Vừa qua, ngày 11/9/2022, Chính phủ ban hành Nghị quyết 121/NQ-CP về Phiên họp chính phủ thường kỳ tháng 8 năm 2022. Theo đó, trong phiên họp này thảo luận nhiều nội dung quan trọng, điển hình là việc rà soát, điều chỉnh bãi bỏ các quy định yêu cầu xuất trình Sổ hộ khẩu để sử dụng căn cước, định danh điện tử, dữ liệu dân cư để thực hiện các giao dịch, thủ tục hành chính cho công dân.
Tại phiên họp này, các thành viên Chính phủ đã xem xét, thảo luận về một số nội dung như: tình hình kinh tế xã hội (KTXH) tháng 8 và 8 tháng năm 2022; đánh giá tình hình thực hiện kế hoạch phát triển KTXH năm 2022, dự kiến kế hoạch phát triển KTXH năm 2023; chương trình phục hồi và phát triển KTXH; 3 chương trình mục tiêu quốc gia; tình hình giải ngân vốn đầu tư công; định hướng quy hoạch tổng thể quốc gia; công tác phòng chống dịch.
Trong đó, việc triển khai Đề án phát triển ứng dụng dữ liệu về dân cư, định danh và xác thực điện tử phục vụ chuyển đổi số quốc gia được thể hiện trong nội dung của Nghị quyết 121/NQ-CP, đáng chú ý như:
- Bộ trưởng, Thủ trưởng cơ quan ngang Bộ khẩn trương rà soát các văn bản thuộc phạm vi quản lý nhà nước của Bộ, ngành mình, xác định những vấn đề vướng mắc phải sửa đổi và kiến nghị phương án, lộ trình sửa đổi đáp ứng được lộ trình đề ra của Đề án 06, Luật Cư trú và bỏ sổ hộ khẩu, sổ tạm trú theo Luật Cư trú, gửi kết quả cho Bộ Công an trước ngày 20 tháng 9 năm 2022.
- Trên cơ sở kết quả rà soát của các bộ, ngành, Bộ Công an chủ trì, phối hợp Bộ Tư pháp thống nhất lộ trình, giải pháp sửa đổi văn bản trình Thủ tướng Chính phủ xem xét, quyết định trước ngày 30 tháng 9 năm 2022. Trường hợp cần thiết, đề xuất sửa đổi văn bản theo hướng xây dựng một nghị định sửa nhiều nghị định theo trình tự, thủ tục rút gọn để giải quyết các vấn đề liên quan đến bỏ sổ hộ khẩu từ ngày 01 tháng 01 năm 2023; hoàn thành trong tháng 12 năm 2022.
- Ủy ban nhân dân (UBND) cấp tỉnh rà soát, điều chỉnh ngay bãi bỏ các quy định yêu cầu xuất trình Sổ hộ khẩu để sử dụng căn cước, định danh điện tử, dữ liệu dân cư để thực hiện các giao dịch, thủ tục hành chính cho công dân.
- Bảo đảm các điều kiện về an ninh an toàn thông tin phục vụ kết nối, sử dụng dữ liệu trong Cơ sở dữ liệu quốc gia về dân cư thay cho việc yêu cầu xuất trình sổ hộ khẩu, hoàn thành trong tháng 10 năm 2022.
Về vấn đề sổ hộ khẩu, trước đó đã đề cập đến, theo quy định tại Khoản 3 Điều 38 Luật Cư trú 2020 thì kể từ ngày 1/7/2021, Bộ Công an đã không còn cấp sổ hộ khẩu mới, không cấp lại sổ hộ khẩu. Tuy nhiên, những sổ hộ khẩu đã được cấp vẫn được sử dụng và có giá trị trên giấy tờ, tài liệu xác nhận về nơi cư trú vẫn có giá trị đến hết ngày 31/12/2022.
Theo đó, Bộ Công an cũng không có chủ trương thu hồi sổ hộ khẩu, chỉ thu hồi sổ hộ khẩu khi công dân thực hiện đăng ký cư trú dẫn đến thay đổi thông tin trong sổ hộ khẩu đã cấp theo quy định và không có chủ trương thu hồi đồng loạt.
Sau những phản ánh về việc thu hồi sổ hộ khẩu đó, Cục Cảnh sát Quản lý hành chính về trật tự xã hội đã cho rà soát, kiểm tra việc thực hiện các quy định thu hồi sổ hộ khẩu.
Từ đó, đảm bảo cơ quan công an các cấp thực hiện đúng quy định của Luật Cư trú, chấn chỉnh, xử lý trường hợp thu sổ hộ khẩu không đúng quy định, gây phiền hà cho người dân.
Ngoài ra, việc rà soát, điều chỉnh này cũng giúp người dân tiết kiệm thời gian và tránh được rắc rối khi thực hiện các giao dịch và thủ tục hành chính. Bởi lẽ, một số trường hợp khi thực hiện giao dịch dân sự, người dân bị yêu cầu sổ hộ khẩu trong khi đã tiến hành áp dụng sử dụng thẻ CCCD, định danh điện tử, CSDL.
Như vậy, cần đẩy mạnh việc rà soát và điều chỉnh các cơ quan có thẩm quyền không được yêu cầu người dân xuất trình sổ hộ khẩu khi thực hiện các giao dịch, thủ tục hành chính mà thay vào đó là sử dụng căn cước công dân (CCCD), định danh điện tử, DLDC.
Việc này không chỉ bảo đảm các điều kiện về an ninh an toàn thông tin phục vụ kết nối, sử dụng dữ liệu trong Cơ sở dữ liệu quốc gia về dân cư mà còn thuận tiện và nhanh chóng cho người dân trong việc giao dịch hay làm thủ tục hành chính.
Xem thêm tại Nghị quyết 121/NQ-CP có hiệu lực từ ngày 11/9/2022.