Nghĩa trang là gì? Quy định về nguyên tắc đối với hoạt động xây dựng, quản lý, sử dụng nghĩa trang? Nghĩa trang không còn đất sử dụng thì xử lý như thế nào?
1. Nghĩa trang là gì?
Tại khoản 1 Điều 2 Nghị định 23/2016/NĐ-CP có định nghĩa về nghĩa trang là nơi táng người chết tập trung theo các hình thức táng khác nhau và được quản lý, xây dựng theo quy hoạch.
Theo đó, nghĩa trang phải được quy hoạch và xây dựng một cách có tổ chức, đảm bảo sự tôn nghiêm và trật tự, đáp ứng các tiêu chuẩn về môi trường và sức khỏe cộng đồng. Việc quản lý nghĩa trang cần tuân thủ các quy định pháp luật, bao gồm Luật Đất đai và Luật Bảo vệ môi trường, để bảo vệ quyền lợi của người dân và đảm bảo tính bền vững về môi trường. Nghĩa trang phải đáp ứng nhu cầu mai táng của người dân, cho phép thực hiện nhiều hình thức táng khác nhau theo phong tục, tập quán hoặc yêu cầu riêng của từng cá nhân, gia đình hoặc tôn giáo.
2. Quy định về nguyên tắc đối với hoạt động xây dựng, quản lý, sử dụng nghĩa trang?
Theo Điều 3 Nghị định 23/2016/NĐ-CP có quy định các nguyên tắc đối với hoạt động xây dựng, quản lý, sử dụng nghĩa trang như sau:
- Tất cả các nghĩa trang phải được quy hoạch. Việc quy hoạch, đầu tư xây dựng nghĩa trang tuân thủ pháp luật về quy hoạch, xây dựng, bảo vệ môi trường.
- Khuyến khích đầu tư xây dựng nghĩa trang phục vụ cho nhiều địa phương, sử dụng hình thức táng mới văn minh, hiện đại nhằm tiết kiệm tối đa đất, kinh phí xây dựng và đảm bảo yêu cầu môi trường và cảnh quan xung quanh.
- Việc quản lý đất nghĩa trang phải tuân thủ theo pháp luật về đất đai, tiết kiệm và hiệu quả; bảo đảm an toàn, an ninh và vệ sinh môi trường.
- Việc táng được thực hiện trong các nghĩa trang, trường hợp táng trong các khuôn viên nhà thờ, nhà chùa, thánh thất tôn giáo phải bảo đảm vệ sinh môi trường và được sự chấp thuận của Ủy ban nhân dân các cấp theo phân cấp của Ủy ban nhân dân cấp tỉnh.
- Việc táng phải phù hợp với tín ngưỡng, phong tục, tập quán tốt, truyền thống văn hóa và nếp sống văn minh hiện đại.
- Vệ sinh trong mai táng và vệ sinh trong xây dựng, quản lý, sử dụng nghĩa trang thực hiện theo quy định của Bộ Y tế.
- Chủ đầu tư xây dựng nghĩa trang có trách nhiệm quản lý, sử dụng nghĩa trang theo quy định của Nghị định này và các quy định hiện hành khác có liên quan.
- Các đối tượng bảo trợ xã hội khi chết được hỗ trợ chi phí mai táng theo quy định hiện hành.
- Người sử dụng dịch vụ nghĩa trang phải tuân thủ các quy định về quản lý, sử dụng nghĩa trang theo quy định của Nghị định này và các quy định hiện hành khác có liên quan.
- Cơ quan quản lý nhà nước về nghĩa trang theo phân cấp của Ủy ban nhân dân cấp tỉnh có trách nhiệm hướng dẫn, kiểm tra, giám sát công tác quản lý, sử dụng nghĩa trang; kiến nghị hoặc xử lý các vi phạm về quản lý, sử dụng nghĩa trang trên địa bàn theo thẩm quyền.
Theo đó, nguyên tắc đối với hoạt động xây dựng, quản lý, sử dụng nghĩa trang được thực hiện theo quy định trên.
3. Nghĩa trang không còn đất sử dụng thì xử lý như thế nào?
Tại Điều 11 Nghị định 23/2016/NĐ-CP có quy định về các trường hợp phải đóng cửa nghĩa trang và các nhiệm vụ buộc phải thực hiện khi đóng cửa nghĩa trang, cụ thể như sau:
- Các nghĩa trang phải đóng cửa khi không còn diện tích sử dụng, gây ô nhiễm môi trường và theo quy hoạch xây dựng hoặc quy hoạch nghĩa trang vùng tỉnh được cấp có thẩm quyền phê duyệt.
- Các nhiệm vụ phải thực hiện khi đóng cửa nghĩa trang:
+ Việc đóng cửa nghĩa trang do Ủy ban nhân dân cấp tỉnh hoặc Ủy ban nhân dân theo phân cấp và được thông báo công khai;
+ Khắc phục ô nhiễm môi trường trước khi đóng cửa nghĩa trang (nếu có);
+ Cải tạo, chỉnh trang lại hệ thống hạ tầng kỹ thuật, mộ chí và các công trình trong nghĩa trang, trồng cây xanh, thảm cỏ trong và xung quanh nghĩa trang;
+ Các nghĩa trang trong đô thị hoặc trong khu dân cư nông thôn phải có tường rào hoặc hàng rào cây xanh bao quanh với chiều cao đủ bảo đảm cho dân cư xung quanh không bị ảnh hưởng;
+ Đối với nghĩa trang nằm bên đường quốc lộ phải trồng cây xanh ngăn cách bảo đảm không ảnh hưởng tới mỹ quan, người tham gia giao thông.
Như vậy, theo quy định trên, trường hợp nghĩa trang không còn diện tích sử dụng thì sẽ buộc phải đóng cửa, ngừng thực hiện các hoạt động táng trong nghĩa trang.