Nhà ở xã hội là một hình thức hỗ trợ về nhà ở cho người có thu nhập thấp, người có công và đối tượng khó khăn cần được trợ giúp để có nơi ở an cư lập nghiệp. Tuy nhiên, người đã có đất nhưng chưa có nhà ở thì có được hưởng chính sách nhà ở xã hội hay không?
1. Những ai được hỗ trợ về nhà ở xã hội?
Căn cứ Điều 49 Luật Nhà ở 2014 quy định các đối tượng được hưởng chính sách hỗ trợ về nhà ở xã hội nếu đáp ứng điều kiện được hỗ trợ thì được hưởng chính sách hỗ trợ về nhà ở xã hội:
(1) Người có công với cách mạng theo quy định của pháp luật về ưu đãi người có công với cách mạng.
(2) Hộ gia đình nghèo và cận nghèo tại khu vực nông thôn.
(3) Hộ gia đình tại khu vực nông thôn thuộc vùng thường xuyên bị ảnh hưởng bởi thiên tai, biến đổi khí hậu.
(4) Người thu nhập thấp, hộ nghèo, cận nghèo tại khu vực đô thị.
(5) Người lao động đang làm việc tại các doanh nghiệp trong và ngoài khu công nghiệp.
(6) Sĩ quan, hạ sĩ quan nghiệp vụ, hạ sĩ quan chuyên môn kỹ thuật, quân nhân chuyên nghiệp, công nhân trong cơ quan, đơn vị thuộc công an nhân dân và quân đội nhân dân.
(7) Cán bộ, công chức, viên chức theo quy định của pháp luật về cán bộ, công chức, viên chức.
(8) Các đối tượng đã trả lại nhà ở công vụ.
(9) Học sinh, sinh viên các học viện, trường đại học, cao đẳng, dạy nghề; học sinh trường dân tộc nội trú công lập được sử dụng nhà ở trong thời gian học tập.
(10) Hộ gia đình, cá nhân thuộc diện bị thu hồi đất và phải giải tỏa, phá dỡ nhà ở theo quy định của pháp luật mà chưa được Nhà nước bồi thường bằng nhà ở, đất ở.
2. Được hỗ trợ chính sách nhà ở xã hội theo hình thức nào?
Theo Điều 50 Luật Nhà ở 2014 có nêu hình thức thực hiện chính sách hỗ trợ về nhà ở xã hội do Nhà nước hỗ trợ được thực hiện cho các đối tượng được hỗ trợ bao gồm:
- Hỗ trợ giải quyết cho thuê, cho thuê mua, bán nhà ở xã hội cho các đối tượng quy định tại số (1), (4), (5), (6), (7), (8) và (10); đối với đối tượng số (9) thì chỉ được thuê nhà ở xã hội.
- Hỗ trợ theo các chương trình mục tiêu về nhà ở để đối tượng quy định tại số (1), (2) và (3) xây dựng mới hoặc cải tạo, sửa chữa nhà để ở.
- Hỗ trợ giao đất ở có miễn, giảm tiền sử dụng đất theo quy định của pháp luật về đất đai hoặc tặng nhà ở cho đối tượng quy định tại số (1), (2) và (3).
- Hỗ trợ cho vay vốn ưu đãi của Nhà nước thông qua Ngân hàng chính sách xã hội, tổ chức tín dụng do Nhà nước chỉ định để các đối tượng quy định tại số (1), (4), (5), (6), (7) xây dựng mới hoặc cải tạo, sửa chữa nhà để ở.
3. Điều kiện để được hỗ trợ chính sách về nhà ở
10 đối tượng được Nhà nước quy định được hưởng chính sách về xã hội cần đáp ứng các điều kiện được hưởng chính sách hỗ trợ về nhà ở xã hội tại Điều 51 Luật Nhà ở 2014 sau đây:
- Đối với các trường hợp số (1) thì phải đáp ứng các điều kiện về nhà ở, cư trú, thu nhập theo quy định sau đây:
+ Chưa có nhà ở thuộc sở hữu của mình, chưa được mua, thuê hoặc thuê mua nhà ở xã hội, chưa được hưởng chính sách hỗ trợ nhà ở, đất ở dưới mọi hình thức tại nơi sinh sống, học tập hoặc có nhà ở thuộc sở hữu của mình nhưng diện tích nhà ở bình quân đầu người trong hộ gia đình thấp hơn mức diện tích nhà ở tối thiểu do Chính phủ quy định theo từng thời kỳ và từng khu vực.
+ Phải có đăng ký thường trú tại tỉnh, thành phố trực thuộc trung ương nơi có nhà ở xã hội; trường hợp không có đăng ký thường trú thì phải có đăng ký tạm trú từ một năm trở lên tại tỉnh, thành phố này, trừ trường hợp thuộc đối tượng số (9).
+ Đối với đối tượng quy định tại số (4), (5), (6) và (7) thì phải thuộc diện không phải nộp thuế thu nhập thường xuyên theo quy định của pháp luật về thuế thu nhập cá nhân; trường hợp là hộ nghèo, cận nghèo thì phải thuộc diện nghèo, cận nghèo theo quy định của Thủ tướng Chính phủ. Đối với đối tượng quy định tại số (1), (8), (9) và (10) thì không yêu cầu phải đáp ứng điều kiện về thu nhập theo quy định tại điểm này.
- Đối với trường hợp quy định tại khoản 2 và khoản 3 Điều 50 Luật Nhà ở 2014 thì phải đáp ứng điều kiện theo quy định tại quyết định phê duyệt chương trình mục tiêu về nhà ở tương ứng của cơ quan nhà nước có thẩm quyền.
- Đối với trường hợp quy định tại khoản 4 Điều 50 Luật Nhà ở 2014 thì phải đáp ứng điều kiện về nhà ở, cư trú theo quy định sau đây:
+ Có đất ở nhưng chưa có nhà ở hoặc có nhà ở nhưng nhà ở bị hư hỏng, dột nát.
+ Có đăng ký thường trú tại địa phương nơi có đất ở, nhà ở cần phải xây dựng mới hoặc cải tạo, sửa chữa.
Như vậy, đối với các đối tượng được Nhà nước hỗ trợ về nhà ở xã hội mà đã có đất nhưng đáp ứng các tiêu chí trên thì vẫn được hỗ trợ về nhà ở khi chưa có nhà ở.
