Việc xác định chủ hộ mới khi chủ hộ hiện tại qua đời là một vấn đề quan trọng, ảnh hưởng đến quyền lợi và nghĩa vụ của các thành viên trong gia đình
(1) Chủ hộ mất có được xem là xóa đăng ký thường trú không?
Theo quy định tại khoản 1 Điều 24 Luật Cư trú 2020, các trường hợp sau đây sẽ bị xóa đăng ký tạm trú:
- Chết; có quyết định của Tòa án tuyên bố mất tích hoặc đã chết
- Ra nước ngoài để định cư
- Đã có quyết định hủy bỏ đăng ký thường trú quy định tại Điều 35 của Luật Cư trú 2020
- Vắng mặt liên tục tại nơi thường trú từ 12 tháng trở lên mà không đăng ký tạm trú tại chỗ ở khác hoặc không khai báo tạm vắng, trừ trường hợp xuất cảnh ra nước ngoài nhưng không phải để định cư hoặc trường hợp đang chấp hành án phạt tù, chấp hành biện pháp đưa vào cơ sở giáo dục bắt buộc, đưa vào cơ sở cai nghiện bắt buộc, đưa vào trường giáo dưỡng
- Đã được cơ quan có thẩm quyền cho thôi quốc tịch Việt Nam, tước quốc tịch Việt Nam, hủy bỏ quyết định cho nhập quốc tịch Việt Nam
- Người đã đăng ký thường trú tại chỗ ở do thuê, mượn, ở nhờ nhưng đã chấm dứt việc thuê, mượn, ở nhờ mà sau 12 tháng kể từ ngày chấm dứt việc thuê, mượn, ở nhờ vẫn chưa đăng ký thường trú tại chỗ ở mới, trừ trường hợp quy định tại điểm h khoản này
- Người đã đăng ký thường trú tại chỗ ở hợp pháp nhưng sau đó quyền sở hữu chỗ ở đó đã chuyển cho người khác mà sau 12 tháng kể từ ngày chuyển quyền sở hữu vẫn chưa đăng ký thường trú tại chỗ ở mới, trừ trường hợp được chủ sở hữu mới đồng ý tiếp tục cho thuê, cho mượn, cho ở nhờ và cho đăng ký thường trú tại chỗ ở đó hoặc trường hợp quy định tại điểm h khoản này
- Người đã đăng ký thường trú tại chỗ ở do thuê, mượn, ở nhờ nhưng đã chấm dứt việc thuê, mượn, ở nhờ và không được người cho thuê, cho mượn, cho ở nhờ đồng ý cho giữ đăng ký thường trú tại chỗ ở đó; người đã đăng ký thường trú tại chỗ ở thuộc quyền sở hữu của mình nhưng đã chuyển quyền sở hữu chỗ ở cho người khác và không được chủ sở hữu mới đồng ý cho giữ đăng ký thường trú tại chỗ ở đó
- Người đã đăng ký thường trú tại chỗ ở đã bị phá dỡ, tịch thu theo quyết định của cơ quan nhà nước có thẩm quyền hoặc tại phương tiện đã bị xóa đăng ký phương tiện theo quy định của pháp luật
Như vậy, trường hợp một người đã chết thì sẽ bị xóa đăng ký thường trú, do đó chủ hộ mất thì chủ hộ sẽ bị xóa đăng ký thường trú theo quy định pháp luật về cư trú.
(2) Khi chủ hộ mất thì ai sẽ là chủ hộ mới?
Liên quan đến vấn đề này, khoản 1 Điều 26 Luật Cư trú 2020 quy định, việc điều chỉnh thông tin về cư trú của công dân được thực hiện trong các trường hợp sau đây:
- Thay đổi chủ hộ
- Thay đổi thông tin về hộ tịch so với thông tin đã được lưu trữ trong Cơ sở dữ liệu về cư trú
- Thay đổi địa chỉ nơi cư trú trong Cơ sở dữ liệu về cư trú do có sự điều chỉnh về địa giới đơn vị hành chính, tên đơn vị hành chính, tên đường, phố, tổ dân phố, thôn, xóm, làng, ấp, bản, buôn, phum, sóc, cách đánh số nhà
Bên cạnh đó, tại khoản 1 Điều 10 Thông tư 55/2021/TT-BCA có quy định như sau:
Trường hợp có sự thay đổi về chủ hộ thì phải có ý kiến của chủ hộ trong Tờ khai thay đổi thông tin cư trú (trừ trường hợp đã có ý kiến đồng ý bằng văn bản) hoặc ý kiến thống nhất đề cử của các thành viên trong hộ gia đình hoặc văn bản của Tòa án quyết định chủ hộ.
Trường hợp chủ hộ chết, mất tích, mất năng lực hành vi dân sự thì ngoài ý kiến thống nhất đề cử của các thành viên hộ gia đình phải có thêm Giấy chứng tử hoặc Quyết định của Tòa án tuyên bố chết, mất tích, mất năng lực hành vi dân sự.
Như vậy, khi chủ hộ mất, các thành viên trong hộ gia đình phải thực hiện thủ tục điều chỉnh thông tin về cư trú để thay đổi một chủ hộ mới.
Theo đó, các thành viên trong hộ gia đình phải đưa ra ý kiến thống nhất để đề cử một người trở thành chủ hộ mới hoặc văn bản của Tòa án về việc quyết định chủ hộ kèm theo Giấy chứng tử hoặc Quyết định của Tòa án tuyên bố chết của chủ hộ đã mất.
(3) Hồ sơ và thủ tục điều chỉnh thông tin về cư trú khi chủ hộ mất
Căn cứ theo quy định tại khoản 2 và khoản 3 Điều 26 Luật Cư trú 2020, các thành viên trong hộ gia đình có chủ hộ chết thì thực hiện thủ tục điều chỉnh thông tin về cư trú theo các bước sau:
Hồ sơ điều chỉnh thông tin về cư trú
- Tờ khai thay đổi thông tin cư trú theo Mẫu CT01 https://cdn.thuvienphapluat.vn/uploads/danluatfile/2024/07/24/M%E1%BA%ABu%20CT01%20_66.doc
- Giấy tờ, tài liệu chứng minh việc điều chỉnh thông tin
Thủ tục, trình tự thực hiện
Bước 1: Nộp hồ sơ
Thành viên hộ gia đình hoàn thiện và nộp hồ sơ đến Cơ quan đăng ký cư trú.
Bước 2: Tiếp nhận hồ sơ
- Cơ quan đăng ký cư trú có trách nhiệm điều chỉnh thông tin về chủ hộ trong Cơ sở dữ liệu về cư trú và thông báo cho thành viên hộ gia đình về việc đã cập nhật thông tin.
- Trường hợp từ chối điều chỉnh thì phải thông báo bằng văn bản và nêu rõ lý do.
- Thời hạn: 03 ngày làm việc kể từ khi nhận được hồ sơ.
Trên đây là giải đáp cho cho thắc mắc “Khi chủ hộ mất thì ai sẽ là chủ hộ mới?” và thủ tục thực hiện việc điều chỉnh thông tin cư trú. Hy vọng bài viết đã mang lại các thông tin hữu ích cho bạn!
