So sánh lỗi cố ý gián tiếp với lỗi vô ý vì quá tự tin trong luật hình sự

Lỗi là một trong những căn cứ để tiến hành xử lý hình sự. Tuy nhiên, giữa chúng có những điểm khác biệt nhất định. 

Bộ luật hình sự chia lỗi thành 4 loại: cố ý trực tiếp, cố ý gián tiếp, vô ý vì quá tự tin, vô ý do cẩu thả. Việc xác định loại lỗi của người thực hiện hành vi nguy hiểm cho xã hội rất quan trọng vì lỗi là một trong những yếu tố để xem xét người đó phạm tội gì và quyết định hình phạt. Do đó, việc tìm hiểu đặc điểm của từng loại lỗi để phân biệt chúng với nhau là một công việc rất cần thiết.

Về lỗi cố ý gián tiếp và lỗi vô ý vì quá tự tin, Bộ luật hình sự quy định như sau:

Như vậy, lỗi cố ý gián tiếp và lỗi vô ý vì quá tự tin giống nhau ở chỗ người thực hiện hành vi nguy hại cho xã hội đều nhận thức được hậu quả nguy hại cho xã hại mà hành vi của mình có thể gây ra và đều không mong muốn hậu quả đó xảy ra. Tuy nhiên, khi xem xét kỹ thì lỗi cố ý gián tiếp và lỗi vô ý vì quá tự tin có một điểm khác nhau cơ bản, đó là: ở lỗi cố ý gián tiếp, người thực hiện hành vi chấp nhận khả năng hậu quả xảy ra khi lựa chọn và thực hiện hành vi. Còn ở lỗi vô ý vì quá tự tin, người thực hiện hành vi loại trừ khả năng hậu quả xảy ra và tin rằng hậu quả không xảy ra.

Chào bạn,

Theo Khoản 1 Điều 10 Bộ luật hình sự 1999:

"Điều 10. Vô ý phạm tội

Vô ý phạm tội là phạm tội trong những trường hợp sau đây:

1. Người phạm tội tuy thấy trước hành vi của mình có thể gây ra hậu quả  nguy hại cho xã hội, nhưng cho rằng hậu quả đó sẽ không xẩy ra hoặc có thể ngăn ngừa được;"

Những người học luật gọi trường hợp phạm tội khi thấy trước hành vi có thể gây ra hậu quả nguy hại cho xã hội nhưng cho rằng hậu quả đó sẽ không xẩy ra hoặc có thể ngăn ngừa được là lỗi vô ý do quá tự tin nha bạn.  :)

Chào bạn, như mình đã nói bên trên, thì Điều 10 quy định về "vô ý phạm tội" và tại Khoản 1 có đưa ra nguyên nhân dẫn đến việc vô ý phạm tội là người đó tin rằng hậu quả sẽ không xảy ra nên dân học luật sự dụng cụm từ "vô ý vì quá tự tin" đối với hành vi vô ý phạm tội này. Trong văn bản luật không có cụm tự "vô ts vì quá tự tin" nha bạn.

Bạn ntdieu nói đúng rồi, thực tế mình cũng không thấy có điều luật nào quy định về "lỗi vô ý vì quá tự tin" cả, vì cách phân chia lỗi vô ý này không dựa vào quy định của luật.  

Điều 10 chỉ quy định về "lỗi vô ý" thôi, nhưng trong khoa học pháp lý, căn cứ vào yếu tố lý trí và ý chí, lỗi vô ý được chia thành hai hình thức lỗi vô ý vì quá tự tin (Khoản 1 Điều 10) và lỗi vô ý do cẩu thả (Khoản 2 Điều 10). Cũng có ý kiến cho rằng đây là điểm hạn chế của BLHS 1999 vì quy định này cũng chỉ dừng lại ở việc mô tả các cấu trúc tâm lý của những trường hợp có lỗi vô ý mà không nêu được bản chất chung của chúng. 

Hiện tại chỉ có BLHS 2015 quy định chung còn cụ thể sẽ không có vì đây là những khái niệm mang tính nhiều góc độ nên chỉ quy định chung. Khi áp dụng vào thực tế những người có thẩm quyền sẽ dựa khái niệm chung này và áp dụng vào thực tiễn tùy tình huống cụ thể, diễn biến giải quyết vụ án để họ áp dụng một cách linh hoạt, chủ động hợp tình hợp lý chứ nếu có quy định cụ thể sẽ rất chi là máy móc không hợp tình nha.