Theo khoản 5 điều 3 Luật Hôn nhân và gia đình 2014 quy định: “Kết hôn là là việc nam và nữ xác lập quan hệ vợ chồng với nhau theo quy định của Luật này về điều kiện kết hôn và đăng ký kết hôn”.
Theo đó, điều kiện kết hôn được quy định tại điều 8 Luật Hôn nhân và gia đình 2014 như sau:
“Điều 8. Điều kiện kết hôn
1. Nam, nữ kết hôn với nhau phải tuân theo các điều kiện sau đây:
a) Nam từ đủ 20 tuổi trở lên, nữ từ đủ 18 tuổi trở lên;
b) Việc kết hôn do nam và nữ tự nguyện quyết định;
c) Không bị mất năng lực hành vi dân sự;
d) Việc kết hôn không thuộc một trong các trường hợp cấm kết hôn theo quy định tại các điểm a, b, c và d khoản 2 Điều 5 của Luật này.
2. Nhà nước không thừa nhận hôn nhân giữa những người cùng giới tính.”
Từ quy định trên, có thể thấy điều kiện kết hôn phụ thuộc vào độ tuổi, sự tự nguyện, không thuộc trường hợp cấm kết hôn và không bị mất năng lực hành vị dân sự. Vậy nếu một người bị bệnh tâm thần thì có được kết hôn không?
Theo khoản 1 điều 22 Bộ luật Dân sự 2015 định nghĩa người mất năng lực hành vi dân sự như sau: “Khi một người do bị bệnh tâm thần hoặc mắc bệnh khác mà không thể nhận thức, làm chủ được hành vi thì theo yêu cầu của người có quyền, lợi ích liên quan hoặc của cơ quan, tổ chức hữu quan, Tòa án ra quyết định tuyên bố người này là người mất năng lực hành vi dân sự trên cơ sở kết luận giám định pháp y tâm thần”. Như vậy, người mất năng lực hành vi dân sự phải là người bị tâm thần hoặc mắc bệnh khác mà không thể nhận thức, làm chủ hành vi và phải được Tòa án ra quyết định tuyên bố mất năng lực hành vi dân sự.
Trường hợp này, nếu người bị tâm thần không có quyết định tuyên bố mất năng lực hành vi dân sự của Toà án thì sẽ được kết hôn nếu thỏa thêm các điều kiện kết hôn còn lại của điều 8 Luật Hôn nhân và gia đình 2014. Ngược lại, nếu đã có quyết định tuyên bố mất năng lực hành vi dân sự của Toà án thì sẽ không được kết hôn theo quy định.
