Trong xử phạt hành chính thì ngoài phạt tiền ra thì thường hay nhắc đến phạt bổ sung hoặc áp dụng biện pháp khắc phục hậu quả. Vậy khi nào áp dụng phạt bổ sung, khi nào áp dụng biện pháp khắc phục hậu quả?
Các hình thức xử phạt hành chính và biện pháp khắc phục hậu quả hiện nay?
* Các hình thức xử phạt hành chính
Căn cứ Điều 21 Luật xử lý vi phạm hành chính 2012, các hình thức xử phạt vi phạm hành chính hiện nay bao gồm:
- Cảnh cáo;
- Phạt tiền;
- Tước quyền sử dụng giấy phép, chứng chỉ hành nghề có thời hạn hoặc đình chỉ hoạt động có thời hạn;
- Tịch thu tang vật vi phạm hành chính, phương tiện được sử dụng để vi phạm hành chính (sau đây gọi chung là tang vật, phương tiện vi phạm hành chính);
- Trục xuất.
Trong đó, hình thức xử phạt cảnh cáo, phạt tiền là hình thức xử phạt chính. Hình thức tước quyền sử dụng giấy phép, chứng chỉ hành nghề có thời hạn hoặc đình chỉ hoạt động có thời hạn; Tịch thu tang vật vi phạm hành chính, phương tiện được sử dụng để vi phạm hành chính (sau đây gọi chung là tang vật, phương tiện vi phạm hành chính); Trục xuất là các hình thức xử phạt bổ sung.
* Các biện pháp khắc phục hậu quả
Căn cứ Điều 28 Luật xử lý vi phạm hành chính 2012 (sửa đổi 2020), các biện pháp khắc phục hậu quả hiện nay bao gồm:
- Buộc khôi phục lại tình trạng ban đầu;
- Buộc phá dỡ công trình, phần công trình xây dựng không có giấy phép hoặc xây dựng không đúng với giấy phép;
- Buộc thực hiện biện pháp khắc phục tình trạng ô nhiễm môi trường, lây lan dịch bệnh;
- Buộc đưa ra khỏi lãnh thổ nước Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam hoặc tái xuất hàng hoá, vật phẩm, phương tiện;
- Buộc tiêu hủy hàng hóa, vật phẩm gây hại cho sức khỏe con người, vật nuôi, cây trồng và môi trường, văn hóa phẩm có nội dung độc hại;
- Buộc cải chính thông tin sai sự thật hoặc gây nhầm lẫn;
- Buộc loại bỏ yếu tố vi phạm trên hàng hoá, bao bì hàng hóa, phương tiện kinh doanh, vật phẩm;
- Buộc thu hồi sản phẩm, hàng hóa không bảo đảm chất lượng;
- Buộc nộp lại số lợi bất hợp pháp có được do thực hiện vi phạm hành chính hoặc buộc nộp lại số tiền bằng trị giá tang vật, phương tiện vi phạm hành chính đã bị tiêu thụ, tẩu tán, tiêu hủy trái quy định của pháp luật;
- Các biện pháp khắc phục hậu quả khác do Chính phủ quy định.
Khi nào áp dụng phạt bổ sung, khi nào áp dụng biện pháp khắc phục hậu quả?
Căn cứ Khoản 2 Điều 8 Nghị định 118/2021/NĐ-CP hướng dẫn Luật Xử lý vi phạm hành chính quy định về nguyên tắc xác định hành vi vi phạm hành chính, áp dụng các hình thức xử phạt vi phạm hành chính, biện pháp khắc phục hậu quả và sự kiện bất khả kháng thì:
Các hình thức xử phạt vi phạm hành chính và biện pháp khắc phục hậu quả chỉ được áp dụng khi nghị định quy định về xử phạt vi phạm hành chính trong các lĩnh vực quản lý nhà nước có quy định các hình thức xử phạt, biện pháp khắc phục hậu quả này đối với hành vi vi phạm hành chính cụ thể, trừ trường hợp quy định tại khoản 2 Điều 65 Luật Xử lý vi phạm hành chính 2012.
=> Theo quy định trên thì việc áp dụng hình thức xử phạt bổ sung, biện pháp khắc phục hậu quả sẽ được áp dụng khi Nghị định quy định xử phạt hành vi trong lĩnh vực đó có quy định về hình thức xử phạt bổ sung, biện pháp khắc phục hậu quả.
Ngoài ra, việc áp dụng hình phạt bổ sung cần phải đảm bảo nguyên tắc tại Khoản 2 Điều 21 Luật xử lý vi phạm hành chính 2012, cụ thể:
Mỗi vi phạm hành chính được quy định một hình thức xử phạt chính, có thể quy định một hoặc nhiều hình thức xử phạt bổ sung kèm theo.
Hình thức xử phạt bổ sung được áp dụng kèm theo hình thức xử phạt chính, trừ trường hợp quy định tại khoản 2 Điều 65 của Luật xử lý vi phạm hành chính 2012.
Đối với biện pháp khắc phục hậu quả, ngoài việc Nghị định quy định xử phạt hành vi trong lĩnh vực đó có quy định về áp dụng biện pháp khắc phục hậu quả thì cần đảm bảo nguyên tắc tại Khoản 2 Điều 28 Luật xử lý vi phạm hành chính 2012, cụ thể:
- Đối với mỗi vi phạm hành chính, ngoài việc bị áp dụng hình thức xử phạt, cá nhân, tổ chức vi phạm hành chính có thể bị áp dụng một hoặc nhiều biện pháp khắc phục hậu quả quy định tại khoản 1 Điều này;
- Biện pháp khắc phục hậu quả được áp dụng độc lập trong trường hợp quy định tại khoản 2 Điều 65 của Luật xử lý vi phạm hành chính 2012.
Căn cứ Khoản 2 Điều 65 Luật xử lý vi phạm hành chính 2012 (sửa đổi 2020) và do hình thức xử phạt bổ sung sẽ được áp dụng kèm theo hình phạt chính nênt rường hợp không thể ra quyết định xử phạt hành chính theo điểm a, b, c và d khoản 1 Điều 65 Luật này thì cũng không áp dụng được hình thức xử phạt bổ sung mà chỉ ra quyết định áp dụng biện pháp khắc phục hậu quả nếu như hành vi vi phạm đó có quy định về áp dụng biện pháp khắc phục hậu quả.
Hi vọng thông tin trên hữu ích đối với bạn!
