì thực hiện mở tài khoản thanh toán và thông báo cho khách hàng về số hiệu, tên tài khoản thanh toán, ngày bắt đầu hoạt động của tài khoản thanh toán.
Bên cạnh đó, Thông tư 17/2024/TT-NHNN cũng có nêu rõ, ngân hàng, chi nhánh ngân hàng nước ngoài căn cứ điều kiện, khả năng cung ứng của đơn vị mình để hướng dẫn về hồ sơ, trình tự, thủ tục mở tài khoản thanh toán cho khách hàng là người khuyết tật nhưng phải đảm bảo thu thập đủ tài liệu, thông tin, dữ liệu để xác minh thông tin nhận biết khách hàng theo quy định.
Xem chi tiết tại Thông tư 17/2024/TT-NHNN có hiệu lực thi hành từ 01/7/2024.
Ngoại trừ:
- Điều 12, 13, 14, 15, 16 và Điều 19 có hiệu lực thi hành từ ngày 01/10/2024.
- Quy định tại Điểm c khoản 5 Điều 17 áp dụng đối với tài khoản thanh toán của cá nhân và khoản 3 Điều 19 Thông tư này có hiệu lực thi hành từ ngày 01/1/2025.
- Quy định tại Điểm c Khoản 5 Điều 17 áp dụng đối với tài khoản thanh toán của tổ chức có hiệu lực thi hành từ 01/7/2025.
- Đối với các tổ chức tín dụng được kiểm soát đặc biệt:
+ Điều 16, quy định tại điểm c khoản 5 Điều 17 áp dụng đối với tài khoản thanh toán của cá nhân và khoản 3 Điều 19 có hiệu lực thi hành từ 01/7/2025.
+ Quy định tại Điểm c Khoản 5 Điều 17 áp dụng đối với tài khoản thanh toán của tổ chức có hiệu lực thi hành từ 01/1/2026.
