Người nước ngoài đang làm việc tại Việt nam theo giấy phép lao động đang đóng BHXH tại nước ngoài có được miễn đóng BHXH tại Việt nam không? Nếu NSDLĐ không đóng BHXH bắt buộc tại Việt nam cho NLĐ nước ngoài có bị xử phạt?
Người nước ngoài đang làm việc tại Việt nam theo giấy phép lao động đang đóng BHXH tại nước ngoài có được miễn đóng BHXH tại Việt nam không?
Căn cứ tại Luật Bảo hiểm xã hội 2014 quy định về đối tượng tham gia bảo hiểm xã hội bắt buộc gồm:
- Người lao động là công dân Việt Nam thuộc đối tượng tham gia bảo hiểm xã hội bắt buộc, bao gồm:
+ Người làm việc theo hợp đồng lao động không xác định thời hạn, hợp đồng lao động xác định thời hạn, hợp đồng lao động theo mùa vụ hoặc theo một công việc nhất định có thời hạn từ đủ 03 tháng đến dưới 12 tháng, kể cả hợp đồng lao động được ký kết giữa người sử dụng lao động với người đại diện theo pháp luật của người dưới 15 tuổi theo quy định của pháp luật về lao động;
+ Người làm việc theo hợp đồng lao động có thời hạn từ đủ 01 tháng đến dưới 03 tháng;
…
- Người lao động là công dân nước ngoài vào làm việc tại Việt Nam có giấy phép lao động hoặc chứng chỉ hành nghề hoặc giấy phép hành nghề do cơ quan có thẩm quyền của Việt Nam cấp được tham gia bảo hiểm xã hội bắt buộc theo quy định của Chính phủ.
Mặt khác, tại Nghị định 143/2018/NĐ-CP quy định về bảo hiểm xã hội bắt buộc đối với người lao động là công dân nước ngoài làm việc tại Việt Nam, trong đó đối tượng áp dụng gồm:
- Người lao động là công dân nước ngoài làm việc tại Việt Nam thuộc đối tượng tham gia bảo hiểm xã hội bắt buộc khi có giấy phép lao động hoặc chứng chỉ hành nghề hoặc giấy phép hành nghề do cơ quan có thẩm quyền của Việt Nam cấp và có hợp đồng lao động không xác định thời hạn, hợp đồng lao động xác định thời hạn từ đủ 01 năm trở lên với người sử dụng lao động tại Việt Nam.
- Người lao động quy định tại trường hợp nêu trên không thuộc đối tượng tham gia bảo hiểm xã hội bắt buộc theo quy định tại Nghị định này khi thuộc một trong các trường hợp sau:
+ Di chuyển trong nội bộ doanh nghiệp theo quy định tại khoản 1 Điều 3 của Nghị định số 11/2016/NĐ-CP ngày 03 tháng 02 năm 2016 của Chính phủ quy định chi tiết thi hành một số điều của Bộ luật Lao động về lao động nước ngoài làm việc tại Việt Nam;
+ Người lao động đã đủ tuổi nghỉ hưu theo quy định tại khoản 1 Điều 187 của Bộ luật Lao động.
Theo đó, Chỉ có 2 trường hợp người lao động không thuộc đối tượng tham gia bảo hiểm xã hội bắt buộc gồm Di chuyển trong nội bộ doanh nghiệp và Người lao động đã đủ tuổi nghỉ hưu theo quy định.
Không có quy định loại trừ nào đối với trường hợp đã tham gia BHXH tại nước ngoài.
Như vậy, nếu không thuộc trường hợp không thuộc đối tượng tham gia bảo hiểm xã hội bắt buộc nêu trên, NLĐ nước ngoài vẫn phải tham gia BHXH tại Việt Nam.
Nếu NSDLĐ không đóng BHXH bắt buộc tại Việt nam cho NLĐ nước ngoài có bị xử phạt?
Căn cứ điểm Điều 39 Nghị định 12/2022/NĐ-CP quy định hành vi trốn đóng bảo hiểm xã hội bắt buộc, bảo hiểm thất nghiệp nhưng chưa đến mức truy cứu trách nhiệm hình sự sẽ phạt tiền từ 50.000.000 đồng đến 75.000.000 đồng đối với người sử dụng lao động.
Ngoài ra, phải thực hiện iện pháp khắc phục hậu quả
- Buộc NSDLĐ đóng đủ số tiền bảo hiểm xã hội bắt buộc, bảo hiểm thất nghiệp phải đóng cho cơ quan bảo hiểm xã hội.
- Buộc NSDLĐ nộp khoản tiền lãi bằng 02 lần mức lãi suất đầu tư quỹ bảo hiểm xã hội bình quân của năm trước liền kề tính trên số tiền, thời gian chậm đóng, không đóng, trốn đóng, chiếm dụng tiền đóng;
Nếu không thực hiện thì theo yêu cầu của người có thẩm quyền, ngân hàng, tổ chức tín dụng khác, kho bạc nhà nước có trách nhiệm trích từ tài khoản tiền gửi của người sử dụng lao động để nộp số tiền chưa đóng, chậm đóng và khoản tiền lãi của số tiền này tính theo lãi suất tiền gửi không kỳ hạn cao nhất của các ngân hàng thương mại nhà nước công bố tại thời điểm xử phạt vào tài khoản của cơ quan bảo hiểm xã hội đối với những hành vi vi phạm từ 30 ngày trở lên.
Lưu ý: mức phạt quy định nêu trên chỉ là mức phạt đối với cá nhân. Mức phạt tiền đối với tổ chức sẽ bằng 02 lần mức phạt đối với cá nhân.
Như vậy, NSDLĐ nếu không đóng BHXH cho NLĐ nước ngoài thì sẽ bị phạt tiền từ 100.000.000 đồng đến 150.000.000 đồng. Bên cạnh đó còn phải thực hiện biện pháp khắc phục hậu quả như trên.
