Khi nào được phép có nhiều vợ?

Như chúng ta đã biết, nguyên tắc một vợ một chồng là một trong những nguyên tắc cơ bản của pháp luật hôn nhân và gia đình. Điều 36 Hiến pháp 2013 quy định: “Nam, nữ có quyền kết hôn, ly hôn. Hôn nhân theo nguyên tắc tự nguyện, tiến bộ, một vợ một chồng, vợ chồng bình đẳng, tôn trọng lẫn nhau”. Nguyên tắc này đảm bảo cho sự hạnh phúc của gia đình, sự bền vững của hôn nhân và phù hợp với sự tiến bộ của xã hội.

Nguyên tắc hôn nhân một vợ một chồng được cụ thể hóa trong quy định về các trường hợp cấm trong chế độ hôn nhân và gia định, Luật hôn nhân và gia đình năm 2014 quy định cấm “Người đang có vợ, có chồng mà kết hôn hoặc chung sống như vợ chồng với người khác hoặc chưa có vợ, chưa có chồng mà kết hôn hoặc chung sống như vợ chồng với người đang có chồng, có vợ”.

Tuy nhiên, nguyên tắc hôn nhân một vợ một chồng có ngoại lệ hay không? Nói cách khác, trường hợp nào pháp luật thừa nhận hôn nhân có nhiều vợ, nhiều chồng?

Thứ nhất, trường hợp kết hôn trước khi Luật hôn nhân gia đình năm 1959 có hiệu lực (trước ngày 13/01/1960).

Theo Luật này, những trường hợp kết hôn từ ngày 13/01/1960 mà vi phạm nguyên tắc một vợ một chồng thì được coi là không hợp pháp. Như vậy, những quan hệ hôn nhân được xác lập trước khi Luật này có hiệu lực, dù có nhiều vợ, nhiều chồng thì vẫn không vi phạm nguyên tắc một vợ một chồng và được coi là hợp pháp. Tuy nhiên, do hoàn cảnh chiến tranh nên Luật này chỉ có hiệu lực đối với miền Bắc. Ngoài ra, do tồn tại lịch sử, các quan hệ hôn nhân nhiều vợ, nhiều chồng trước ngày 13/01/1959 vẫn được coi là hợp pháp.

Đối với miền Nam, theo Nghị quyết 76/CP năm 1977 thì Luật hôn nhân gia đình năm 1959 được áp dụng từ ngày 25/3/1977. Tương tự miền Bắc, những quan hệ hôn nhân nhiều vợ, nhiều chồng được xác lập trước ngày 25/3/1977 vẫn được công nhận hợp pháp.

Thứ hai, trường hợp bộ đội, cán bộ có vợ, có chồng ở miền Nam tập kết ra miền Bắc, lấy vợ, chồng khác.

Theo Thông tư số 60/TATC ngày 22/2/1978 của Tòa án nhân dân tối cao thì nay nếu người vợ hoặc người chồng ở miền Nam vẫn không có quan hệ hôn nhân mới và muốn duy trì quan hệ hôn nhân trước đây thì công nhận cả hôn nhân mới và hôn nhân trước đây.

Cần lưu ý rằng Thông tư này chỉ áp dụng đối với các đối tượng là cán bộ, bộ đội đã có vợ hoặc có chồng trong Nam, tập kết ra Bắc lấy vợ hoặc lấy chồng khác và chỉ đóng khung trong thời gian từ sau ngày ký hiệp định Giơ-ne-vơ đến ngày Quốc Hội nước Cộng hoà xã hội chủ nghĩa Việt Nam tuyên bố thống thất đất nước, Luật Hôn nhân và gia đình về nguyên tắc được áp dụng chung trong cả nước (tức ngày 25/3/1977).

Như vậy, hôn nhân nhiều vợ nhiều chồng chỉ được công nhận trong các trường hợp trên. Các bạn còn biết trường hợp nào khác không? Hãy chia sẻ bên dưới nhé.

Mình đồng ý với bạn là theo quy định hiện hành thì gọi vợ hay chồng chỉ được thừa nhận sau khi đã kết hôn. Tuy nhiên, như mình đã trình bày do yếu tố lịch sử nên các quan hệ hôn nhân trước ngày 13/01/1960 ở miền Bắc hay trước ngày 25/3/1977 ở miền Nam mà không đăng ký kết hôn thì vẫn coi là vợ chồng.

Bên cạnh đó, theo Nghị quyết số 35/2000 NQ-QH10 ngày 9/6/2000 của Quốc hội hướng dẫn thi hành Luật Hôn nhân và gia đình năm 2000 quy định về xử lý một số trường hợp không có đăng ký kết hôn như sau:

- Quan hệ vợ chồng được xác lập trước khi Luật hôn nhân và gia đình 1986 có hiệu lực (tức ngày 03/01/1987) thì Nhà nước khuyến khích đăng ký kết hôn, việc họ có đăng ký kết hôn hay không thì quan hệ vợ chồng vẫn được công nhận là hợp pháp và thời kỳ hôn nhân được tính từ ngày xác lập.

- Quan hệ vợ chồng được xác lập trong thời kì Luật hôn nhân và gia đình năm 1986 có hiệu lực (tức từ ngày 03/01/1987 đến 01/01/2001) thì thời hạn để đăng ký kết hôn là 2 năm kể từ ngày Luật hôn nhân và gia đình năm 2000 có hiệu lực (tức đến ngày 01/01/2003). Nếu trong thời gian đăng ký chậm trong 2 năm này mà họ đăng ký kết hôn thì quan hệ hôn nhân được công nhận kể từ ngày xác lập. Nếu trong thời hạn này mà họ không đăng ký thì quan hệ hôn nhân này không được công nhận.

Trên đây là một số trường hợp không đăng ký kết hôn mà vẫn được pháp luật công nhận là vợ chồng. Mong bạn tiếp tục trao đổi.

Cảm ơn bạn!

Mình cũng đồng ý với bạn. Đây là những trường hợp hôn nhân thực tế, do hoàn cảnh lịch sử cũng như chiến tranh để lại. Những người này cũng cỡ tuổi ông bà, cha mẹ của mình, theo thời gian họ cũng sẽ không còn. Khi đó nguyên tắc hôn nhân một vợ một chồng sẽ không còn có ngoại lệ.

Ý mình nói là nhiều vợ ở đây được hiểu là hôn nhân hợp pháp được tính ở cùng một thời điểm đó. Còn hiểu nhiều vợ như cách hiểu thường thấy trong đời sống thì khả năng có nhiều vợ là không giới hạn rồi. Vì sự giới hạn ngữ nghĩa câu chữ nên có chút thiếu sót.

Qua mấy nước Vùng vịnh là ok thôi. chúc bạn may mắ :D