Người không có quyền hưởng di sản là những người đáng lẽ được hưởng di sản theo pháp luật hoặc theo di chúc nhưng do họ đã có một số hành vi trái pháp luật, trái đạo đức xã hội nghiêm trọng tới mức pháp luật xác định họ không xứng đáng được hưởng di sản nữa.
Theo quy định tại Điều 621 BLDS 2015, người không có quyền hưởng di sản bao gồm những trường hợp sau:
- Người bị kết án về hành vi cố ý xâm phạm tính mạng, sức khỏe hoặc về hành vi ngược đãi nghiêm trọng, hành hạ người để lại di sản, xâm phạm nghiêm trọng danh dự, nhân phẩm của người đó;
- Người vi phạm nghiêm trọng nghĩa vụ nuôi dưỡng người để lại di sản;
- Người bị kết án về hành vi cố ý xâm phạm tính mạng người thừa kế khác nhằm hưởng một phần hoặc toàn bộ phần di sản mà người thừa kế đó có quyền hưởng;
- Người có hành vi lừa dối, cưỡng ép hoặc ngăn cản người để lại di sản trong việc lập di chúc; giả mạo di chúc, sửa chữa di chúc, hủy di chúc, che giấu di chúc nhằm hưởng một phần hoặc toàn bộ di sản trái với ý chí của người để lại di sản.
Như vậy, khi một người rơi vào ít nhất một trong những trường hợp nêu trên thì họ sẽ bị tước quyền thừa kế. Tuy nhiên, nhằm tôn trọng quyền định đoạt của người để lại di sản nên pháp luật dân sự đã quy định những người thừa kế rơi vào hoàn cảnh như trên sẽ vẫn được hưởng thừa kế theo di chúc nếu người để lại di sản đã biết hành vi của những người đó, nhưng vẫn cho họ hưởng di sản theo di chúc (khoản 2 Điều 621 BLDS 2015).
