Nhiều người thường nghĩ chỉ phóng viên mới được cấp thẻ nhà báo, người quay phim, đạo diễn chương trình truyền hình thì không liên quan đến báo chí nên không được cấp thẻ nhà báo.
Vậy người quay phim, đạo diễn chương trình truyền hình có được cấp thẻ nhà báo không?
(1) Thẻ nhà báo là gì?
Theo quy định tại khoản 1 Điều 25 Luật Báo chí 2016, nhà báo là người hoạt động báo chí và được cấp thẻ nhà báo.
Như vậy, có thể hiểu thẻ nhà báo là tấm thẻ được cấp cho những người làm các công việc trong ngành báo chí và phát thanh viên truyền hình.
Để có thể hoạt động trong các lĩnh vực liên quan đến báo chí thì bắt buộc bạn phải có thẻ Nhà báo được cấp bởi những cơ quan có thẩm quyền.
(2) Người quay phim, đạo diễn chương trình truyền hình có được cấp thẻ nhà báo không?
Căn cứ vào quy định tại Điều 26 Luật Báo chí 2016, các đối tượng được xét cấp thẻ nhà báo bao gồm:
- Tổng giám đốc, phó tổng giám đốc, giám đốc, phó giám đốc, tổng biên tập, phó tổng biên tập cơ quan báo chí, thông tấn.
- Trưởng phòng (ban), phó trưởng phòng (ban) nghiệp vụ báo chí của cơ quan báo chí, thông tấn.
- Phóng viên, biên tập viên của cơ quan báo chí, thông tấn.
- Người quay phim, đạo diễn chương trình phát thanh, truyền hình (trừ phim truyện) của các đơn vị được cấp giấy phép hoạt động báo chí trong lĩnh vực phát thanh, truyền hình và sản xuất phim tài liệu của Nhà nước.
- Phóng viên, biên tập viên, người phụ trách công tác phóng viên, biên tập ở đài truyền thanh, truyền hình cấp huyện và tương đương.
- Người đã được cấp thẻ nhà báo nhưng được điều chuyển sang làm công việc khác vẫn tiếp tục có tác phẩm báo chí được sử dụng, được cơ quan báo chí xác nhận, được xét cấp thẻ nhà báo trong các trường hợp cụ thể sau:
+ Được điều động công tác tại các đơn vị không trực tiếp thực hiện nghiệp vụ báo chí của cơ quan báo chí;
+ Được điều chuyển sang làm công tác giảng dạy chuyên ngành báo chí tại các cơ sở giáo dục đại học theo quy định của Luật giáo dục đại học;
+ Được điều chuyển sang làm cán bộ chuyên trách tại hội nhà báo các cấp, trực tiếp làm công tác quản lý nhà nước về báo chí.
Như vậy, người quay phim, đạo diễn chương trình phát thanh, truyền hình (trừ người quay phim, đạo diễn chương trình phim truyện truyền hình) của đơn vị được cấp phép hoạt động báo chí trong lĩnh vực phát thanh, truyền hình và sản xuất phim tài liệu của Nhà nước cũng là đối tượng được xét cấp thẻ nhà báo.
(3) Điều kiện được xét cấp thẻ nhà báo là gì?
Để được xét cấp thẻ nhà báo, các đối tượng được cấp thẻ nhà báo ở mục (2) còn phải đáp ứng 04 điều kiện, tiêu chuẩn được xét cấp thẻ nhà báo được quy định tại Điều 27 Luật Báo chí 2016 như sau:
1- Là công dân Việt Nam, có địa chỉ thường trú tại Việt Nam;
2- Có bằng tốt nghiệp đại học trở lên; trường hợp là người dân tộc thiểu số đang thực hiện các ấn phẩm báo in, chương trình phát thanh, truyền hình, chuyên trang của báo điện tử bằng tiếng dân tộc thiểu số phải có bằng tốt nghiệp cao đẳng trở lên;
3- Đối với trường hợp cấp thẻ lần đầu, phải có thời gian công tác liên tục tại cơ quan báo chí đề nghị cấp thẻ từ 02 năm trở lên tính đến thời Điểm xét cấp thẻ, trừ tổng biên tập tạp chí khoa học và những trường hợp khác theo quy định của pháp luật;
4- Được cơ quan báo chí hoặc cơ quan công tác đề nghị cấp thẻ nhà báo.
Đối với đối tượng được xét cấp thẻ nhà báo là phóng viên, biên tập viên, người phụ trách công tác phóng viên, biên tập ở đài truyền thanh, truyền hình cấp huyện và tương đương, ngoài việc đáp ứng được các điều kiện, tiêu chuẩn trên (trừ điều kiện thứ 3) phải đáp ứng thêm các điều kiện sau đây:
- Là cộng tác viên thường xuyên của đài phát thanh và truyền hình tỉnh, thành phố trực thuộc trung ương
- Có ít nhất 12 tác phẩm báo chí đã được phát sóng trên đài phát thanh và truyền hình tỉnh, thành phố trực thuộc trung ương trong 01 năm tính đến thời điểm xét cấp thẻ
- Đối với trường hợp cấp thẻ lần đầu, phải có thời gian công tác liên tục tại đài truyền thanh, truyền hình cấp huyện và tương đương từ 02 năm trở lên tính đến thời điểm xét cấp thẻ;
- Được đài phát thanh và truyền hình tỉnh, thành phố trực thuộc trung ương đề nghị cấp thẻ nhà báo
Bên cạnh đó, có các trường hợp không được cấp thẻ nhà báo được quy định tại khoản 3 Điều 27 Luật Báo chí 2016, bao gồm:
- Không thuộc các đối tượng quy định tại Điều 26 của Luật Báo chí 2016
- Đã vi phạm quy định về đạo đức nghề nghiệp của người làm báo
- Đã bị xử lý kỷ luật từ hình thức khiển trách trở lên theo quy định của pháp luật về công chức, viên chức và pháp luật về lao động mà chưa hết thời hạn 12 tháng tính đến thời Điểm xét cấp thẻ
- Là đối tượng liên quan trong các vụ án chưa có kết luận của cơ quan nhà nước có thẩm quyền
- Đã bị kết tội bằng bản án đã có hiệu lực pháp luật của Tòa án mà chưa được xóa án tích
- Bị thu hồi thẻ nhà báo do vi phạm quy định của pháp luật mà thời gian thu hồi thẻ chưa quá 12 tháng kể từ ngày ra quyết định đến thời Điểm xét cấp thẻ.
Có thể thấy, làm nhà báo là một công việc đòi hỏi có trình độ, có sự am hiểu, hiểu biết nhất định về một số lĩnh vực. Người được cấp thẻ nhà báo cũng phải đáp ứng được các yêu cầu về chuyên môn, đạo đức nghề nghiệp để có thể hành nghề.