Người đánh nữ sinh sau va chạm có chịu trách nhiệm hình sự do say xỉn?

Thanh niên đánh nữ sinh sau tai nạn - Ảnh internet

Chiều 8-12-2020, đại diện Công an TP Thủ Dầu Một (Bình Dương) cho hay Công an phường Tương Bình Hiệp đang khẩn trương lấy lời khai Lê Tấn Thành (29 tuổi) để điều tra hành vi đánh nữ sinh sau tai nạn giao thông.

Thành là người đã lên gối, đá, đấm dã man một nữ sinh sau khi xảy ra va chạm giao thông chiều 7-12. Toàn bộ sự việc được camera an ninh của người dân ghi lại và sau đó tung lên mạng gây ra làn sóng phẫn nộ trước hành vi hung hãn trên. Thành đã thừa nhận hành vi đánh nữ sinh đi xe đạp điện. Theo Thành, lúc đó có uống rượu và đã "xỉn rồi".

Thanh niên đánh nữ sinh sau tai nạn có bị hạn chế năng lực hành vi do say xỉn?

Theo quy định tại khoản 1 Điều 24 Bộ luật dân sự 2015 về hạnh chế năng lực hành vi dân sự như sau:

"1. Người nghiện ma túy, nghiện các chất kích thích khác dẫn đến phá tán tài sản của gia đình thì theo yêu cầu của người có quyền, lợi ích liên quan hoặc của cơ quan, tổ chức hữu quan, Tòa án có thể ra quyết định tuyên bố người này là người bị hạn chế năng lực hành vi dân sự.

Tòa án quyết định người đại diện theo pháp luật của người bị hạn chế năng lực hành vi dân sự và phạm vi đại diện."

Theo quy định tại Điều 21 Bộ luật hình sự 2015:

"Điều 21. Tình trạng không có năng lực trách nhiệm hình sự

Người thực hiện hành vi nguy hiểm cho xã hội trong khi đang mắc bệnh tâm thần, một bệnh khác làm mất khả năng nhận thức hoặc khả năng điều khiển hành vi của mình, thì không phải chịu trách nhiệm hình sự."

Rượu, bia hoặc chất kích thích mạnh khác khi sử dụng dẫn đến mất khả năng nhận thức hoặc điều khiển hành vi một cách tức thời hoặc không có tính chất như bệnh kinh niên, mãn tính, bệnh hiểm nghèo mà có cơ sở y tế xác định không do các yếu tố nếu trên.

Do đó, trong trường hợp người thanh niên sử dụng rượu bia không thuộc trường hợp bị hạn chế năng lực hành vi dân sự mà đây là trường hợp mất khả năng nhận thức hoặc điều khiển hành vi một cách tức thời.

Đánh người sau khi sử dụng rượu, bia dẫn đến say xỉn có chịu trách nhiệm hình sự?

Tại Điều 13 Bộ luật hình sự 2015 quy định:

"Điều 13. Phạm tội do dùng rượu, bia hoặc chất kích thích mạnh khác

Người phạm tội trong tình trạng mất khả năng nhận thức hoặc khả năng điều khiển hành vi của mình do dùng rượu, bia hoặc chất kích thích mạnh khác, thì vẫn phải chịu trách nhiệm hình sự.”

Tội phạm là hành vi trái pháp luật hình sự, do người có năng lực trách nhiệm hình sự thực hiện, tức là người phạm tội phải là người có khả năng nhận thức và điều khiển hành vi của mình trong khi thực hiện tội phạm. Hành vi phạm tội trong tình trạng dùng rượu, bia hoặc chất kích thích mạnh khác thì vẫn phải chịu trách nhiệm hình sự.

Trong tình trạng say do rượu, bia người say rượu, bia có thể bị giảm sút hoặc mất hoàn toàn năng lực nhận thức và điều khiển hành vi trong một khoảng thời gian nhất định.

Tuy nhiên, người say do dùng rượu, bia hoặc chất kích thích mạnh khác được cho là đã tự đặt mình vào tình trạng say. Họ đã tự tước bỏ năng lực nhận thức và điều khiển hành vi của mình. Không giống như việc mắc bệnh tâm thần, bệnh khác, người bệnh không thể phòng tránh được; việc say rượu, bia hoặc do dùng chất kích thích khác có thể phòng tránh trước.

Pháp luật hình sự cũng không coi việc “say rượu, bia hoặc say do dùng các chất kích thích mạnh khác” là tình tiết giảm nhẹ trách nhiệm hình sự. Trái lại, đây còn được quy định là tình tiết tăng nặng trách nhiệm hình sự trong một số tội phạm.

Do đó, thanh niên có sử dụng rượu bia sau khi gây tai nạn còn đánh nữ sinh một cách dã man, gây bức xúc cho dư luận xã hội thì sẽ chịu trách nhiệm trước pháp luật.