Quyết định giám đốc thẩm về vụ án "Tranh chấp về thừa kế tài sản" của chị Vũ Thị Kim Tỵ

.....

Ngày 10 tháng 3 năm 2010, tại trụ sở Tòa án nhân dân tối cao đã mở phiên tòa giám đốc thẩm xét xử vụ án dân sự 'Tranh chấp về thừa kế tài sản” giữa các đương sự:

Nguyên đơn: Chị Vũ Thị Kim Tỵ, sinh năm 1977; trú tại: 179/2A Nơ Trang Long, phường 12, quận Bình Thạnh, thành phố Hồ Chí Minh.

Bi đơn: Chị Vũ Thị Kim Liên, sinh năm 1963; trú tại: 399/12 Nguyễn Đình Chiểu, phường 5 , quận 3 , thành phố Hồ Chí Minh.

Người có quyền lợi, nghĩa vu liên quan:

1/ Chị Vũ Thị Kim Loan, sinh năm 1962; địa chỉ: 401 West Juniper Ave Santa Ana CA 92707 USA.

2/ Chị Vũ Thị Kim Linh, sinh năm 1965; trú tại: 179/2A Nơ Trang Long, phường 12, quận Bình Thành, thành phố Hồ Chí Minh.

3/ Anh Vũ Vân Trung, sinh năm 1968; địa chỉ: 401 West Juniper Ave Santa Ana CA 72707 USA.

4/ Chị Vũ Thị Kim Cúc, sinh năm 1972; trú tại: 183/1 Nơ Trang Long, phường 12, quận Bình Thạnh, thành phố Hồ Chí Minh.

5/ Anh Trần Thế Hùng, sinh năm 1979;

6/ Chị Trần Thị Bích Phương, sinh năm 1980;

7/ Chị Trần Thị Bích Hạnh, sinh năm 1982;

Cùng trú tại: 133B/2 Lê Lợi, phường 3, quận Gò Vấp, thành phố Hồ Chí Minh

                                                            NHẬN THẤY:

Theo đơn khởi kiện ngày 02/02/2004 và các tài liệu, chứng cứ trong hồ sơ vụ án do nguyên đơn xuất trình thì:

Vợ chồng ông Vũ Vân Nam và bà Võ Thị Kim Anh có 6 người con chung là chị Vũ Thị Kim Loan, chị Vũ Thị Kim Liên, chị Vũ Thị Kim Linh, chị Vũ Thị Kim Cúc, chị Vũ Thị Kim Tỵ và anh Vũ Vân Trung. Ngoài ra, ông Nam còn chung sống với bà Nguyễn Thị Kim Loan có 3 người con là anh Trần Thế Hùng, chị Trần Thị Bích Phương và chị Trần Thị Bích Hạnh.

Ông Nam và bà Kim Anh tạo lập được căn nhà số 215A Nơ Trang Long, quận Bình Thạnh, thành phố Hồ Chí Minh. Bà Kim Anh chết ngày 01/3/1993 không để lại di chúc. Sau khi bà Kim Anh chết, ông Nam tạo lập thêm được căn nhà số 179/2A Nơ Trang Long, 01 xe ô tô 4 chỗ hiệu Mercedes và một số đồ dùng sinh hoạt. Ngày 10/10/1995, ông Nam lập di chúc chia thừa kế cho 6 người con chung của ông với bà Kim Anh 2/3 giá trị căn nhà 215A Nơ Trang Long, còn lại 1/3 giá trị nhà 215A Nơ Trang Long giao cho chị Vũ Thị Kim Linh quản lý, sử dụng, dùng một phần để thờ cúng tổ tiên, một phần để chia cho 3 con riêng của ông Nam với bà Nguyễn Thị Kim Loan là anh Hùng, chị Phương và chị Hạnh (khi anh Hùng, chị Phương, chị Hạnh đến tuổi trưởng thành). Do bị bệnh nặng nên 1h55 phút ngày 06/02/2002 ông Nam lập di chúc miệng (có hai người làm chứng, ghi lại thành văn bản) để lại căn nhà 179/2A Nơ Trang Long và chiếc xe ô tô Mercedes cho chị Vũ Thị Kim Tỵ và chị Vũ Thị Kim Linh, ông Nam chết lúc 10h10phút cùng ngày. Nay chị Tỵ yêu cầu chia thừa kế tài sản của ông Nam theo di chúc của ông Nam và yêu cầu trích giá trị tài sản của ông Nam để thanh toán cho chị các chi phí mà chị đã bỏ ra khi tổ chức đám tang, xây mộ, cúng giỗ cho ông Nam là 370.516.000 đồng và 30.000 USD.

Bị đơn (là chị Liên) thừa nhận di chúc viết của ông Nam lập năm 1995; không thừa nhận di chúc miệng của ông Nam lập lúc 1h55 phút ngày 06/02/2002 vì cho rằng thời điểm lập di chúc miệng, ông Nam còn khỏe, hoàn toàn có thể tự viết và ký tên được, nên không có việc ông Nam thể hiện ý chí bằng miệng; hơn nữa, ngày 17/9/2003 ủy ban nhân dân phường mới xác nhận chữ ký của 2 người làm chứng trong di chúc, nên di chúc miệng nêu trên không hợp pháp. Chị Liên không chấp nhận chi phí đám tang do chị Tỵ kê khai, mà cho rằng chi phí đám tang là 59.445.000 đồng, chi phí sau đám tang là 29.700.000 đồng, nhưng chị và chị Loan đã bỏ ra 48.800.000 đồng, nay hai chị không yêu cầu hoàn lại. Ngoai ra, chị Liên còn yêu cầu chia số tiền cho Công ty Vinaphon thuê sân thượng nhà 179/2A đặt trạm phát sóng, mỗi tháng 300 USD, kể từ khi ông Nam chết là 43 tháng.

Những người có quyền lợi, nghĩa vụ liên quan:

Chị Vũ Thị Kim Linh và chị Thị Kim Cúc thống nhất trình bày của chị Tỵ. Ngày 06/01/2003 chị Cúc lập "Đơn đồng ý" nội dung: “Tôi là đồng sở hữu của căn nhà số215A Nơ Trang Long- là di sản của ông Vũ Vân Nam để lại. Nay tôi đồng ý giao quyền sở hữu căn nhà số215A cho chị tôi là Vũ Thị Kim Linh ", đơn được ủy ban nhân dân phường 12, quận Bình Thạnh xác nhận.

Chị vũ Thị Kim Loan thừa nhận di chúc viết năm 1995, không thừa nhận di chúc miệng năm 2002 của ông Nam. Ngày 28/02/2002 tại Phòng Công chứng số 2 thành phố Hồ Chí Minh chị Loan lập "Giấy từ chối nhận di sản ", nội dung: “ Tôi được thừa kế một phần trong căn nhà số179/2A; phần còn lại số215A Nơ Trang Long và một phần trị giá chiếc xe Mercedes... Nay tôi làm giấy này từ chối phần mà tôi được thừa hưởng của cha tôi trong căn nhà nêu trên cho em tôi là Vũ Thị Kim Linh...). Tuy nhiên, ngày 04/4/2005 (trước khi xét xử sơ thẩm) chị Loan lập văn bản (có xác nhận của Tổng lãnh sự quán Việt Nam tại Hoa Kỳ) hủy bỏ "Giấy từ chối nhận di sản" đã xác lập ngày 28/02/2002. Sau đó, ngày 18/10/2005 chị Loan lập văn bản ủy quyền cho chị Liên tham gia tố tụng và quản lý kỷ phần thừa kế chị được chia.

Anh Vũ Vân Trung có yêu cầu Tòa án chia thừa kế, đồng thời nhường kỷ phần thừa kế của anh cho chị Tỵ, chỉ yêu cầu lấy lại 7.000USD là khoản tiền anh đã bỏ ra mai táng, xây mộ cho ông Nam.

Các anh, chị Trần Thế Hùng, Trần Thị Bích Phương, Trần Thị Bích Hạnh yêu cầu Tòa án chia thừa kế, các anh, chị công nhận di chúc viết của ông Nam năm 1995, không thừa nhận di chúc miệng của ông Nam năm 2002.

Tại bản án dân sự sơ thẩm số 2408/2005/DSST ngày 03/11/2005, Tòa án nhân dân thành phố Hồ Chí Minh quyết định :

I. Về căn nhà 215A Nơ Trang Long, phường 12, quận Bình Thạnh:

1. Công nhận 1/2 căn nhà 215 Nơ Trang Long, quận Bình Thạnh( trị giá 1. 523.755 lượng vàng SJC) là tài sản thuộc sở hữu chung của ông Vũ Vân Nam và các con là chị Kim Loan (Jacqueline Vu), chị Vũ Thị Kim Liên, chị Vũ Thị Kim Linh, anh Vũ Vân Trung ( James Van Trung Vu), chị Vũ Thị Kim Cúc, cho Vũ Thị Kim Tỵ.

2. Công nhận 8/14 căn nhà 215 Nơ Trang Long, quận Bình Thành (trị giá 1.74. 434 lượng vàng SJC) là di sản thừa kế của ông Vũ Vân Nam.

3. Công nhận hàng thừa kế thứ nhất của ông Nam gồm chị Vũ Thị Kim Loan (Jacqueline Vu), chị Vũ Thị Kim Liên, chị Vũ Thị Kim Linh, anh Vũ Vân Trung (James Van Trung Vu), chị Vũ Thị Kim Cúc, chị Vũ Thị Kim Tỵ, anh Trần Thế Hùng, chị Trần Thị Bích Phương, chị Trần Thị Bích Hạnh.

4. Chị Kim Loan (Jacqueline Vu), chị Kim Liên, chị Kim Linh, chị Vũ Vân Trung (James Van Trung Vu), chị Kim Cúc, chị Kim Tỵ mỗi người được nhận phần tài sản chung và thừa kế theo di chúc là 409,404 lượng vàng SJC (bốn trăm lẻ chín lượng bốn ly).

5. Ghi nhận sự tự nguyện của anh Vũ Vân Trung (James Van Trung Vu) và chị Vũ Thị Kim Cúc cho :

- Chị Kim Tỵ phần tài sản và thừa kế của anh Trung là 409,404 lượng vàng sức (bốn trăm lẻ chín lượng bốn chỉ bốn ly).

- Chị Kim Linh nhận phần tài sản và thừa kế của chị Cúc là 409,404 lượng vàng SJC (Bốn trăm lẻ chín lượng bốn chỉ bốn ly) .

6. Anh Trần Thế Hùng, chị Trần Thị Bích Phương, chị Trần Thị Bích Hạnh mỗi người được nhận phần thừa kế theo di chúc là 95,862 lượng vàng SJC (Chín mươi lăm lượng tám chỉ sáu phân hai ly)

7. Chị Vũ Thị Kim Linh có trách nhiệm quản lý 287, 586 lượng vàng SJC (hai trăm tám mươi bảy lượng năm chỉ tám phân sáu ly) để lo cho mồ mả thờ cúng ông bà.

8. Chị Kim Tỵ, chị Kim Linh được thanh toán một phần chi phí liên quan di sản (đám tang, xây mộ, bản vẽ, định giá thuế nhà đất...vv) là 140.321.000 đồng (Một trăm bốn mượi triệu ba trăm hai mươi một ngàn đồng) và có trách nhiệm trích hoàn lại anh Vũ Vân Trung chi phí xây mộ ông Nam là 47.685.000 đồng (Bốn mươi bảy triệu sáu trăm tám mươi lăm ngàn đồng).

9. Ghi nhận sự tự nguyện của chị Loan, chị Liên không yêu cầu hoàn lại một phần chi phí đám tang ông Nam là 50.000.000 đồng (năm mươi triệu đồng ).

10. Chị Kim Liên có trách nhiệm nhận, quản lý phần thừa kế của chi Kim Loan 409, 404 lượng vàng SJC (Bốn trăm lẻ chín lượng bốn chỉ bốn ly) . .

 II Về căn nhà 17912A Nơ Trang Long, quận Bình Thạnh, xe ô tô Mercedes biển số52N-3060, lợi tức cho thuê nhà.

1. Hủy bỏ di chúc miệng ngày 06/02/2002

2. Công nhận căn nhà 179/2A Nơ Trang Long, quận Bình Thạnh ( trị giá 183,5 lượng vàng SJC), xe ô tô Mercedes mị giá 102.500.000 đồng) và tự cho thuê nhà 205.045.000 đồng là di sản thừa kế của ông Nam.

3. Công nhận hàng thừa kế thứ nhất của ông Nam là chị Kim Loan (Jacqueline Vu), chị Kim Liên, chị Kim Linh, anh Vũ Vân Trung (Jame Van Trung Vu), chị Kim Cúc, chị Kim Tỵ, anh Thế Hùng, chị Bích Phương, chị Bích Hạnh.

4.Kiến nghị ủy ban nhân dân thành phố Hồ Chí Minh và cơ quan có thẩm quyền điều chỉnh bổ sung các đồng thừa kế của ông Nam tại giấy sở hữu căn nhà 179/2A Nơ Trang Long, quận Bình Thạnh số 8985 ngày 30/5/2001.

5. Chia di sản thừa kế của ông Vũ Vân Nam theo pháp luật cho chị Kim Loan (Tacqueline Vu), cho Kim Liên, chị Kim Linh, anh Vũ Vân Trung (Jame Van Trung Vu), chị Kim Cúc, chị Kim Tỵ, anh Thế Hùng, chị Bích Phương, chị Bích Hạnh mỗi người được nhận là 20,388 lượng vàng SJC và 34.171 .600đồng

6. Ghi nhận sự tự nguyện của anh Vũ Vân Trung (James Van Trung Vu) và chị Kim Cúc cho:

- Chị Kim Ty phần thừa kế anh Trung là 20,388 lượng vàng SJC và 34.171.600 đồng (hai mươi lượng ba chỉ tám phân tám ly- Ba mươi bốn triêụ nột trăm bảy mươi mốt ngàn sáu trăm đồng).

- Chị Kim Linh phần thừa kế của chị Cúc là 20,388 lượng vàng SJC và 34.171.600 đồng (hai mươi lượng ba chỉ tám phân tám ly- Ba mươi bốn triệu một trăm bảy mưa mốt ngàn sáu trăm đồng).

- Chị Kim Linh được hưởng phần thừa kế của chị Kim Loan Jacqueline Vu) là 20,388 lưng vàng SJC và 34.171.600 đồng (hai mươi lượng ba chỉ tám phân tám ly- Ba mưa bốn triệu một trăm bảy mưa mốt ngàn sáu trăm đồng )..

- Việc thi hành án được thi hành án tại thành phố Hồ Chí Minh sau khi bản án có hiệu lực pháp luật. Các chi phí phát sinh liên quan đến tài sản thi hành án các bên cùng chịu tương ứng kỷ phần được hưởng.

Ngoài ra, Tòa án cấp sơ thẩm còn quyết định về án phí và tuyên bố quyền kháng cáo của các đương sự.

Ngày 14/11/2005 anh Trần Thế Hùng, chị Trần Thị Bích Phương và chị Trần Thị Bích Hạnh kháng cáo cho rằng ông Nam có di chúc để lại 1/3 căn nhà 215A Nơ Trang Long dùng để lo mồ mả thờ cúng tổ tiên và chia cho 3 anh, chị, tuy nhiên, Tòa án cấp sơ thẩm giao bà Linh 1/2 phần tài sản này để lo thờ cúng, mồ mả là quá nhiều, mà chỉ đồng ý dành 1/4 tài sản này để lo thờ cúng, mồ mả. Ngày 16/11/2005 chị Vũ Thị Kim Ty và anh Vũ Vân Trung kháng cáo cho rằng Tòa án cấp sơ thẩm không chấp nhận di chúc miệng của ông Nam là không đúng.

Ngày 17/11/2005 chị Vũ Thị Kim Linh kháng cáo cho rằng Tòa án cấp sợ thẩm không chấp nhận di chúc miệng của ông Nam; chấp nhận sự thay đổi ý kiến của chị Loan đối với căn nhà 215 A Nơ Trang Long là không đúng.

Ngày 17/11/2005 chị Vũ Thị Kim Cúc kháng cáo đề nghị xem xét lại toàn bộ bản án sơ thẩm.

Tại bản án dân sự phúc thẩm số 14/2006/DSPT ngày 15/02/2006, Tòa phúc thẩm Tòa án nhân dân tối cao tại thành phố Hồ Chí Minh quyết định sửa án sơ thẩm như sau:

A/Di sản căn nhà 215A Nơ Trang Long, phường 12, quận Bình Thạnh:

 1. Công nhận ông Vũ Vân Nam và các con Vũ Thị Kim Loan (Jacqueline Vu) Vũ Thị Kim Liên, Vũ Thị Kim Linh, Vũ Vân Trung (James Van Trung Vu), Vũ Thị Kim Cúc, Vũ Thị Kim Tỵ được hưởng thừa kế của bà Võ Thị Kim Anh trị gía 1/2 căn nhà 215A Nơ Trang Long phường 12, quận Bình Thạnh tương đương 1.523.755 lượng vàng SJC.

2. Công nhận 8/14 căn nhà 215A Nơ Trang Long, quận Bình Thạnh trị giá 1.741.434 lượng vàng SJC là di sản thừa kế của ông Vũ Vân Nam.

Hàng thừa kế thứ nhất của ông Nam là chị Vũ Thị Kim Loan (Jacqueline Vu) chị Vũ Thị Kim Linh, anh Vũ Vân Trung (James Van Trung Vu), chị Vũ Thị Kim Cúc, chị Vũ Thị Kim Tỵ, anh Trần Thế Hùng, chị Trần Thị Bích Phương, chị Trần Thị Bích Hạnh.

3. Chị Vũ Thị Kim Loan (Jacqueline Vu), chị Vũ Thị Kim Liên, chị Vũ Thị Kim Linh, anh Vũ Vân Trung (James Van Trung Vu), chị Vũ Thị Kim Cúc, chị Vũ Thị Kim Tỵ mỗi người được nhận phần tài sản chung và thừa kế 409,404 lượng vàng SJC (bốn trăm lẻ chín lượng bốn chỉ bốn ly) . Ghi nhận sự tự nguyện của anh Vũ Vân Trung (James Van Trung Vu), chị Vũ Thị Kim Cúc, chị Vũ Thị Kim Loan (Jacqueline Vu) cho:

Chị Kim Tỵ phần tài sản và thừa kế của anh Vũ Vân Trung 409,404 lương vàng SJC.

Chị Kim Linh phần thừa kế của chị Vũ Thị Kim Loan 191,725 lượng vàng SJC và phần tài sản và thừa kế của chị Vũ Thị Kim Cúc 409,404 lượng vàng SJC.

4. Anh Trần Thế Hùng, chị Trần Thị Bích Phương, chị Trần Thị Bích Hạnh mỗi người được nhận 95,862 lượng vàng SJC.

5. Chị Vũ Thị Kim Linh có trách nhiệm quản lý 287,586 lượng vàng SJC để lo thờ cúng, mồ mả ông bà (hai trăm tám mươi bảy lượng năm chỉ tám phân sáu ly)

6. Chị Vũ Thị Kim Tỵ, chị Vũ Thị Kim Linh được thanh toán các chi phí liên quan di sản thừa kế 140.321.000 đồng và có trách nhiệm hoàn lại anh Vũ Vân Trung chi phí xây dựng mộ ông Nam là 47.685 .000 đồng.

7. Ghi nhận sự tự nguyện của chị Loan, chị Liên không yêu cầu hoàn lại 1 phần chi phí đám tang là 50.000.000 đồng.

8. Cho Kim Liên có trách nhiệm quản lý phần tài sản thừa kế của chị Vũ Thị Kim Loan 217,679 lượng vàng SJC (hai trăm mười bảy lượng sáu chỉ bảy phân chín ly).

9. Giao căn nhà 215A Nơ Trang Long, phường 12, quận Bình Thạnh cho chị Vũ Thị Kim Linh và chị Vũ Thị Kim Tỵ sở hữu đồng thì có trách nhiệm thanh toán lại cho chị Vũ Thị Kim Liên 409,404 lượng vàng SJC, giao cho anh Trần Thế Hùng, chị Trần Thị Bích Phương, chị Trần Thị Bích Hạnh mỗi người 95,862 lượng vàng SJC; giao chị Vũ Thị Kim Liên 217,679 lượng vàng SJC (phần chị Kim Liên quản lý tài sản thừa kế của chị Kim Loan) .

Việc thi hành án được tiến hành tại Phòng thi hành án thành phố Hồ Chí Minh.

B. Di sản căn nhà 179/2A Nơ Trang Long, phường 12, quận Bình Thạnh và xe ô tô Mercedes biển số52N-3060.

- Công nhận tờ di chúc miệng do hai nhân chứng Trần Thị Ngọc Lang, Trần Thị Ngọc Hương ghi chép lại ý chí cuối cùng của ông Vũ Vân Nam vào ngày 06/02/2002 là hợp pháp.

- Chị Vũ Thị Kim Linh và chị Vũ Thị Kim Tỵ được sở hữu căn nhà số 179/2A Nơ Trang Long, phường 12, quận Bình Thạnh, thành phố Hồ Chí Minh theo giấy chứng nhận quyền sở hữu nhà ở và quyền sử dụng đất ở số 89851200 ngày 30/5/2001 do ủy ban nhân dân thành phố Hồ Chi Minh cấp và quyền sữu hữu chiếc xe ô tô Mercedes biển số52N-3060..

Ngoài ra, Tòa án cấp phúc thẩm còn quyết định về án phí.

Sau khi xét xử phúc thẩm, chị Vũ Thị Kim Liên, chị Vũ Thị Kim Loan và chị Vũ Thị Kim Cúc có đơn khiếu nại cho rằng: di chúc miệng của cụ Nam lập ngày 06/02/2002 là không hợp pháp, nên việc Tòa án cấp phúc thẩm công nhận di chúc này là không đúng; trước đây chị Loan và chị Cúc có lập văn bản nhường kỷ phần thừa kế cho chị Linh và chị Tỵ, nhưng sau đó các chị thay đổi ý kiến không nhường nữa, do đó, việc Tòa án cấp phúc thẩm không chấp nhận sự thay đổi ý kiến của các chỉ là không đúng, ảnh hưởng đến quyền lợi hợp pháp của các Tại Quyết định số38/2009/KN-DS ngày 12/02/2009, Chánh án Tòa án nhân dân tối cao kháng nghị bản án dân sự phúc thẩm nêu trên; đề nghị Hội đồng Thẩm phán Tòa án nhân dân tối cao xét xử giám đốc thẩm hủy bản án dân sự phúc thẩm nêu trên, hủy bản án dân sự sơ thẩm số 2408/2005/DSST ngày 03/11/2005 của Tòa án nhân dân thành phố Hồ Chí Minh giao hồ sơ vụ án cho Tòa án nhân dân thành phố Hồ Chí Minh xét xử sơ thẩm lại theo đúng quy định của pháp luật với nhận định :

Ngày 01/3/1993 bà Kim Anh chết không để lại di chúc. Như vậy, tính đến ngày 02/02/2004 (ngày nguyên đơn khi kiện yêu cầu chia thừa kế) thì thời hiệu khi kiện về chia thừa kế đối vô tài sản của bà Kim Anh đã chết, nhưng các thừa kế của bà Kim Anh đều thừa nhận di sản của bà Kim Anh chưa chia, thừa nhận về diện và hàng thừa kế, nên Tòa án cấp sơ thẩm và Tòa án cấp phúc thẩm xác định phần di sản của bà Kim Anh là tài sản chung của các thừa kế để chia là có căn cứ đúng quy định của pháp luật.

Quá trình giải quyết vụ án chị Tỵ xuất trình 2 bản di chúc gồm:

Di chúc do ông Nam lập ngày 10/10/1995 định đoạt về căn nhà 215A Nơ  Trang Long, các đương sự đều thừa nhận di chúc này do ông Nam lập và đề nghị chia thừa kế căn nhà 215A Nơ Trang Long (phần của ông Nam) theo di chúc nêu trên. Do đó, Tòa án cấp sơ thẩm và Tòa án cấp phúc thẩm chấp nhận là có căn cứ đúng pháp luật.

Đôí với di chúc miệng của ông Nam: Thì do bị bệnh, nên hồi 01giờ 55 phút ngày 06/02/2002 trước mặt bà Trần Thị Ngọc Lang là bà Trần Thị Ngọc Hương, ông Nam đã thể hiện ý chí cua ông định đoạt căn nhà 179/2A Nơ Trang Long và chiếc xe ô tô Mercedes biển kiểm soát 52N-3060 do ông là chủ sở hữu. Hồi 10 giờ 10 phút cùng ngày, ông Nam chết và không thay đổi ý chí. Di chúc miệng của ông Nam được bà Trần Thị Ngọc Lang viết lại cùng ngày và bà Lang, bà Hương tên vô tư cách người làm chứng (chữ ký của bà Lang và bà Hương đã được ủy ban nhân dân phường xác nhận). Như vậy, di chúc miệng nêu trên của ông Nam được lập theo đúng qui định tại khoản 1 Điều 654 Bộ luật dân sự 1995 là hợp pháp. Do đó, Tòa án cấp sơ thẩm không chấp nhận di chúc này là không đúng, còn Tòa án cấp phúc thẩm căn cứ vào di chúc này để chia thừa kế là có cơ sở.

Về việc xác định quyền thừa kế của chị Kim Loan và chị Kim Cúc thì: Ngày 28/02/2002 tại Phòng công chứng Nhà nước thành phố Hồ Chí Minh chị Vũ Thị Kim Loan đã lập “Giấy từ chối nhận di sản", về nội dung: Tôi được thừa kế một phần trong căn nhà số 179/2A, phần còn lại số 215A Nơ Trang Long và một phần trị giá chiếc xe Mercedes... Nay tôi làm giấy này từ chối phần mà tôi được thừa hưởng của cha tôi trong căn nhà nêu trên cho em tôi là Vũ Thị Kim Linh... ), nhưng sau đó ngày 04/4/2005 (trước khi xét xử sơ thẩm vụ án) chị Vũ Thị Kim Loan có văn bản (được Tổng lãnh sự quán Việt Nam tại Hoa Kỳ xác nhận) hủy bỏ "Giấy từ chối nhận di sản" nêu trên; tiếp đó ngày 18/10/2005 tại 1 Phòng công chứng Nhà nước thành phố Hồ Chí Minh chị Loan lập hợp đồng uỷ quyền cho chị Vũ Thị Kim Liên thay mặt chị Loan tham gia tô tụng và quản lý phần tài sản mà chị được chia thừa kế. Như vậy, tuy ngày 28/02/2002 chị Loan ký "Giấy từ chối nhận di sản " có nội dung chị Loan nhường kỷ phần thừa kế của mình cho chị Linh, nhưng việc nhưng kỷ phần thừa kế chưa hoàn thành vì ký phần thừa kế mà chị Loan nhường cho chị Linh chưa được xác định (chưa được chia theo bản án có hiệu lực pháp luật). Thực tế, chị Loan cũng chưa được nhận tài sản được chia để chuyển giao cho chị Linh, nhưng chị Loan đã hủy bỏ việc nhường ký phần cho chị Linh. Do vậy, Tòa án cấp sơ thẩm xác định chị Loan không nhường kỷ phần thừa kế cho chị Linh là có căn cứ, Tòa án cấp phúc thẩm xác định việc nhường kỷ phần thừa kế của chị Loan đã hoàn thành, từ đó không chấp nhận yêu cầu của chị Loan được thừa kế không có cơ sở. Mặt khác, theo nội dung "Giấy từ chối nhận di sản" nêu trên thì chị Loan chỉ nhường cho chị Linh kỷ phần thừa kế mà chỉ Loan sẽ được hưởng từ tài sản của ông Nam mà không thể hiện có việc nhường phần tài sản chị Loan sẽ được nhận từ việc chia tài sản của bà Kim Anh, nhưng Toà án cấp phúc thẩm lại giao cho chị Linh cả phần tài sản mà chị Loan được chia từ tài sản của bà Kim Anh là không đúng.

 Đối và chị Vũ Thị Kim Cúc thì ngày 06/01/2003 chủ Vũ Thị Kim Cúc viết "Đơn đồng ý" (có xác nhận của ủy ban nhân dân phường 12 , quận Bình Thạnh, thành phố Hồ Chí Minh) với nội dung: “ Tôi là đồng sở hữu của căn nhà số 215A Nơ Trang Long- là di sản của ông Vũ Vân Nam để lại. Nay tôi đồng ý giao quyền sở hữu căn nhà số215A cho chị tôi là Vũ Thị Kim Linh” (BLI6). Như vậy, bằng đơn trên thì chị Cúc đã nhường kỷ phần mà chị được hưởng cho chị Linh, tuy nhiên tại phiên tòa phúc thẩm chị Kim Cúc thay đổi chỉ đồng ý cho chị Kim Linh kỷ phần thừa kế mà chị cúc Sẽ được thừa kế từ tài sản của ông Nam và không đồng ý cho chị Linh phần tài sản chị Cúc sẽ được nhận từ tài sản của bà Kim Anh; lẽ ra, phải chấp nhận sự thay đổi ý chí của chị Cúc, từ đó ghi nhận sự tự nguyện của chị Cúc cho chị Linh kỷ phần thừa kế mà chị cúc được Chia từ tài sản của ông Nam và xác định chị Cúc có quyền sở hữu phần tài sản mà chị được chia từ phần tài sản của bà Kim Anh mới đúng. Tòa án cấp phúc thẩm cho rằng chị Cúc đã cho chị Linh toàn bộ tài sản mà chị được chia theo đơn đồng ý ngày 06/01/2003 là không đúng.

Ngoài ra, thực tế tài sản các đương sự có tranh chấp là căn nhà 215A và căn nhà 179/2A Nơ Trang Long, phường 12, quận Bình Thạnh, thành phố Hồ Chí Minh là chiếc xe ô tô biển kiểm soát 52N-3060. Khi giải quyết vụ án Tòa án cấp sơ thẩm thành lập Hội đông định giá để định giá nhà, đất có tranh chấp. Tuy nhiên, Hội đồng định giá lại xác định giá trị nhà đất tranh chấp bằng vàng, Tòa án cấp sơ thẩm và Tòa án cấp phúc thấm chia thừa kế cho những người thừa kế và buộc thanh toán chênh lệch bằng vàng là không đúng.

Hơn nữa, thực tế quan hệ pháp luật trong vụ án là “Tranh chấp về thừa kế tài sản”, Tòa án cấp sơ thẩm xác định quan hệ là 'Tranh chấp thừa kế” là không đúng quy định tại khoản 5 Điều 25 Bộ luật tố tụng dân sự, còn Tòa án cấp phúc thẩm tại xác định quan hệ là “Tranh chấp quyền sử dụng đất”, là sai; cần xác định lai cho đúng pháp luật khi xét xử lại vụ án.

Tại Thông báo số 3387/THA ngày 17/4/2009, Thi hành án dân sự thành phố Hồ Chí Minh cho biết đã tổ chức thi hành xong bản án dân sự phúc thẩm nêu trên, hiện nay Cơ quan Thi hành án chỉ còn giữ lại một phần tiền do các đương sự nộp để đảm bảo thanh toán các chi phí thi hành án.

Tại các lời khai ngày 10 và 18 tháng 02 năm 2009 chị Liên và chị Linh cho rằng các chị đã thi hành xong nghĩa vụ theo quyết định của bản án phúc thẩm, nên đề nghị giữ nguyên bản án phúc thẩm, riêng chị Cúc vẫn đề nghị Hội đồng Thẩm phán Tòa án nhân dân tối cao chấp nhận kháng nghị của Chánh án Tòa án nhân dân tối cao, xem xét để chị được nhận 217,679 lượng vàng SJC là phần chị được chia từ tài sản chung của mẹ chị.

Tại phiên tòa giám đốc thẩm, đại diện Viện Kiểm sát nhân dân tối cao đề nghị Hội đồng Thẩm phán Tòa án nhân dân tối cao xem xét để chấp nhận kháng nghị của Chánh án Tòa án nhân dân tối cao đối với quyết định giải quyết về quyền lợi của chị Vũ Thị Kim Cúc.

XÉT THẤY:

Sau khi xét xử phúc thẩm, chị Vũ Thị Kim Liên, chị Vũ Thị Kim Linh và chị Vũ Thị Kim Cúc khiếu nại. Tuy nhiên, trong quá trình thi hành án chị Liên, chị Linh đã đồng ý và thi hành xong theo quyết định của bản án phúc thẩm và không có khiếu nại; chỉ có chị Cúc giữ nguyên đề nghị xem xét giải quyết đảm bảo quyền lợi cho chị. Do đó, Hội đồng Thẩm phán Tòa án nhân dân tối cao chỉ xem xét đối với các quyết định của Tòa án cấp sơ thẩm và Tòa án cấp phúc thẩm có liên quan đến quyền lợi của chị Cúc.

Căn cứ các tài liệu có trong hồ sơ vụ án thì vợ chồng ông Vũ Vân Nam và bà Võ Thị Kim Anh có 6 người con chung là chị Vũ Thị Kim Loan, chị Vũ Thị Kim Liên, chị Vũ Thị Kim Linh, chị Vũ Thị Kim Cúc, chị Vũ Thị Kim Tỵ và anh Vũ Vân Trung. Ngoài ra, ông Nam còn chung sống với bà Nguyễn Thị Kim Loan có 3 người con là anh Trần Thế Hùng, chị Trần Thị Bích Phương và chị Trần Thị Bích Hạnh. Tài sản chung mà ông Nam và bà Kim Anh tạo lập được là căn nhà 215A Nơ Trang Long, quận Bình Thạnh, thành phố Hồ Chí Minh. Bà Kim Anh chết ngày 01/3/1993 không để lại di chúc; sau khi bà Kim Anh chết, ông Nam tạo lập thêm được căn nhà số 179/2A Nơ Trang Long, 01 xe ô tô 4 chỗ hiệu Mercedes và một số đồ dùng sinh hoạt. Ngày 10/10/1995, ông Nam có di chúc chia căn nhà 215 A Nơ Trang Long cho các con; lúc 1h55 phút ngày 06/02/2002 ông Nam di chúc miệng chia căn nhà 179/2A Nơ Trang Long và chiếc xe ô tô, ông Nam chết lúc 10h cùng ngày.

Như vậy bà Kim Anh chết năm 1993, ông Nam chết năm 2002, nên theo quy định của pháp luật thì ngày 02/02/2004 nguyên đơn khởi kiện yêu cầu chia thừa kế tài sản của: ông Nam và bà Kim Anh là còn thời hiệu khởi kiện về thừa kế tài sản của ông Nam; đối với tài sản của bà Kim Anh (là 1/2 căn nhà 215 A Nơ Trang Long) thì thời hiệu khởi kiện về thừa kế đã hết; tuy nhiên, những người thừa kế của bà Kim Anh đều thừa nhận tài sản của bà Kim Anh để lại chưa chia và không có tranh chấp về diện và hàng thừa kế, nên tài sản của bà Kim Anh chuyển thành tài sản chung của các đồng thừa kế để chia tài sản chung theo quy định tại Nghị quyết số02/2004/NQ-HĐTP ngày 10/8/2004 của Hội đồng Thẩm phán Tòa án nhân dân tối cao. Do vậy, đối với căn nhà 215A Nơ Trang Long thì Chị Vũ Thị Kim Cúc được nhận một phần từ việc chia tài sản của bà Kim Anh và một phần từ việc chia thừa kế tài sản của ông Nam. Ngày 06/01/2003 chị Cúc có "Đơn đồng ý" với nội dung: “ Tôi là đồng sở hữu của căn nhà số215A Nơ Trang Long- là di sản của ông Vũ Vân Nam để lại. Nay tôi đồng ý giao quyền sở hữu căn nhà số215A cho chị tôi là Vũ Thị Kim Linh”(đơn trên có xác nhận của ủy ban nhân dân phường 12, quận Bình Thạnh, thành phố Hồ Chí Minh). Xem xét đơn trên thấy rằng chị Cúc chỉ tự nguyện nhường cho chị Linh phần tài sản chị sẽ được nhận từ việc chia thừa kế tài sản của ông Nam mà không nhường phần tài sản chị sẽ được nhận từ việc chia tài sản của mẹ là bà Kim Anh. Tại phiên tòa phúc thẩm, chị Cúc cũng khẳng định chị chỉ nhường cho chị Linh phần tài sản được chia thừa kế từ tài sản của cha là ông Nam. Trong trường hợp này, lẽ ra, cần xác định chị Cúc chỉ nhường cho chị Linh hưởng phần tài sản chị Cúc sẽ được nhận từ việc chia thừa kế tài sản của ông Nam, còn phần tài sản chị Cúc sẽ được nhận từ việc chia tài sản của bà Kim Anh thì chị Cúc vẫn là người có quyền sở hữu mới đúng. Tòa án cấp sơ thẩm và Tòa án cấp phúc thẩm xác định chị Cúc đã nhường cho chị Linh toàn bộ tài sản chị được thừa kế của cha là ông Nam và phần được chia từ tài sản của mẹ là bà Kim Anh là không đúng, không đảm bảo được quyền lợi của chị Cúc.

Bởi lẽ trên, căn cứ vào khoản 3 Điều 291; khoản 3 Điều 297 và Điều 299 Bộ luật tố tụng dân sự.

QUYẾT ĐỊNH:                   

1. Hủy bản án dân sự phúc thâm số 14/2006/DSPT ngày 15/02/2006 của Tòa phúc thẩm Tòa án nhân dân tối cao tại thành phố Hồ Chí Minh và hủy bản án dân sự sơ thẩm số 2408/2005/DSST ngày 03/11/2005 của Tòa án nhân dân thành phố Hồ Chí Minh (phần quyết định giải quyết về số tài sản chị Vũ Thị Kim Cúc được nhận từ việc chia tài sản của bà Kim Anh) về vụ án: "Tranh chấp về thừa kế tài sản” giữa nguyên đơn là chị Vũ Thị Kim Tỵ với bị đơn là chị Vũ Thị Kim Liên và người có quyền lợi, nghĩa vụ liên quan là chị Vũ Thị Kim Loan, chị Vũ Thị Kim Linh, anh Vũ Vân Trung, chị Vũ Thị Kim Cúc, anh Trần Thế Hùng, chị Trần Thị Bích Phương, chị Trần Thị Bích Hạnh.

2. Giao hồ sơ vụ án cho Tòa án nhân dân thành phố Hồ Chí Minh giải quyết lại về số tài sản chị Vũ Thị Kim Cúc được nhận từ việc chia tài sản của bà Kim Anh theo đứng qui định của pháp luật.