Bộ Tài chính vừa chính thức đưa ra lấy ý kiến góp ý dự thảo Nghị quyết về biểu thuế bảo vệ môi trường với khá nhiều thay đổi về mức thuế suất của các mặt hàng, đặc biệt là xăng dầu.
Đề xuất tăng thuế 11 mặt hàng
Theo dự thảo, có 11 mặt hàng thuộc 4 nhóm hàng được đưa vào danh sách tăng thuế suất. Cụ thể, từ ngày 1-7-2018, mức thuế bảo vệ môi trường đối với các mặt hàng xăng dầu được đề xuất tăng lên kịch khung quy định của luật.
Xăng với khung mức thuế từ 1.000-4.000 đồng/lít, được đề nghị tăng từ 3.000 đồng/lít lên 4.000 đồng/lít. Dầu diesel có khung mức thuế từ 500-2.000 đồng/lít, đề nghị tăng từ 1.500 đồng/lít lên 2.000 đồng/lít; dầu mazut, dầu nhờn có khung mức thuế từ 300-2.000 đồng/lít, đề nghị tăng từ 900 đồng/lít lên 2.000 đồng/lít. Mỡ nhờn có khung mức thuế từ 300-2.000 đồng/kg. Mức thuế hiện hành là 900 đồng/kg. Đề nghị tăng từ 900 đồng/kg lên mức trần 2.000 đồng/kg. Các mức sau khi tăng đều là mức trần.
Bộ Tài chính cũng đề xuất tăng thuế bảo vệ môi trường mức kịch khung đối với nilon lên 50.000/kg thay vì mức thuế hiện hành là 40.000 đồng/kg. Tăng thuế bảo vệ môi trường đối với than đá do than là sản phẩm gây ô nhiễm môi trường nghiêm trọng khi sử dụng. Mức thuế đối với than antraxit dự kiến tăng từ 20.000 đồng/tấn lên 30.000 đồng/tấn; than nâu, than mỡ, than đá khác sẽ tăng từ 10.000 đồng/tấn lên 15.000 đồng/tấn. Dung dịch HCFC tăng lên 5.000 đồng/kg.
Nhiều lý do cần phải tăng thuế
Đối với mặt hàng khá nhạy cảm là xăng dầu, lý giải cho đề xuất tăng thuế, Bộ Tài chính cho rằng vì mức thuế nhập khẩu xăng dầu từ các nước đang được cắt giảm mạnh nên đã ảnh hưởng đến nguồn thu ngân sách, nhất là xăng dầu nhập từ Trung Quốc, Hàn Quốc (xăng dầu nhập khẩu từ thị trường ASEAN và Trung Quốc chiếm tỷ lệ lớn (trên 60%).
Bộ Tài chính cho rằng: Do thực hiện cắt giảm mức thuế nhập khẩu theo các hiệp định thương mại tự do nên số thu từ hoạt động nhập khẩu xăng dầu liên tục giảm qua các năm. Cụ thể: Số thu năm 2016 từ ASEAN là 5,8 nghìn tỷ đồng, giảm 57% so với năm 2015 (13,5 nghìn tỷ đồng); từ Trung Quốc là 898 tỷ đồng, giảm 76% so với năm 2015 (3.712 tỷ đồng). Năm 2017, số thu từ hoạt động nhập khẩu xăng dầu từ các thị trường này tiếp tục giảm, trong đó từ ASEAN giảm 97% so với năm 2016.
Hơn thế nữa, theo Bộ Tài chính, hiện nay, giá bán lẻ xăng dầu ở Việt Nam cơ bản đang thấp hơn so với các nước có chung đường biên giới nói riêng và nhiều nước khác trong khu vực ASEAN và châu Á nói chung.
Theo bảng xếp hạng của trang web Global Petrol Prices vào ngày 27/11/2017, giá bán lẻ xăng của Việt Nam đứng thứ vị trí 45 từ thấp đến cao trong tổng số 167 quốc gia (thấp hơn 122 nước) với mức giá là 18.580 đồng/lít, thấp hơn so với 3 nước có chung đường biên giới với Việt Nam (thấp hơn Lào là 5.304 đồng/lít, Campuchia là 2.988 đồng/lít, Trung Quốc là 1650 đồng/lít); và thấp hơn một số quốc gia khác trong khu vực ASEAN, Châu Á (như thấp hơn Singapore là 18.560 đồng/lít, Philippines là 3.892 đồng/lít, Hồng Kông là 27.974 đồng/lít).
Bộ Tài chính cũng cho rằng: Xăng, dầu là sản phẩm có chứa nhiều chất gây ô nhiễm môi trường như chì, lưu huỳnh, benzen, hydrocacbon thơm, hydrocacbon nặng và một số phụ gia... Đây là những chất gây hại đến an toàn, sức khỏe và môi trường. Trong đó, tiếp xúc với chất benzen trong một thời gian nhất định có thể tiềm ẩn nguy cơ ung thư.
Do đó, việc điều chỉnh nâng mức thuế bảo vệ môi trường đối với xăng dầu là cần thiết để nâng cao hơn nữa trách nhiệm và nhận thức của tổ chức, cá nhân đối với môi trường, khuyến khích sản xuất, sử dụng sản phẩm thay thế, thân thiện với môi trường (như xăng dầu sinh học).
"Theo tính toán của Bộ Tài chính, số thu thuế bảo vệ môi trường dự kiến đối với xăng, dầu khoảng 55.591 tỷ đồng/năm, tăng khoảng 14.863 tỷ đồng/năm.
Bộ Tài chính cho hay, tổng số thu thuế bảo vệ môi trường giai đoạn 2012-2017 khoảng 150.810 tỷ đồng, bình quân khoảng 25.135 tỷ đồng/năm, chiếm tỷ trọng khoảng 1,48% - 4,27% trên tổng thu NSNN và khoảng 0,34% - 0,98% trên tổng sản phẩm trong nước (GDP) hàng năm."
Nguồn: Báo Hải quan