Em muốn làm giấy đăng ký quyền sử dụng đất , nhưng bố mẹ em mất cả rồi không để lại di chúc

Chào bạn !

Luật sư Đặng Văn Cường, Đoàn luật sư Hà Nội trả lời bạn như sau:

Theo quy định của luật đất đai và Bộ luật dân sự thì khi bố mẹ bạn còn sống, bố mẹ bạn cho ai tài sản là quyền của bố mẹ bạn. Việc cho con tài sản khi bố mẹ còn sống không làm mất quyền thừa kế của con khi bố mẹ qua đời.

Vì vậy, khi bố mẹ bạn qua đời thì những tài sản còn lại chưa định đoạt là di sản thừa kế theo di chúc hoặc theo pháp luật.

Theo thông tin bạn nêu thì bố mẹ bạn đứng tên trên giấy chứng nhận quyền sử dụng đất và không lập di chúc nên thửa đất đó sẽ được xác định là di sản thừa kế cho bố mẹ bạn để lại không có di chúc. Để định đoạt, sang tên thửa đất đó thì gia đình bạn cần thực hiện thủ tục khai nhận thừa kế đối với di sản mà bố mẹ bạn để lại. Văn bản khai nhận thừa kế bắt buộc phải có chữ ký của tất cả những người thuộc hàng thừa kế thứ thứ nhất của bố, mẹ bạn. Nếu một trong những người thừa kế của bố mẹ bạn không đồng ý ký văn bản khai nhận thừa kế để sang tên toàn bộ thửa đất đó cho một trong số các anh em thì buộc phải phân chia thừa kế theo thỏa thuận hoặc yêu cầu tòa án phân chia thừa kế theo quy định pháp luật, khi đó trước pháp luật thì phần quyền thừa kế trong các anh em là như nhau.

Vì vậy, trong vụ việc của gia đình bạn chỉ có một giải pháp tối ưu nhất là thuyết phục các anh, chị em ký văn bản khai nhận thừa kế để sang tên cho bạn. Nếu các anh, chị em đòi hỏi quyền lợi thì bạn cần thương lượng mức hưởng thừa kế của mỗi người sao cho phù hợp, để bạn khỏi thiệt thòi. Còn nếu để chia thừa kế theo pháp luật thì phần quyền thừa kế của mỗi người là bằng nhau sau khi đã trừ một phàn công sức kho người duy tu, bảo quản tài sản. 

Bạn tham khảo một số quy định sau đây về thừa kế của Bộ luật dân sự năm 2015:

Điều 609. Quyền thừa kế

Cá nhân có quyền lập di chúc để định đoạt tài sản của mình; để lại tài sản của mình cho người thừa kế theo pháp luật; hưởng di sản theo di chúc hoặc theo pháp luật.

Người thừa kế không là cá nhân có quyền hưởng di sản theo di chúc.

Điều 610. Quyền bình đẳng về thừa kế của cá nhân

Mọi cá nhân đều bình đẳng về quyền để lại tài sản của mình cho người khác và quyền hưởng di sản theo di chúc hoặc theo pháp luật.

Điều 611. Thời điểm, địa điểm mở thừa kế

1. Thời điểm mở thừa kế là thời điểm người có tài sản chết. Trường hợp Tòa án tuyên bố một người là đã chết thì thời điểm mở thừa kế là ngày được xác định tại khoản 2 Điều 71 của Bộ luật này.

2. Địa điểm mở thừa kế là nơi cư trú cuối cùng của người để lại di sản; nếu không xác định được nơi cư trú cuối cùng thì địa điểm mở thừa kế là nơi có toàn bộ di sản hoặc nơi có phần lớn di sản.

Điều 612. Di sản

Di sản bao gồm tài sản riêng của người chết, phần tài sản của người chết trong tài sản chung với người khác.

Điều 650. Những trường hợp thừa kế theo pháp luật

1. Thừa kế theo pháp luật được áp dụng trong trường hợp sau đây:

a) Không có di chúc;

b) Di chúc không hợp pháp;

c) Những người thừa kế theo di chúc chết trước hoặc chết cùng thời điểm với người lập di chúc; cơ quan, tổ chức được hưởng thừa kế theo di chúc không còn tồn tại vào thời điểm mở thừa kế;

d) Những người được chỉ định làm người thừa kế theo di chúc mà không có quyền hưởng di sản hoặc từ chối nhận di sản.

2. Thừa kế theo pháp luật cũng được áp dụng đối với các phần di sản sau đây:

a) Phần di sản không được định đoạt trong di chúc;

b) Phần di sản có liên quan đến phần của di chúc không có hiệu lực pháp luật;

c) Phần di sản có liên quan đến người được thừa kế theo di chúc nhưng họ không có quyền hưởng di sản, từ chối nhận di sản, chết trước hoặc chết cùng thời điểm với người lập di chúc; liên quan đến cơ quan, tổ chức được hưởng di sản theo di chúc, nhưng không còn tồn tại vào thời điểm mở thừa kế.

Điều 651. Người thừa kế theo pháp luật

1. Những người thừa kế theo pháp luật được quy định theo thứ tự sau đây:

a) Hàng thừa kế thứ nhất gồm: vợ, chồng, cha đẻ, mẹ đẻ, cha nuôi, mẹ nuôi, con đẻ, con nuôi của người chết;

b) Hàng thừa kế thứ hai gồm: ông nội, bà nội, ông ngoại, bà ngoại, anh ruột, chị ruột, em ruột của người chết; cháu ruột của người chết mà người chết là ông nội, bà nội, ông ngoại, bà ngoại;

c) Hàng thừa kế thứ ba gồm: cụ nội, cụ ngoại của người chết; bác ruột, chú ruột, cậu ruột, cô ruột, dì ruột của người chết; cháu ruột của người chết mà người chết là bác ruột, chú ruột, cậu ruột, cô ruột, dì ruột; chắt ruột của người chết mà người chết là cụ nội, cụ ngoại.

2. Những người thừa kế cùng hàng được hưởng phần di sản bằng nhau.

3. Những người ở hàng thừa kế sau chỉ được hưởng thừa kế, nếu không còn ai ở hàng thừa kế trước do đã chết, không có quyền hưởng di sản, bị truất quyền hưởng di sản hoặc từ chối nhận di sản.