Chuyện nhà xe “nhồi nhét” khách ngày Tết để kiếm thêm thu nhập đã không còn là chuyện hiếm. Đây có phải hành vi vi phạm pháp luật? Vi phạm sẽ bị xử phạt ra sao? Người dân có thể làm gì?
(1) Chở quá số người quy định có vi phạm pháp luật không?
Như đã nói ở trên, những dịp lễ, Tết, đặc biệt là vào kỳ nghỉ Tết Nguyên đán hàng năm. Bất chấp việc gây nguy hiểm cho hàng khách và lực lượng CSGT tổ chức kiểm tra rất nghiêm ngặt nhưng các nhà xe vẫn cố tình thực hiện các hành vi vi phạm pháp luật để đẩy mạnh doanh thu của như: tăng “khống” giá vé, phóng nhanh vượt ẩu,... Hay đặc biệt là hành vi “nhồi nhét” khách. Mà tại Điều 68 Luật Giao thông đường bộ 2008 có quy định người vận tải, người lái xe khách phải chấp hành các quy định như:
“Không chở hành khách, hành lý, hàng hóa vượt quá trọng tải, số người theo quy định.”
Thế nên, hành vi chở khách quá số lượng là một trong những hành vi bị pháp luật nghiêm cấm. Trường hợp xảy ra vi phạm sẽ bị xử phạt theo quy định.
(2) “Nhồi nhét” khách dịp Tết bị xử phạt như thế nào?
Theo Điều 23 Nghị định 100/2019/NĐ-CP được sửa đổi, bổ sung bởi Nghị định 123/2021/NĐ-CP quy định về mức xử phạt như sau:
- Phạt tiền từ 400 ngàn đồng đến 600 ngàn đồng trên mỗi người vượt quá quy định được phép chở của phương tiện nhưng tổng mức phạt không vượt quá 75 triệu đồng đối với người điều khiển xe ôtô chở hành khách, ôtô chở người (trừ xe buýt) chạy tuyến có cự ly nhỏ hơn 300 km thực hiện hành vi vi phạm:
+ Chở quá từ 02 người trở lên trên xe đến 9 chỗ.
+ Chở quá từ 03 người trở lên trên xe 10 chỗ đến xe 15 chỗ.
+ Chở quá từ 04 người trở lên trên xe 16 chỗ đến xe 30 chỗ.
+ Chở quá từ 05 người trở lên trên xe trên 30 chỗ.
- Phạt tiền từ 01 triệu đồng đến 02 triệu đồng trên mỗi người vượt quá quy định được phép chở của phương tiện nhưng tổng mức phạt tiền tối đa không vượt quá 75 triệu đồng đồng đối với người điều khiển xe ôtô chở hành khách chạy tuyến có cự ly lớn hơn 300 km thực hiện hành vi vi phạm:
+ Chở quá từ 02 người trở lên trên xe đến 9 chỗ.
+ Chở quá từ 03 người trở lên trên xe 10 chỗ đến xe 15 chỗ.
+ Chở quá từ 04 người trở lên trên xe 16 chỗ đến xe 30 chỗ.
+ Chở quá từ 05 người trở lên trên xe trên 30 chỗ.
Ngoài ra, theo quy định tại Khoản 8 Điều 23 Nghị định 100/2019/NĐ-CP được sửa đổi, bổ sung bởi Nghị định 123/2021/NĐ-CP thì trường hợp ôtô chở khách, chở người vượt trên 50% - 100% số người quy định được phép chở còn bị tước quyền sử dụng Giấy phép lái xe từ 01 đến 03 tháng; vượt trên 100% số người bị tước quyền sử dụng Giấy phép lái xe từ 03 đến 05 tháng. Đồng thời, nhà xe còn buộc phải bố trí phương tiện khác để chở số hành khách vượt quá quy định được phép chở của phương tiện.
Như vậy, sẽ còn tùy thuộc vào số lượng hành khách vượt quá và cự ly của tuyến xe để làm căn cứ xử phạt đối với hành vi “nhồi nhét” khách dịp Tết. Tuy nhiên, mức xử phạt nêu trên không được vượt quá 75 triệu đồng. Ngoài ra, tài xế còn phải chịu hình thức phạt bổ sung là tước quyền sử dụng Giấy phép lái xe và buộc phải bố trí phương tiện khác để chở số hành khách vượt quá quy định.
(3) Người dân có thể phản ánh những bất cập qua đâu?
Để có thể tiếp nhận những phản ánh của người dân và có thể xử lý kịp thời thì vừa qua Ủy ban An toàn giao thông Quốc gia đã công bố đường dây nóng về Giao Thông vận tải đường bộ, cụ thể:
- Người dân phản ánh các thông tin về tình trạng quá tải tại nhà ga, bến xe; công tác bán vé, hành vi tăng giá vé quá quy định, chạy sai luồng tuyến, người dân liên hệ số điện thoại 1900.599.870 máy lẻ 2, của Phòng Quản lý Vận tải và Phương tiện Người lái - Cục Đường bộ Việt Nam.
- Phản ánh các bất cập về tổ chức giao thông, về đường sá, đèn tín hiệu, chở quá tải trọng, ùn tắc giao thông trên cao tốc và các quốc lộ, liên hệ số điện thoại 1900.599.870 máy lẻ 1, của Phòng Quản lý, Bảo trì Kết cấu Hạ tầng Giao thông - Cục Đường bộ Việt Nam.
- Người tham gia giao thông muốn phản ánh và được giải đáp thông tin về đường sắt, liên hệ số 0865367565 (Cục Đường sắt Việt Nam); về hàng không, liên hệ số 0916.562.119 (Cục Hàng không Việt Nam); về đường thủy, liên hệ số 0942.107.474 (Cục Đường thủy Nội địa); về hàng hải, liên hệ số 0914.689.576 (Cục Hàng hải Việt Nam).
- Để phản ánh chung về tình hình trật tự an toàn giao thông, tai nạn giao thông, người dân có thể liên hệ tới số điện thoại của Văn phòng Ủy ban An toàn Giao thông Quốc gia: 081.9115911.
- Ủy ban An toàn Giao thông Quốc gia đề nghị các địa phương công bố số điện thoại đường dây nóng về trật tự, an toàn giao thông của địa phương trên cổng thông tin điện tử của Ủy ban Nhân dân, Công an, Sở Giao thông vận tải tỉnh, thành phố trực thuộc trung ương để người dân có thể liên hệ, phản ánh các bất cập về trật tự, an toàn giao thông thuộc thẩm quyền địa phương xử lý.
Để tổng kết lại, “nhồi nhét” hành khách vào dịp Tết là hành vi bị pháp luật nghiêm cấm. Trường hợp để xảy ra vi phạm sẽ căn cứ vào số lượng hành khách vượt quá và cự ly của tuyến xe để đưa ra mức phạt hợp lý. Người dân có thể liên lạc qua đường dây nóng về Giao Thông vận tải đường bộ khi phát hiện nhà xe vi phạm để được kịp thời xử lý.